بر زدندی چون فدایی حمله‌ای ** خویش را بر گربه‌ی بی‌مهله‌ای

آن یکی چشمش بکندی از ضراب ** وان دگر گوشش دریدی هم به ناب

وان دگر سوراخ کردی پهلوش ** از جماعت گم شدی بیرون شوش

لیک جمعیت ندارد جان موش ** بجهد از جانش به بانگ گربه هوش 3050

خشک گردد موش زان گربه‌ی عیار ** گر بود اعداد موشان صد هزار

از رمه‌ی انبه چه غم قصاب را ** انبهی هش چه بندد خواب را

مالک الملک است جمعیت دهد ** شیر را تا بر گله‌ی گوران جهد

صد هزاران گور ده‌شاخ و دلیر ** چون عدم باشند پیش صول شیر

مالک الملک است بدهد ملک حسن ** یوسفی را تا بود چون ماء مزن 3055

در رخی بنهد شعاع اختری ** که شود شاهی غلام دختری

بنهد اندر روی دیگر نور خود ** که ببیند نیم‌شب هر نیک و بد

یوسف و موسی ز حق بردند نور ** در رخ و رخسار و در ذات الصدور

روی موسی بارقی انگیخته ** پیش رو او توبره آویخته

نور رویش آن‌چنان بردی بصر ** که زمرد از دو دیده‌ی مار کر 3060

او ز حق در خواسته تا توبره ** گردد آن نور قوی را ساتره

توبره گفت از گلیمت ساز هین ** کان لباس عارفی آمد امین

کان کسا از نور صبری یافتست ** نور جان در تار و پودش تافتست

جز چنین خرقه نخواهد شد صوان ** نور ما را بر نتابد غیر آن

کوه قاف ار پیش آید بهرسد ** هم‌چو کوه طور نورش بر درد 3065

از کمال قدرت ابدان رجال ** یافت اندر نور بی‌چون احتمال

آنچ طورش بر نتابد ذره‌ای ** قدرتش جا سازد از قاروره‌ای

گشت مشکات و زجاجی جای نور ** که همی‌درد ز نور آن قاف و طور

جسمشان مشکات دان دلشان زجاج ** تافته بر عرش و افلاک این سراج

نورشان حیران این نور آمده ** چون ستاره زین ضحی فانی شده 3070

زین حکایت کرد آن ختم رسل ** از ملیک لا یزال و لم یزل

که نگنجیدم در افلاک و خلا ** در عقول و در نفوس با علا

در دل مومن بگنجیدم چو ضیف ** بی ز چون و بی چگونه بی ز کیف

بی‌چنین آیینه از خوبی من ** برنتابد نه زمین و نه زمن 3075

بر دو کون اسپ ترحم تاختیم ** پس عریض آیینه‌ای بر ساختیم

هر دمی زین آینه پنجاه عرس ** بشنو آیینه ولی شرحش مپرس

حاصل این کزلبس خویشش پرده ساخت ** که نفوذ آن قمر را می‌شناخت

گر بدی پرده ز غیر لبس او ** پاره گشتی گر بدی کوه دوتو

ز آهنین دیوارها نافذ شدی ** توبره با نور حق چه فن زدی 3080

گشته بود آن توبره صاحب تفی ** بود وقت شور خرقه‌ی عارفی

زان شود آتش رهین سوخته ** کوست با آتش ز پیش آموخته

وز هوا و عشق آن نور رشاد ** خود صفورا هر دو دیده باد داد

اولا بر بست یک چشم و بدید ** نور روی او و آن چشمش پرید

بعد از آن صبرش نماند و آن دگر ** بر گشاد و کرد خرج آن قمر 3085

هم‌چنان مرد مجاهد نان دهد ** چون برو زد نور طاعت جان دهد

پس زنی گفتش ز چشم عبهری ** که ز دستت رفت حسرت می‌خوری

گفت حسرت می‌خورم که صد هزار ** دیده بودی تا همی‌کردم نثار

روزن چشمم ز مه ویران شدست ** لیک مه چون گنج در ویران نشست

کی گذارد گنج کین ویرانه‌ام ** یاد آرد از رواق و خانه‌ام 3090

نور روی یوسفی وقت عبور ** می‌فتادی در شباک هر قصور

پس بگفتندی درون خانه در ** یوسفست این سو به سیران و گذر

زانک بر دیوار دیدندی شعاع ** فهم کردندی پس اصحاب بقاع

خانه‌ای را کش دریچه‌ست آن طرف ** دارد از سیران آن یوسف شرف

هین دریچه سوی یوسف باز کن ** وز شکافش فرجه‌ای آغاز کن 3095

عشق‌ورزی آن دریچه کردنست ** کز جمال دوست سینه روشنست