چون به یک دکان عمر بودی برو ** در همه کاشان ز نان محروم شو

ور به یک دکان علی گفتی بگیر ** نان ازینجا بی‌حواله و بی‌زحیر 3230

احول دو بین چو بی‌بر شد ز نوش ** احول ده بینی ای مادر فروش

اندرین کاشان خاک از احولی ** چون عمر می‌گرد چو نبوی علی

هست احول را درین ویرانه دیر ** گوشه گوشه نقل نو ای ثم خیر

ور دو چشم حق‌شناس آمد ترا ** دوست پر بین عرصه‌ی هر دو سرا

وا رهیدی از حواله‌ی جا به جا ** اندرین کاشان پر خوف و رجا 3235

اندرین جو غنچه دیدی یا شجر ** هم‌چو هر جو تو خیالش ظن مبر

که ترا از عین این عکس نقوش ** حق حقیقت گردد و میوه‌فروش

چشم ازین آب از حول حر می‌شود ** عکس می‌بیند سد پر می‌شود

پس به معنی باغ باشد این نه آب ** پس مشو عریان چو بلقیس از حباب

بار گوناگونست بر پشت خران ** هین به یک چون این خران را تو مران 3240

بر یکی خر بار لعل و گوهرست ** بر یکی خر بار سنگ و مرمرست

بر همه جوها تو این حکمت مران ** اندرین جو ماه بین عکسش مخوان

آب خضرست این نه آب دام و دد ** هر چه اندر روی نماید حق بود

زین تگ جو ماه گوید من مهم ** من نه عکسم هم‌حدیث و هم‌رهم

اندرین جو آنچ بر بالاست هست ** خواه بالا خواه در وی دار دست 3245

از دگر جوها مگیر این جوی را ** ماه دان این پرتو مه‌روی را

این سخن پایان ندارد آن غریب ** بس گریست از درد خواجه شد کیب

توزیع کردن پای‌مرد در جمله‌ی شهر تبریز و جمع شدن اندک چیز و رفتن آن غریب به تربت محتسب به زیارت و این قصه را بر سر گور او گفتن به طریق نوحه الی آخره

واقعه‌ی آن وام او مشهور شد ** پای مرد از درد او رنجور شد

از پی توزیع گرد شهر گشت ** از طمع می‌گفت هر جا سرگذشت

هیچ ناورد از ره کدیه به دست ** غیر صد دینار آن کدیه‌پرست 3250

پای مرد آمد بدو دستش گرفت ** شد بگور آن کریم بس شگفت

گفت چون توفیق یابد بنده‌ای ** که کند مهمانی فرخنده‌ای

مال خود ایثار راه او کند ** جاه خود ایثار جاه او کند

شکر او شکر خدا باشد یقین ** چون به احسان کرد توفیقش قرین

ترک شکرش ترک شکر حق بود ** حق او لا شک به حق ملحق بود 3255

شکر می‌کن مر خدا را در نعم ** نیز می‌کن شکر و ذکر خواجه هم

رحمت مادر اگر چه از خداست ** خدمت او هم فریضه‌ست و سزاست

زین سبب فرمود حق صلوا علیه ** که محمد بود محتال الیه

در قیامت بنده را گوید خدا ** هین چه کردی آنچ دادم من ترا

گوید ای رب شکر تو کردم به جان ** چون ز تو بود اصل آن روزی و نان 3260

گویدش حق نه نکردی شکر من ** چون نکردی شکر آن اکرام‌فن

بر کریمی کرده‌ای ظلم و ستم ** نه ز دست او رسیدت نعمتم

چون به گور آن ولی‌نعمت رسید ** گشت گریان زار و آمد در نشید

گفت ای پشت و پناه هر نبیل ** مرتجی و غوث ابناء السبیل

ای غم ارزاق ما بر خاطرت ** ای چو رزق عام احسان و برت 3265

ای فقیران را عشیره و والدین ** در خراج و خرج و در ایفاء دین

ای چو بحر از بهر نزدیکان گهر ** داده و تحفه سوی دوران مطر

پشت ما گرم از تو بود ای آفتاب ** رونق هر قصر و گنج هر خراب

ای در ابرویت ندیده کس گره ** ای چو میکائیل راد و رزق‌ده

ای دلت پیوسته با دریای غیب ** ای به قاف مکرمت عنقای غیب 3270

یاد ناورده که از مالم چه رفت ** سقف قصد همتت هرگز نکفت

ای من و صد هم‌چو من در ماه و سال ** مر ترا چون نسل تو گشته عیال

نقد ما و جنس ما و رخت ما ** نام ما و فخر ما و بخت ما

تو نمردی ناز و بخت ما بمرد ** عیش ما و رزق مستوفی بمرد

واحد کالالف در رزم و کرم ** صد چو حاتم گاه ایثار نعم 3275

حاتم ار مرده به مرده می‌دهد ** گردگان‌های شمرده می‌دهد

تو حیاتی می‌دهی در هر نفس ** کز نفیسی می‌نگنجد در نفس

تو حیاتی می‌دهی بس پایدار ** نقد زر بی‌کساد و بی‌شمار