مغز نغز و قشرها مغفور ازو ** مغز را پس چون بسوزد دور ازو

از عنایت گر بکوبد بر سرش ** اشتها آید شراب احمرش

ور نکوبد ماند او بسته‌دهان ** چون فقیه از شرب و بزم این شهان

گفت شه با ساقیش ای نیک‌پی ** چه خموشی ده به طبعش آر هی

هست پنهان حاکمی بر هر خرد ** هرکه را خواهد به فن از سر برد 3935

آفتاب مشرق و تنویر او ** چون اسیران بسته در زنجیر او

چرخ را چرخ اندر آرد در زمن ** چون بخواند در دماغش نیم فن

عقل کو عقل دگر را سخره کرد ** مهره زو دارد ویست استاد نرد

چند سیلی بر سرش زد گفت گیر ** در کشید از بیم سیلی آن زحیر

مست گشت و شاد و خندان شد چو باغ ** در ندیمی و مضاحک رفت و لاغ 3940

شیرگیر و خوش شد انگشتک بزد ** سوی مبرز رفت تا میزک کند

یک کنیزک بود در مبرز چو ماه ** سخت زیبا و ز قرناقان شاه

چون بدید او را دهانش باز ماند ** عقل رفت و تن ستم‌پرداز ماند

عمرها بوده عزب مشتاق و مست ** بر کنیزک در زمان در زد دو دست

بس طپید آن دختر و نعره فراشت ** بر نیامد با وی و سودی نداشت 3945

زن به دست مرد در وقت لقا ** چون خمیر آمد به دست نانبا

بسرشد گاهیش نرم و گه درشت ** زو بر آرد چاق چاقی زیر مشت

گاه پهنش واکشد بر تخته‌ای ** درهمش آرد گهی یک لخته‌ای

گاه در وی ریزد آب و گه نمک ** از تنور و آتشش سازد محک

این چنین پیچند مطلوب و طلوب ** اندرین لعبند مغلوب و غلوب 3950

این لعب تنها نه شو را با زنست ** هر عشیق و عاشقی را این فنست

از قدیم و حادث و عین و عرض ** پیچشی چون ویس و رامین مفترض

لیک لعب هر یکی رنگی دگر ** پیچش هر یک ز فرهنگی دگر

شوی و زن را گفته شد بهر مثال ** که مکن ای شوی زن را بد گسیل

آن شب گردک نه ینگا دست او ** خوش امانت داد اندر دست تو 3955

کانچ با او تو کنی ای معتمد ** از بد و نیکی خدا با تو کند

حاصل این‌جا این فقیه از بی‌خودی ** نه عفیفی ماندش و نه زاهدی

آن فقیه افتاد بر آن حورزاد ** آتش او اندر آن پنبه فتاد

جان به جان پیوست و قالب‌ها چخید ** چون دو مرغ سربریده می‌طپید

چه سقایه چه ملک چه ارسلان ** چه حیا چه دین چه بیم و خوف جان 3960

چشمشان افتاده اندر عین و غین ** نه حسن پیداست این‌جا نه حسین

شد دراز و کو طریق بازگشت ** انتظار شاه هم از حد گذشت

شاه آمد تا ببیند واقعه ** دید آن‌جا زلزله‌ی القارعه

آن فقیه از بیم برجست و برفت ** سوی مجلس جام را بربود تفت

شه چون دوزخ پر شرار و پر نکال ** تشنه‌ی خون دو جفت بدفعال 3965

چون فقیهش دید رخ پر خشم و قهر ** تلخ و خونی گشته هم‌چون جام زهر

بانگ زد بر ساقیش که ای گرم‌دار ** چه نشستی خیره ده در طبعش آر

خنده آمد شاه را گفت ای کیا ** آمدم با طبع آن دختر ترا

پادشاهم کار من عدلست و داد ** زان خورم که یار را جودم بداد

آنچ آن را من ننوشم هم‌چو نوش ** کی دهم در خورد یار و خویش و توش 3970

زان خورانم من غلامان را که من ** می‌خورم بر خوان خاص خویشتن

زان خورانم بندگان را از طعام ** که خورم من خود ز پخته یا ز خام

من چو پوشم از خز و اطلس لباس ** زان بپوشانم حشم را نه پلاس

شرم دارم از نبی ذو فنون ** البسوهم گفت مما تلبسون

مصطفی کرد این وصیت با بنون ** اطعموا الاذناب مما تاکلون 3975

دیگران را بس به طبع آورده‌ای ** در صبوری چست و راغب کرده‌ای

هم به طبع‌آور بمردی خویش را ** پیشوا کن عقل صبراندیش را

چون قلاووزی صبرت پر شود ** جان به اوج عرش و کرسی بر شود

مصطفی بین که چو صبرش شد براق ** بر کشانیدش به بالای طباق

روان گشتن شاه‌زادگان بعد از تمام بحث و ماجرا به جانب ولایت چین سوی معشوق و مقصود تا به قدر امکان به مقصود نزدیک‌تر باشند اگر چه راه وصل مسدودست به قدر امکان نزدیک‌تر شدن محمودست الی آخره

این بگفتند و روان گشتند زود ** هر چه بود ای یار من آن لحظه بود 3980