ور بگفتی گل به بلبل راز گفت ** ور بگفتی شه سر شهناز گفت

ور بگفتی چه همایونست بخت ** ور بگفتی که بر افشانید رخت

ور بگفتی که سقا آورد آب ** ور بگفتی که بر آمد آفتاب

ور بگفتی دوش دیگی پخته‌اند ** یا حوایج از پزش یک لخته‌اند

ور بگفتی هست نانها بی‌نمک ** ور بگفتی عکس می‌گردد فلک 4030

ور بگفتی که به درد آمد سرم ** ور بگفتی درد سر شد خوشترم

گر ستودی اعتناق او بدی ** ور نکوهیدی فراق او بدی

صد هزاران نام گر بر هم زدی ** قصد او و خواه او یوسف بدی

گرسنه بودی چو گفتی نام او ** می‌شدی او سیر و مست جام او

تشنگیش از نام او ساکن شدی ** نام یوسف شربت باطن شدی 4035

ور بدی دردیش زان نام بلند ** درد او در حال گشتی سودمند

وقت سرما بودی او را پوستین ** این کند در عشق نام دوست این

عام می‌خوانند هر دم نام پاک ** این عمل نکند چو نبود عشقناک

آنچ عیسی کرده بود از نام هو ** می‌شدی پیدا ورا از نام او

چونک با حق متصل گردید جان ** ذکر آن اینست و ذکر اینست آن 4040

خالی از خود بود و پر از عشق دوست ** پس ز کوزه آن تلابد که دروست

خنده بوی زعفران وصل داد ** گریه بوهای پیاز آن بعاد

هر یکی را هست در دل صد مراد ** این نباشد مذهب عشق و وداد

یار آمد عشق را روز آفتاب ** آفتاب آن روی را هم‌چون نقاب

آنک نشناسد نقاب از روی یار ** عابد الشمس است دست از وی بدار 4045

روز او و روزی عاشق هم او ** دل همو دلسوزی عاشق هم او

ماهیان را نقد شد از عین آب ** نان و آب و جامه و دارو و خواب

هم‌چو طفلست او ز پستان شیرگیر ** او نداند در دو عالم غیر شیر

طفل داند هم نداند شیر را ** راه نبود این طرف تدبیر را

گیج کرد این گردنامه روح را ** تا بیابد فاتح و مفتوح را 4050

گیج نبود در روش بلک اندرو ** حاملش دریا بود نه سیل و جو

چون بیابد او که یابد گم شود ** هم‌چو سیلی غرقه‌ی قلزم شود

دانه گم شد آنگهی او تین بود ** تا نمردی زر ندادم این بود

بعد مکث ایشان متواری در بلاد چین در شهر تختگاه و بعد دراز شدن صبر بی‌صبر شدن آن بزرگین کی من رفتم الوداع خود را بر شاه عرضه کنم اما قدمی تنیلنی مقصودی او القی راسی کفادی ثم یا پای رساندم به مقصود و مراد یا سر بنهم هم‌چو دل از دست آن‌جا و نصیحت برادران او را سود ناداشتن یا عاذل العاشقین دع فة اضلها الله کیف ترشدها الی آخره

آن بزرگین گفت ای اخوان من ** ز انتظار آمد به لب این جان من

لا ابالی گشته‌ام صبرم نماند ** مر مرا این صبر در آتش نشاند 4055

طاقت من زین صبوری طاق شد ** راقعه‌ی من عبرت عشاق شد

من ز جان سیر آمدم اندر فراق ** زنده بودن در فراق آمد نفاق

چند درد فرقتش بکشد مرا ** سر ببر تا عشق سر بخشد مرا

دین من از عشق زنده بودنست ** زندگی زین جان و سر ننگ منست

تیغ هست از جان عاشق گردروب ** زانک سیف افتاد محاء الذنوب 4060

چون غبار تن بشد ماهم بتافت ** ماه جان من هوای صاف یافت

عمرها بر طبل عشقت ای صنم ** ان فی متی حیاتی می‌زنم

دعوی مرغابی کردست جان ** کی ز طوفان بلا دارد فغان

بط را ز اشکستن کشتی چه غم ** کشتی‌اش بر آب بس باشد قدم

زنده زین دعوی بود جان و تنم ** من ازین دعوی چگونه تن زنم 4065

خواب می‌بینم ولی در خواب نه ** مدعی هستم ولی کذاب نه

گر مرا صد بار تو گردن زنی ** هم‌چو شمعم بر فروزم روشنی

آتش ار خرمن بگیرد پیش و پس ** شب‌روان را خرمن آن ماه بس

کرده یوسف را نهان و مختبی ** حیلت اخوان ز یعقوب نبی

خفیه کردندش به حیلت‌سازیی ** کرد آخر پیرهن غمازیی 4070

آن دو گفتندش نصیحت در سمر ** که مکن ز اخطار خود را بی‌خبر

هین منه بر ریش‌های ما نمک ** هین مخور این زهر بر جلدی و شک

جز به تدبیر یکی شیخی خبیر ** چون روی چون نبودت قلبی بصیر

وای آن مرغی که ناروییده پر ** بر پرد بر اوج و افتد در خطر

عقل باشد مرد را بال و پری ** چون ندارد عقل عقل رهبری 4075