English    Türkçe    فارسی   

6
505-554

  • یا بود اشتردلی چون دید ترس  ** گوید او بهر رجوع از راه درس  505

  • یار را ترسان کند ز اشتردلی  ** این چنین همره عدو دان نه ولی 

  • راه جان‌بازیست و در هر غیشه‌ای  ** آفتی در دفع هر جان‌شیشه‌ای 

  • راه دین زان رو پر از شور و شرست  ** که نه راه هر مخنث گوهرست 

  • در ره این ترس امتحانهای نفوس  ** هم‌چو پرویزن به تمییز سبوس 

  • راه چه بود پر نشان پایها  ** یار چه بود نردبان رایها  510

  • گیرم آن گرگت نیابد ز احتیاط  ** بی ز جمعیت نیابی آن نشاط 

  • آنک تنها در رهی او خوش رود  ** با رفیقان سیر او صدتو شود 

  • با غلیظی خر ز یاران ای فقیر  ** در نشاط آید شود قوت‌پذیر 

  • هر خری کز کاروان تنها رود  ** بر وی آن راه از تعب صدتو شود 

  • چند سیخ و چند چوب افزون خورد  ** تا که تنها آن بیابان را برد  515

  • مر ترا می‌گوید آن خر خوش شنو  ** گر نه‌ای خر هم‌چنین تنها مرو 

  • آنک تنها خوش رود اندر رصد  ** با رفیقان بی‌گمان خوشتر رود 

  • هر نبیی اندرین راه درست  ** معجزه بنمود و همراهان بجست 

  • گر نباشد یاری دیوارها  ** کی برآید خانه و انبارها 

  • هر یکی دیوار اگر باشد جدا  ** سقف چون باشد معلق در هوا  520

  • گر نباشد یاری حبر و قلم  ** کی فتد بر روی کاغذها رقم 

  • این حصیری که کسی می‌گسترد  ** گر نپیوندد به هم بادش برد 

  • حق ز هر جنسی چو زوجین آفرید  ** پس نتایج شد ز جمعیت پدید 

  • او بگفت و او بگفت از اهتزاز  ** بحثشان شد اندرین معنی دراز 

  • مثنوی را چابک و دلخواه کن  ** ماجرا را موجز و کوتاه کن  525

  • بعد از آن گفتش که گندم آن کیست  ** گفت امانت از یتیم بی وصیست 

  • مال ایتام است امانت پیش من  ** زانک پندارند ما را متمن 

  • گفت من مضطرم و مجروح‌حال  ** هست مردار این زمان بر من حلال 

  • هین به دستوری ازین گندم خورم  ** ای امین و پارسا و محترم 

  • گفت مفتی ضرورت هم توی  ** بی‌ضرورت گر خوری مجرم شوی  530

  • ور ضرورت هست هم پرهیز به  ** ور خوری باری ضمان آن بده 

  • مرغ پس در خود فرو رفت آن زمان  ** توسنش سر بستد از جذب عنان 

  • چون بخورد آن گندم اندر فخ بماند  ** چند او یاسین و الانعام خواند 

  • بعد در ماندن چه افسوس و چه آه  ** پیش از آن بایست این دود سیاه 

  • آن زمان که حرص جنبید و هوس  ** آن زمان می‌گو کای فریادرس  535

  • کان زمان پیش از خرابی بصره است  ** بوک بصره وا رهد هم زان شکست 

  • ابک لی یا باکیی یا ثاکلی  ** قبل هدم البصرة و الموصل 

  • نح علی قبل موتی واغتفر  ** لا تنح لی بعد موتی واصطبر 

  • ابک لی قبل ثبوری فی‌النوی  ** بعد طوفان النوی خل البکا 

  • آن زمان که دیو می‌شد راه‌زن  ** آن زمان بایست یاسین خواندن  540

  • پیش از آنک اشکسته گردد کاروان  ** آن زمان چوبک بزن ای پاسبان 

  • حکایت پاسبان کی خاموش کرد تا دزدان رخت تاجران بردند به کلی بعد از آن هیهای و پاسبانی می‌کرد 

  • پاسبانی خفت و دزد اسباب برد  ** رختها را زیر هر خاکی فشرد 

  • روز شد بیدار شد آن کاروان  ** دید رفته رخت و سیم و اشتران 

  • پس بدو گفتند ای حارس بگو  ** که چه شد این رخت و این اسباب کو 

  • گفت دزدان آمدند اندر نقاب  ** رختها بردند از پیشم شتاب  545

  • قوم گفتندش که ای چو تل ریگ  ** پس چه می‌کردی کیی ای مردریگ 

  • گفت من یک کس بدم ایشان گروه  ** با سلاح و با شجاعت با شکوه 

  • گفت اگر در جنگ کم بودت امید  ** نعره‌ای زن کای کریمان برجهید 

  • گفت آن دم کارد بنمودند و تیغ  ** که خمش ورنه کشیمت بی‌دریغ 

  • آن زمان از ترس بستم من دهان  ** این زمان هیهای و فریاد و فغان  550

  • آن زمان بست آن دمم که دم زنم  ** این زمان چندانک خواهی هی کنم 

  • چونک عمرت برد دیو فاضحه  ** بی‌نمک باشد اعوذ و فاتحه 

  • گرچه باشد بی‌نمک اکنون حنین  ** هست غفلت بی‌نمک‌تر زان یقین 

  • هم‌چنین هم بی‌نمک می‌نال نیز  ** که ذلیلان را نظر کن ای عزیز