از کجا جوییم علم از ترک علم ** از کجا جوییم سلم از ترک سلم

از کجا جوییم هست از ترک هست ** از کجا جوییم سیب از ترک دست

هم تو تانی کرد یا نعم المعین ** دیده‌ی معدوم‌بین را هست بین 825

دیده‌ای کو از عدم آمد پدید ** ذات هستی را همه معدوم دید

این جهان منتظم محشر شود ** گر دو دیده مبدل و انور شود

زان نماید این حقایق ناتمام ** که برین خامان بود فهمش حرام

نعمت جنات خوش بر دوزخمی ** شد محرم گرچه حق آمد سخی

در دهانش تلخ آید شهد خلد ** چون نبود از وافیان در عهد خلد 830

مر شما را نیز در سوداگری ** دست کی جنبد چو نبود مشتری

کی نظاره اهل بخریدن بود ** آن نظاره گول گردیدن بود

پرس پرسان کین به چند و آن به چند ** از پی تعبیر وقت و ریش‌خند

از ملولی کاله می‌خواهد ز تو ** نیست آن کس مشتری و کاله‌جو

کاله را صد بار دید و باز داد ** جامه کی پیمود او پیمود باد 835

کو قدوم و کر و فر مشتری ** کو مزاح گنگلی سرسری

چونک در ملکش نباشد حبه‌ای ** جز پی گنگل چه جوید جبه‌ای

در تجارت نیستش سرمایه‌ای ** پس چه شخص زشت او چه سایه‌ای

مایه در بازار این دنیا زرست ** مایه آنجا عشق و دو چشم ترست

هر که او بی‌مایه‌ی بازار رفت ** عمر رفت و بازگشت او خام تفت 840

هی کجا بودی برادر هیچ جا ** هی چه پختی بهر خوردن هیچ با

مشتری شو تا بجنبد دست من ** لعل زاید معدن آبست من

مشتری گرچه که سست و باردست ** دعوت دین کن که دعوت واردست

باز پران کن حمام روح گیر ** در ره دعوت طریق نوح گیر

خدمتی می‌کن برای کردگار ** با قبول و رد خلقانت چه کار 845

داستان آن شخص کی بر در سرایی نیم‌شب سحوری می‌زد همسایه او را گفت کی آخر نیم‌شبست سحر نیست و دیگر آنک درین سرا کسی نیست بهر کی می‌زنی و جواب گفتن مطرب او را

آن یکی می‌زد سحوری بر دری ** درگهی بود و رواق مهتری

نیم‌شب می‌زد سحوری را به جد ** گفت او را قایلی کای مستمد

اولا وقت سحر زن این سحور ** نیم‌شب نبود گه این شر و شور

دیگر آنک فهم کن ای بوالهوس ** که درین خانه درون خود هست کس

کس درینجا نیست جز دیو و پری ** روزگار خود چه یاوه می‌بری 850

بهر گوشی می‌زنی دف گوش کو ** هوش باید تا بداند هوش کو

گفت گفتی بشنو از چاکر جواب ** تا نمانی در تحیر و اضطراب

گرچه هست این دم بر تو نیم‌شب ** نزد من نزدیک شد صبح طرب

هر شکستی پیش من پیروز شد ** جمله شبها پیش چشمم روز شد

پیش تو خونست آب رود نیل ** نزد من خون نیست آبست ای نبیل 855

در حق تو آهنست آن و رخام ** پیش داود نبی مومست و رام

پیش تو که بس گرانست و جماد ** مطربست او پیش داود اوستاد

پیش تو آن سنگ‌ریزه ساکتست ** پیش احمد او فصیح و قانتست

پیش تو استون مسجد مرده‌ایست ** پیش احمد عاشقی دل برده‌ایست

جمله اجزای جهان پیش عوام ** مرده و پیش خدا دانا و رام 860

آنچ گفتی کاندرین خانه و سرا ** نیست کس چون می‌زنی این طبل را

بهر حق این خلق زرها می‌دهند ** صد اساس خیر و مسجد می‌نهند

مال و تن در راه حج دوردست ** خوش همی‌بازند چون عشاق مست

هیچ می‌گویند کان خانه تهیست ** بلک صاحب‌خانه جان مختبیست

پر همی‌بیند سرای دوست را ** آنک از نور الهستش ضیا 865

بس سرای پر ز جمع و انبهی ** پیش چشم عاقبت‌بینان تهی

هر که را خواهی تو در کعبه بجو ** تا بروید در زمان او پیش رو

صورتی کو فاخر و عالی بود ** او ز بیت الله کی خالی بود

او بود حاضر منزه از رتاج ** باقی مردم برای احتیاج

هیچ می‌گویند کین لبیکها ** بی‌ندایی می‌کنیم آخر چرا 870

بلک توفیقی که لبیک آورد ** هست هر لحظه ندایی از احد

من ببو دانم که این قصر و سرا ** بزم جان افتاد و خاکش کیمیا