آلت خود را اگر او بشکند ** آن شکسته گشته را نیکو کند

رمز ننسخ آیه او ننسها ** نأت خیرا در عقب می‌‌دان مها

هر شریعت را که حق منسوخ کرد ** او گیا برد و عوض آورد ورد 3860

شب کند منسوخ شغل روز را ** بین جمادی خرد افروز را

باز شب منسوخ شد از نور روز ** تا جمادی سوخت ز آن آتش فروز

گر چه ظلمت آمد آن نوم و سبات ** نی درون ظلمت است آب حیات‌‌

نی در آن ظلمت خردها تازه شد ** سکته‌‌ای سرمایه‌‌ی آوازه شد

که ز ضدها ضدها آمد پدید ** در سویدا روشنایی آفرید 3865

جنگ پیغمبر مدار صلح شد ** صلح این آخر زمان ز آن جنگ بد

صد هزاران سر برید آن دلستان ** تا امان یابد سر اهل جهان‌‌

باغبان ز آن می‌‌برد شاخ مضر ** تا بیابد نخل قامتها و بر

می‌‌کند از باغ دانا آن حشیش ** تا نماید باغ و میوه خرمیش‌‌

می‌‌کند دندان بد را آن طبیب ** تا رهد از درد و بیماری حبیب‌‌ 3870

بس زیادتها درون نقصهاست ** مر شهیدان را حیات اندر فناست‌‌

چون بریده گشت حلق رزق خوار ** یرزقون فرحین شد گوار

حلق حیوان چون بریده شد به عدل ** حلق انسان رست و افزون گشت فضل‌‌

حلق انسان چون ببرد هین ببین ** تا چه زاید کن قیاس آن بر این‌‌

حلق ثالث زاید و تیمار او ** شربت حق باشد و انوار او 3875

حلق ببریده خورد شربت ولی ** حلق از لا رسته مرده در بلی‌‌

بس کن ای دون همت کوته بنان ** تا کی‌‌ات باشد حیات جان به نان‌‌

ز آن نداری میوه‌‌ای مانند بید ** کآبرو بردی پی نان سپید

گر ندارد صبر زین نان جان حس ** کیمیا را گیر و زر گردان تو مس‌‌

جامه شویی کرد خواهی ای فلان ** رو مگردان از محله‌‌ی گازران‌‌ 3880

گر چه نان بشکست مر روزه‌‌ی ترا ** در شکسته بند پیچ و برتر آ

چون شکسته بند آمد دست او ** پس رفو باشد یقین اشکست او

گر تو آن را بشکنی گوید بیا ** تو درستش کن نداری دست و پا

پس شکستن حق او باشد که او ** مر شکسته گشته را داند رفو

آن که داند دوخت او داند درید ** هر چه را بفروخت نیکوتر خرید 3885

خانه را ویران کند زیر و زبر ** پس به یک ساعت کند معمورتر

گر یکی سر را ببرد از بدن ** صد هزاران سر بر آرد در زمن‌‌

گر نفرمودی قصاصی بر جناة ** یا نگفتی فی القصاص آمد حیات‌‌

خود که را زهره بدی تا او ز خود ** بر اسیر حکم حق تیغی زند

ز آن که داند هر که چشمش را گشود ** کآن کشنده سخره‌‌ی تقدیر بود 3890

هر که را آن حکم بر سر آمدی ** بر سر فرزند هم تیغی زدی‌‌

رو بترس و طعنه کم زن بر بدان ** پیش دام حکم عجز خود بدان‌‌

تعجب کردن آدم علیه السلام از ضلالت ابلیس لعین و عجب آوردن‌‌

چشم آدم بر بلیسی کو شقی ست ** از حقارت و از زیافت بنگریست‌‌

خویش بینی کرد و آمد خود گزین ** خنده زد بر کار ابلیس لعین‌‌

بانگ بر زد غیرت حق کای صفی ** تو نمی‌‌دانی ز اسرار خفی‌‌ 3895

پوستین را باژگونه گر کند ** کوه را از بیخ و از بن بر کند

پرده‌‌ی صد آدم آن دم بر درد ** صد بلیس نو مسلمان آورد

گفت آدم توبه کردم زین نظر ** این چنین گستاخ نندیشم دگر

یا غیاث المستغیثین اهدنا ** لا افتخار بالعلوم و الغنی‌‌

لا تزغ قلبا هدیت بالکرم ** و اصرف السوء الذی خط القلم‌‌ 3900

بگذران از جان ما سوء القضا ** وا مبر ما را ز اخوان صفا

تلخ‌‌تر از فرقت تو هیچ نیست ** بی‌‌پناهت غیر پیچا پیچ نیست‌‌

رخت ما هم رخت ما را راه زن ** جسم ما مر جان ما را جامه کن‌‌

دست ما چون پای ما را می‌‌خورد ** بی‌‌امان تو کسی جان چون برد

ور برد جان زین خطرهای عظیم ** برده باشد مایه‌‌ی ادبار و بیم‌‌ 3905

ز آن که جان چون واصل جانان نبود ** تا ابد با خویش کور است و کبود

چون تو ندهی راه جان خود برده گیر ** جان که بی‌‌تو زنده باشد مرده گیر