یک سر مو از تو نتواند برید ** چون قلم بر تو چنان خطی کشید

لیک بی‌‌غم شو شفیع تو منم ** خواجه‌‌ی روحم نه مملوک تنم‌‌

پیش من این تن ندارد قیمتی ** بی‌‌تن خویشم فتی ابن الفتی‌‌

خنجر و شمشیر شد ریحان من ** مرگ من شد بزم و نرگسدان من‌‌

آن که او تن را بدین سان پی کند ** حرص میری و خلافت کی کند 3945

ز آن به ظاهر کوشد اندر جاه و حکم ** تا امیران را نماید راه و حکم‌‌

تا امیری را دهد جانی دگر ** تا دهد نخل خلافت را ثمر

بیان آن که فتح طلبیدن پیغامبر علیه السلام مکه را و غیر مکه را بجهت دوستی ملک دنیا نبود چون فرموده است که الدنیا جیفه بلکه به امر بود

جهد پیغمبر به فتح مکه هم ** کی بود در حب دنیا متهم‌‌

آن که او از مخزن هفت آسمان ** چشم و دل بر بست روز امتحان‌‌

از پی نظاره‌‌ی او حور و جان ** پر شده آفاق هر هفت آسمان‌‌ 3950

خویشتن آراسته از بهر او ** خود و را پروای غیر دوست کو

آن چنان پر گشته از اجلال حق ** که در او هم ره نیابد آل حق‌‌

لا یسع فینا نبی مرسل ** و الملک و الروح ایضا فاعقلوا

گفت ما زاغیم همچون زاغ نه ** مست صباغیم مست باغ نه‌‌

چون که مخزنهای افلاک و عقول ** چون خسی آمد بر چشم رسول‌‌ 3955

پس چه باشد مکه و شام و عراق ** که نماید او نبرد و اشتیاق‌‌

آن گمان بر وی ضمیر بد کند ** که قیاس از جهل و حرص خود کند

آبگینه‌‌ی زرد چون سازی نقاب ** زرد بینی جمله نور آفتاب‌‌

بشکن آن شیشه‌‌ی کبود و زرد را ** تا شناسی گرد را و مرد را

گرد فارس گرد سر افراشته ** گرد را تو مرد حق پنداشته‌‌ 3960

گرد دید ابلیس و گفت این فرع طین ** چون فزاید بر من آتش جبین‌‌

تا تو می‌‌بینی عزیزان را بشر ** دان که میراث بلیس است آن نظر

گر نه فرزند بلیسی ای عنید ** پس به تو میراث آن سگ چون رسید

من نیم سگ شیر حقم حق پرست ** شیر حق آن است کز صورت برست‌‌

شیر دنیا جوید اشکاری و برگ ** شیر مولی جوید آزادی و مرگ‌‌ 3965

چون که اندر مرگ بیند صد وجود ** همچو پروانه بسوزاند وجود

شد هوای مرگ طوق صادقان ** که جهودان را بد این دم امتحان‌‌

در نبی فرمود کای قوم یهود ** صادقان را مرگ باشد گنج و سود

همچنان که آرزوی سود هست ** آرزوی مرگ بردن ز آن به است‌‌

ای جهودان بهر ناموس کسان ** بگذرانید این تمنا بر زبان‌‌ 3970

یک جهودی این قدر زهره نداشت ** چون محمد این علم را بر فراشت‌‌

گفت اگر رانید این را بر زبان ** یک یهودی خود نماند در جهان‌‌

پس یهودان مال بردند و خراج ** که مکن رسوا تو ما را ای سراج‌‌

این سخن را نیست پایانی پدید ** دست با من ده چو چشمت دوست دید

گفتن امیر المؤمنین علی کرم الله وجهه با قرین خود که چون خدو انداختی در روی من نفس من جنبید و اخلاص عمل نماند، مانع کشتن تو آن شد

گفت امیر المؤمنین با آن جوان ** که به هنگام نبرد ای پهلوان‌‌ 3975

چون خدو انداختی در روی من ** نفس جنبید و تبه شد خوی من‌‌

نیم بهر حق شد و نیمی هوا ** شرکت اندر کار حق نبود روا

تو نگاریده‌‌ی کف مولاستی ** آن حقی کرده‌‌ی من نیستی‌‌

نقش حق را هم به امر حق شکن ** بر زجاجه‌‌ی دوست سنگ دوست زن‌‌

گبر این بشنید و نوری شد پدید ** در دل او تا که زناری برید 3980

گفت من تخم جفا می‌‌کاشتم ** من ترا نوعی دگر پنداشتم‌‌

تو ترازوی احد خو بوده‌‌ای ** بل زبانه‌‌ی هر ترازو بوده‌‌ای‌‌

تو تبار و اصل و خویشم بوده‌‌ای ** تو فروغ شمع کیشم بوده‌‌ای‌‌

من غلام آن چراغ چشم جو ** که چراغت روشنی پذرفت از او

من غلام موج آن دریای نور ** که چنین گوهر بر آرد در ظهور 3985

عرضه کن بر من شهادت را که من ** مر ترا دیدم سرافراز زمن‌‌

قرب پنجه کس ز خویش و قوم او ** عاشقانه سوی دین کردند رو

او به تیغ حلم چندین حلق را ** وا خرید از تیغ و چندین خلق را

تیغ حلم از تیغ آهن تیزتر ** بل ز صد لشکر ظفر انگیزتر

ای دریغا لقمه‌‌ای دو خورده شد ** جوشش فکرت از آن افسرده شد 3990