ای ز فرزین بندهای مشکلت ** سوخته دلها سیه گشته دلت‏

بحر مکری تو خلایق قطره‏ای ** تو چو کوهی وین سلیمان ذره‏ای‏

کی رهد از مکر تو ای مختصم ** غرق طوفانیم الا من عصم‏ 2670

بس ستاره‏ی سعد از تو محترق ** بس سپاه و جمع از تو مفترق‏

باز جواب گفتن ابلیس معاویه را

گفت ابلیسش گشای این عقد را ** من محکم قلب را و نقد را

امتحان شیر و کلبم کرد حق ** امتحان نقد و قلبم کرد حق‏

قلب را من کی سیه رو کرده‏ام ** صیرفی‏ام قیمت او کرده‏ام‏

نیکوان را ره نمایی می‏کنم ** شاخه‏های خشک را بر می‏کنم‏ 2675

این علفها می‏نهم از بهر چیست ** تا پدید آید که حیوان جنس کیست‏

گرگ از آهو چو زاید کودکی ** هست در گرگیش و آهویی شکی‏

تو گیاه و استخوان پیشش بریز ** تا کدامین سو کند او گام تیز

گر به سوی استخوان آید سگ است ** ور گیا خواهد یقین آهو رگ است‏

قهر و لطفی جفت شد با همدگر ** زاد از این هر دو جهانی خیر و شر 2680

تو گیاه و استخوان را عرضه کن ** قوت نفس و قوت جان را عرضه کن‏

گر غذای نفس جوید ابتر است ** ور غذای روح خواهد سرور است‏

گر کند او خدمت تن هست خر ** ور رود در بحر جان یابد گهر

گر چه این دو مختلف خیر و شراند ** لیک این هر دو به یک کار اندراند

انبیا طاعات عرضه می‏کنند ** دشمنان شهوات عرضه می‏کنند 2685

نیک را چون بد کنم یزدان نی‏ام ** داعیم من خالق ایشان نی‏ام‏

خوب را من زشت سازم رب نه‏ام ** زشت را و خوب را آیینه‏ام‏

سوخت هندو آینه از درد را ** کاین سیه رو می‏نماید مرد را

او مرا غماز کرد و راست گو ** تا بگویم زشت کو و خوب کو

من گواهم بر گوا زندان کجاست ** اهل زندان نیستم ایزد گواست‏ 2690

هر کجا بینم نهال میوه‏دار ** تربیتها می‏کنم من دایه‏وار

هر کجا بینم درخت تلخ و خشک ** می‏برم تا وارهد از پشک مشک‏

خشک گوید باغبان را کای فتی ** مر مرا چه می‏بری سر بی‏خطا

باغبان گوید خمش ای زشت خو ** بس نباشد خشکی تو جرم تو

خشک گوید راستم من کژ نی‏ام ** تو چرا بی‏جرم می‏بری پیم‏ 2695

باغبان گوید اگر مسعودی‏ای ** کاشکی کژ بودی‏ای تر بودی‏ای‏

جاذب آب حیاتی گشته‏ای ** اندر آب زندگی آغشتی‏ای‏

تخم تو بد بوده است و اصل تو ** با درخت خوش نبوده وصل تو

شاخ تلخ ار با خوشی وصلت کند ** آن خوشی اندر نهادش بر زند

عنف کردن معاویه با ابلیس‏

گفت امیر ای راه زن حجت مگو ** مر ترا ره نیست در من ره مجو 2700

ره زنی و من غریب و تاجرم ** هر لباساتی که آری کی خرم‏

گرد رخت من مگرد از کافری ** تو نه ای رخت کسی را مشتری‏

مشتری نبود کسی را راه زن ** ور نماید مشتری مکر است و فن‏

تا چه دارد این حسود اندر کدو ** ای خدا فریاد ما را زین عدو

گر یکی فصلی دگر در من دمد ** در رباید از من این ره زن نمد 2705

نالیدن معاویه به حضرت حق تعالی از ابلیس و نصرت خواستن‏

این حدیثش همچو دود است ای اله ** دست گیر ار نه گلیمم شد سیاه‏

من به حجت بر نیایم با بلیس ** کاوست فتنه‏ی هر شریف و هر خسیس‏

آدمی که علم الاسما بک است ** در تک چون برق این سگ بی‏تک است‏

از بهشت انداختش بر روی خاک ** چون سمک در شست او شد از سماک‏

نوحه‏ی إنا ظلمنا می‏زدی ** نیست دستان و فسونش را حدی‏ 2710

اندرون هر حدیث او شر است ** صد هزاران سحر در وی مضمر است‏

مردی مردان ببندد در نفس ** در زن و در مرد افروزد هوس‏

ای بلیس خلق سوز فتنه جو ** بر چی‏ام بیدار کردی راست گو

باز تقریر ابلیس تلبیس خود را

گفت هر مردی که باشد بد گمان ** نشنود او راست را با صد نشان‏

هر درونی که خیال‏اندیش شد ** چون دلیل آری خیالش بیش شد 2715

چون سخن دروی رود علت شود ** تیغ غازی دزد را آلت شود

پس جواب او سکوت است و سکون ** هست با ابله سخن گفتن جنون‏