لیک نادانسته آرم این نفس ** تا که هر گوشی ننوشد این جرس

از شما پنهان کشد کینه محق ** اندک اندک هم‌چو بیماری دق

مرد دق باشد چو یخ هر لحظه کم ** لیک پندارد بهر دم بهترم 180

هم‌چو کفتاری که می‌گیرندش و او ** غره‌ی آن گفت کین کفتار کو

هیچ پنهان‌خانه آن زن را نبود ** سمج و دهلیز و ره بالا نبود

نه تنوری که در آن پنهان شود ** نه جوالی که حجاب آن شود

هم‌چو عرصه‌ی پهن روز رستخیز ** نه گو و نه پشته نه جای گریز

گفت یزدان وصف این جای حرج ** بهر محشر لا تری فیها عوج 185

معشوق را زیر چادر پنهان کردن جهت تلبیس و بهانه گفتن زن کی ان کید کن عظیم

چادر خود را برو افکند زود ** مرد را زن ساخت و در را بر گشود

زیر چادر مرد رسوا و عیان ** سخت پیدا چون شتر بر نردبان

گفت خاتونیست از اعیان شهر ** مر ورا از مال و اقبالست بهر

در ببستم تا کسی بیگانه‌ای ** در نیاید زود نادانانه‌ای

گفت صوفی چیستش هین خدمتی ** تا بر آرم بی‌سپاس و منتی 190

گفت میلش خویشی و پیوستگیست ** نیک خاتونیست حق داند که کیست

خواست دختر را ببیند زیر دست ** اتفاقا دختر اندر مکتبست

باز گفت ار آرد باشد یا سبوس ** می‌کنم او را به جان و دل عروس

یک پسر دارد که اندر شهر نیست ** خوب و زیرک چابک و مکسب کنیست

گفت صوفی ما فقیر و زار و کم ** قوم خاتون مال‌دار و محتشم 195

کی بود این کفو ایشان در زواج ** یک در از چوب و دری دیگر ز عاج

کفو باید هر دو جفت اندر نکاح ** ورنه تنگ آید نماند ارتیاح

گفتن زن کی او در بند جهاز نیست مراد او ستر و صلاحست و جواب گفتن صوفی این را سرپوشیده

گفت گفتم من چنین عذری و او ** گفت نه من نیستم اسباب جو

ما ز مال و زر ملول و تخمه‌ایم ** ما به حرص و جمع نه چون عامه‌ایم

قصد ما سترست و پاکی و صلاح ** در دو عالم خود بدان باشد فلاح 200

باز صوفی عذر درویشی بگفت ** و آن مکرر کرد تا نبود نهفت

گفت زن من هم مکرر کرده‌ام ** بی‌جهازی را مقرر کرده‌ام

اعتقاد اوست راسختر ز کوه ** که ز صد فقرش نمی‌آید شکوه

او همی‌گوید مرادم عفتست ** از شما مقصود صدق و همتست

گفت صوفی خود جهاز و مال ما ** دید و می‌بیند هویدا و خفا 205

خانه‌ی تنگی مقام یک تنی ** که درو پنهان نماند سوزنی

باز ستر و پاکی و زهد و صلاح ** او ز ما به داند اندر انتصاح

به ز ما می‌داند او احوال ستر ** وز پس و پیش و سر و دنبال ستر

ظاهرا او بی‌جهاز و خادمست ** وز صلاح و ستر او خود عالمست

شرح مستوری ز بابا شرط نیست ** چون برو پیدا چو روز روشنیست 210

این حکایت را بدان گفتم که تا ** لاف کم بافی چو رسوا شد خطا

مر ترا ای هم به دعوی مستزاد ** این بدستت اجتهاد و اعتقاد

چون زن صوفی تو خاین بوده‌ای ** دام مکر اندر دغا بگشوده‌ای

که ز هر ناشسته رویی کپ زنی ** شرم داری وز خدای خویش نی

غرض از سمیع و بصیر گفتن خدا را

از پی آن گفت حق خود را بصیر ** که بود دید ویت هر دم نذیر 215

از پی آن گفت حق خود را سمیع ** تا ببندی لب ز گفتار شنیع

از پی آن گفت حق خود را علیم ** تا نیندیشی فسادی تو ز بیم

نیست اینها بر خدا اسم علم ** که سیه کافور دارد نام هم

اسم مشتقست و اوصاف قدیم ** نه مثال علت اولی سقیم

ورنه تسخر باشد و طنز و دها ** کر را سامع ضریران را ضیا 220

یا علم باشد حیی نام وقیح ** یا سیاه زشت را نام صبیح

طفلک نوزاده را حاجی لقب ** یا لقب غازی نهی بهر نسب

گر بگویند این لقبها در مدیح ** تا ندارد آن صفت نبود صحیح

تسخر و طنزی بود آن یا جنون ** پاک حق عما یقول الظالمون

من همی دانستمت پیش از وصال ** که نکورویی ولیکن بدخصال 225

من همی دانستمت پیش از لقا ** کز ستیزه راسخی اندر شقا

چونک چشمم سرخ باشد در غمش ** دانمش زان درد گر کم بینمش