آن تتماجش دهد کین را بگیر ** گر نمی‌خواهی که نوشی زان فطیر

آن تتماجش دهد کین را بگیر ** گر نمی‌خواهی که نوشی زان فطیر 2635

آب تتماجش نگیرد طبع باز ** زال بترنجد شود خشمش دراز

از غضب شربای سوزان بر سرش ** زن فرو ریزد شود کل مغفرش

اشک از آن چشمش فرو ریزد ز سوز ** یاد آرد لطف شاه دل‌فروز

زان دو چشم نازنین با دلال ** که ز چهره‌ی شاد دارد صد کمال

چشم مازاغش شده پر زخم زاغ ** چشم نیک از چشم بد با درد و داغ 2640

چشم دریا بسطتی کز بسط او ** هر دو عالم می‌نماید تار مو

گر هزاران چرخ در چشمش رود ** هم‌چو چشمه پیش قلزم گم شود

چشم بگذشته ازین محسوسها ** یافته از غیب‌بینی بوسها

خود نمی‌یابم یکی گوشی که من ** نکته‌ای گویم از آن چشم حسن

می‌چکید آن آب محمود جلیل ** می‌ربودی قطره‌اش را جبرئیل 2645

تا بمالد در پر و منقال خویش ** گر دهد دستوریش آن خوب کیش

باز گوید خشم کمپیر ار فروخت ** فر و نور و علم و صبرم را نسوخت

باز جانم باز صد صورت تند ** زخم بر ناقه نه بر صالح زند

صالح از یک‌دم که آرد با شکوه ** صد چنان ناقه بزاید متن کوه

دل همی گوید خموش و هوش دار ** ورنه درانید غیرت پود و تار 2650

غیرتش را هست صد حلم نهان ** ورنه سوزیدی به یک دم صد جهان

نخوت شاهی گرفتش جای پند ** تا دل خود را ز بند پند کند

که کنم بار رای هامان مشورت ** کوست پشت ملک و قطب مقدرت

مصطفی را رای‌زن صدیق رب ** رای‌زن بوجهل را شد بولهب

عرق جنسیت چنانش جذب کرد ** کان نصیحتها به پیشش گشت سرد 2655

جنس سوی جنس صد پره پرد ** بر خیالش بندها را بر درد

قصه‌ی آن زن کی طفل او بر سر ناودان غیژید و خطر افتادن بود و از علی کرم‌الله وجهه چاره جست

یک زنی آمد به پیش مرتضی ** گفت شد بر ناودان طفلی مرا

گرش می‌خوانم نمی‌آید به دست ** ور هلم ترسم که افتد او به پست

نیست عاقل تا که دریابد چون ما ** گر بگویم کز خطر سوی من آ

هم اشارت را نمی‌داند به دست ** ور بداند نشنود این هم به دست 2660

بس نمودم شیر و پستان را بدو ** او همی گرداند از من چشم و رو

از برای حق شمایید ای مهان ** دستگیر این جهان و آن جهان

زود درمان کن که می‌لرزد دلم ** که بدرد از میوه‌ی دل بسکلم

گفت طفلی را بر آور هم به بام ** تا ببیند جنس خود را آن غلام

سوی جنس آید سبک زان ناودان ** جنس بر جنس است عاشق جاودان 2665

زن چنان کرد و چو دید آن طفل او ** جنس خود خوش خوش بدو ورد آورد

سوی بام آمد ز متن ناودان ** جاذب هر جنس را هم جنس دان

غژغژان آمد به سوی طفل طفل ** وا رهید او از فتادن سوی سفل

زان بود جنس بشر پیغامبران ** تا بجنسیت رهند از ناودان

پس بشر فرمود خود را مثلکم ** تا به جنس آیید و کم گردید گم 2670

زانک جنسیت عجایب جاذبیست ** جاذبش جنسست هر جا طالبیست

عیسی و ادریس بر گردون شدند ** با ملایک چونک هم‌جنس آمدند

باز آن هاروت و ماروت از بلند ** جنس تن بودند زان زیر آمدند

کافران هم جنس شیطان آمده ** جانشان شاگرد شیطانان شده

صد هزاران خوی بد آموخته ** دیده‌های عقل و دل بر دوخته 2675

کمترین خوشان به زشتی آن حسد ** آن حسد که گردن ابلیس زد

زان سگان آموخته حقد و حسد ** که نخواهد خلق را ملک ابد

هر کرا دید او کمال از چپ و راست ** از حسد قولنجش آمد درد خاست

زآنک هر بدبخت خرمن‌سوخته ** می‌نخواهد شمع کس افروخته

هین کمالی دست آور تا تو هم ** از کمال دیگران نفتی به غم 2680

از خدا می‌خواه دفع این حسد ** تا خدایت وا رهاند از جسد

مر ترا مشغولیی بخشد درون ** که نپردازی از آن سوی برون

جرعه‌ی می را خدا آن می‌دهد ** که بدو مست از دو عالم می‌دهد

خاصیت بنهاده در کف حشیش ** کو زمانی می‌رهاند از خودیش