بانگ زد بر روزن قصر او که کیست ** این نباشد آدمی مانا پریست

سر فرو کردند قومی بوالعجب ** ما همی گردیم شب بهر طلب

هین چه می‌جویید گفتند اشتران ** گفت اشتر بام بر کی جست هان

پس بگفتندش که تو بر تخت جاه ** چون همی جویی ملاقات اله

خود همان بد دیگر او را کس ندید ** چون پری از آدمی شد ناپدید 835

معنی‌اش پنهان و او در پیش خلق ** خلق کی بینند غیر ریش و دلق

چون ز چشم خویش و خلقان دور شد ** هم‌چو عنقا در جهان مشهور شد

جان هر مرغی که آمد سوی قاف ** جمله‌ی عالم ازو لافند لاف

چون رسید اندر سبا این نور شرق ** غلغلی افتاد در بلقیس و خلق

روحهای مرده جمله پر زدند ** مردگان از گور تن سر بر زدند 840

یک دگر را مژده می‌دادند هان ** نک ندایی می‌رسد از آسمان

زان ندا دینها همی‌گردند گبز ** شاخ و برگ دل همی گردند سبز

از سلیمان آن نفس چون نفخ صور ** مردگان را وا رهانید از قبور

مر ترا بادا سعادت بعد ازین ** این گذشت الله اعلم بالیقین

بقیه‌ی قصه‌ی اهل سبا و نصیحت و ارشاد سلیمان علیه‌السلام آل بلقیس را هر یکی را اندر خور خود و مشکلات دین و دل او و صید کردن هر جنس مرغ ضمیری به صفیر آن جنس مرغ و طعمه‌ی او

قصه گویم از سبا مشتاق‌وار ** چون صبا آمد به سوی لاله‌زار 845

لاقت الاشباح یوم وصلها ** عادت الاولاد صوب اصلها

امة العشق الخفی فی الامم ** مثل جود حوله لوم السقم

ذلة الارواح من اشباحها ** عزة الاشباح من ارواحها

ایها العشاق السقیا لکم ** انتم الباقون و البقیالکم

ایها السالون قوموا واعشقوا ** ذاک ریح یوسف فاستنشقوا 850

منطق‌الطیر سلیمانی بیا ** بانگ هر مرغی که آید می‌سرا

چون به مرغانت فرستادست حق ** لحن هر مرغی بدادستت سبق

مرغ جبری را زبان جبر گو ** مرغ پر اشکسته را از صبر گو

مرغ صابر را تو خوش دار و معاف ** مرغ عنقا را بخوان اوصاف قاف

مر کبوتر را حذر فرما ز باز ** باز را از حلم گو و احتراز 855

وان خفاشی را که ماند او بی‌نوا ** می‌کنش با نور جفت و آشنا

کبک جنگی را بیاموزان تو صلح ** مر خروسان را نما اشراط صبح

هم‌چنان می‌رو ز هدهد تا عقاب ** ره نما والله اعلم بالصواب

آزاد شدن بلقیس از ملک و مست شدن او از شوق ایمان و التفات همت او از همه‌ی ملک منقطع شدن وقت هجرت الا از تخت

چون سلیمان سوی مرغان سبا ** یک صفیری کرد بست آن جمله را

جز مگر مرغی که بد بی‌جان و پر ** یا چو ماهی گنگ بود از اصل کر 860

نی غلط گفتم که کر گر سر نهد ** پیش وحی کبریا سمعش دهد

چونک بلقیس از دل و جان عزم کرد ** بر زمان رفته هم افسوس خورد

ترک مال و ملک کرد او آن چنان ** که بترک نام و ننگ آن عاشقان

آن غلامان و کنیزان بناز ** پیش چشمش هم‌چو پوسیده پیاز

باغها و قصرها و آب رود ** پیش چشم از عشق گلحن می‌نمود 865

عشق در هنگام استیلا و خشم ** زشت گرداند لطیفان را به چشم

هر زمرد را نماید گندنا ** غیرت عشق این بود معنی لا

لااله الا هو اینست ای پناه ** که نماید مه ترا دیگ سیاه

هیچ مال و هیچ مخزن هیچ رخت ** می دریغش نامد الا جز که تخت

پس سلیمان از دلش آگاه شد ** کز دل او تا دل او راه شد 870

آن کسی که بانگ موران بشنود ** هم فغان سر دوران بشنود

آنک گوید راز قالت نملة ** هم بداند راز این طاق کهن

دید از دورش که آن تسلیم کیش ** تلخش آمد فرقت آن تخت خویش

گر بگویم آن سبب گردد دراز ** که چرا بودش به تخت آن عشق و ساز

گرچه این کلک قلم خود بی‌حسیست ** نیست جنس کاتب او را مونسیست 875

هم‌چنین هر آلت پیشه‌وری ** هست بی‌جان مونس جانوری

این سبب را من معین گفتمی ** گر نبودی چشم فهمت را نمی

از بزرگی تخت کز حد می‌فزود ** نقل کردن تخت را امکان نبود

خرده کاری بود و تفریقش خطر ** هم‌چو اوصال بدن با همدگر

پس سلیمان گفت گر چه فی‌الاخیر ** سرد خواهد شد برو تاج و سریر 880