-
جد را باید که جان بنده بود ** زانک جد جوینده یابنده بود
- İnsanın adamakıllı çalışmaya kul olması gerekir. Çünkü her şeyi iyice arayan nihayet bulur.
-
چون تفحص کرد از حال اشک ** دید خفته زیر خر آن نرگسک
- Eşeğin haline dikkat edip dururken bir de ne görsün? O halayık eşeğin altına yatmıyor mu?
-
از شکاف در بدید آن حال را ** بس عجب آمد از آن آن زال را
- Bunu kapının yarığından gördü bu hale pek şaştı.
-
خر همیگاید کنیزک را چنان ** که به عقل و رسم مردان با زنان 1345
- Eşek, erkekler kadınlara nasıl yakınlaşırsa aynen onun gibi halayığa yakınlaşmış, işini becermekteydi.
-
در حسد شد گفت چون این ممکنست ** پس نم اولیتر که خر ملک منست
- Kadın hasede düştü. Dedi ki, bu eşek, benim eşeğim, nasıl olur bu iş? Bu işin bana olması lazım ben işe daha ehlim.
-
خر مهذب گشته و آموخته ** خوان نهادست و چراغ افروخته
- Eşek işi öğrenmiş, alışmış. Adeta sofra yayılmış, mum da yanmış.
-
کرد نادیده و در خانه بکوفت ** کای کنیزک چند خواهی خانه روفت
- Görmemezlikten gelip ahırın kapısını vurdu. A kız ne vakte dek ahırı süpürüp duracaksın? dedi.
-
از پی روپوش میگفت این سخن ** کای کنیزک آمدم در باز کن
- Bu sözü işi gizlemek için söylüyor, ben geldim kapıyı aç diyordu.
-
کرد خاموش و کنیزک را نگفت ** راز را از بهر طمع خود نهفت 1350
- Sustu, halayığa hiçbir şey söylemedi. Bu işe tamah ettiği için işi gizledi.
-
پس کنیزک جمله آلات فساد ** کرد پنهان پیش شد در را گشاد
- Halayık bütün fesat aletlerini gizleyip kapıyı açtı.
-
رو ترش کرد و دو دیده پر ز نم ** لب فرو مالید یعنی صایمم
- Yüzünü ekşitip gözlerini yaşartarak dudaklarını oynatmaya başladı, güya oruçluyum demek istiyordu.
-
در کف او نرمه جاروبی که من ** خانه را میروفتم بهر عطن
- Eline sapı yıpranmış bir süpürge aldı, develerin yatması için ahırı süpürüyor göründü.
-
چونک باع جاروب در را وا گشاد ** گفت خاتون زیر لب کای اوستاد
- Elinde süpürge kapıyı açınca kadın, dudak altından seni usta seni, dedi.
-
رو ترش کردی و جاروبی به کف ** چیست آن خر برگسسته از علف 1355
- Yüzünü ekşittin, eline süpürgeyi aldın, iyi. Fakat yemeden içmeden kesilmiş eşeğin hali ne?
-
نیم کاره و خشمگین جنبان ذکر ** ز انتظار تو دو چشمش سوی در
- İşi yarıda kalmış, öfkeli, aleti oynayıp durmada. Gözleri kapıda seni beklemede.
-
زیر لب گفت این نهان کرد از کنیز ** داشتش آن دم چو بیجرمان عزیز
- Bunu dudağı altından söyledi, halayıktan gizledi. Onu suçsuz gibi ululayıp,
-
بعد از آن گفتش که چادر نه به سر ** رو فلان خانه ز من پیغام بر
- Dedi ki: Tez çarşafını başına al. Filan eve git benden selam söyle.
-
این چنین گو وین چنین کن وآنچنان ** مختصر کردم من افسانهی زنان
- Şunu söyle, böyle yap, şöyle et. Neyse ben kadınların masallarını kısa kesiyorum.
-
آنچ مقصودست مغز آن بگیر ** چون براهش کرد آن زال ستیر 1360
- Maksat neyse sen onun hülasasını al. O işi görmezlikten gelen kadın onu yola vurunca,
-
بود از مستی شهوت شادمان ** در فرو بست و همیگفت آن زمان
- Zaten şehvetten sarhoş olmuştu, hemen kapıyı kapadı, oh dedi.
-
یافتم خلوت زنم از شکر بانگ ** رستهام از چار دانگ و از دو دانگ
- Yalnız kaldım, bağıra, bağıra şükredeyim. Artık erkeklerin gah tam, gah yarım yamalak yakınlaşmasından kurtuldum.
-
از طرب گشته بزان زن هزار ** در شرار شهوت خر بیقرار
- Kadının keçileri, sanki bini bulmuştu, öyle neşelendi. Eşeğin şehvet ateşiyle kararsız bir hale düştü.
-
چه بزان که آن شهوت او را بز گرفت ** بز گرفتن گیج را نبود شگفت
- Hatta ne keçisi? O yakınlaşma kadını keçi haline getirdi. Ahmağı keçi haline getirmeye, hor hakir bir hale sokmaya şaşılmaz ki!
-
میل شهوت کر کند دل را و کور ** تا نماید خر چو یوسف نار نور 1365
- Şehvet isteği, gönlü sağır ve kör yaptı mı eşeği bile Yusuf gibi nurdan meydana gelmiş bir ateş parçası gösterir.
-
ای بسا سرمست نار و نارجو ** خویشتن را نور مطلق داند او
- Nice ateşten sarhoş olmuşlar vardır ki ateş ararlar, kendilerini de mutlak nur sanırlar.
-
جز مگر بندهی خدا یا جذب حق ** با رهش آرد بگرداند ورق
- Yalnız Tanrı kulu böyle değildir. yahut da Tanrı birisini çeker çevirir de yola getirir, yaprağı döndürür bu da başka!
-
تا بداند که آن خیال ناریه ** در طریقت نیست الا عاریه
- Böyle olan o ateş hayali bilir, o hayalin yolda eğreti olduğunu anlar.
-
زشتها را خوب بنماید شره ** نیست چون شهوت بتر ز آفتاب ره
- Hırs çirkinleri güzel gösterir. Yol afetleri içinde şehvetten beteri yoktur.
-
صد هزاران نام خوش را کرد ننگ ** صد هزاران زیرکان را کرد دنگ 1370
- Şehvet yüz binlerce iyi adı kötüye çıkarmıştır. Yüz binlerce akıllı, fikirli adamı şaşkın bir hale getirmiştir.
-
چون خری را یوسف مصری نمود ** یوسفی را چون نماید آن جهود
- Bir eşeği bile Mısır Yusuf’u gibi güzel gösterdikten sonra o çıfıt, bir Yusuf’u nasıl gösterir?
-
بر تو سرگین را فسونش شهد کرد ** شهد را خود چون کند وقت نبرد
- Pisliği afsunu ile sana bal göstermede, iş inada bindi mi balı nasıl gösterir? Bir düşün artık.
-
شهوت از خوردن بود کم کن ز خور ** یا نکاحی کن گریزان شو ز شر
- Şehvet yemeden olur, az ye. Yahut bir kadın nikahla da kötülükten kaç.
-
چون بخوردی میکشد سوی حرم ** دخل را خرجی بباید لاجرم
- Yedin içtin mi şehvet, seni harama çeker. Ele gireni elbet harcetmek gerektir.
-
پس نکاح آمد چو لاحول و لا ** تا که دیوت نفکند اندر بلا 1375
- Şu halde nikah Lâhavle okumaya benzer. Oku, yani bir kadın nikahla da şehvet, seni belaya düşürmesin.
-
چون حریص خوردنی زن خواه زود ** ورنه آمد گربه و دنبه ربود
- Madem ki, yemeye içmeye hırsın var, çabuk bir kadın al evlen. Yoksa bil ki kedi gelir yağlı kuyruğu kapar.
-
بار سنگی بر خری که میجهد ** زود بر نه پیش از آن کو بر نهد
- Sıçrayan eşeğin sırtına taş yükü vur, o kaçmadan, sıçramadan önce sırtına yükü yükle.
-
فعل آتش را نمیدانی تو برد ** گرد آتش با چنین دانش مگرد
- Ateşin ne yaptığını bilmezsin, savul oradan. Bu çeşit bilginle ateşin çevresinde dönüp dolaşma.
-
علم دیگ و آتش ار نبود ترا ** از شرر نه دیگ ماند نه ابا
- Ateşe çömleği koyup çorba pişirmeyi bilmiyorsan bil ki ne çömlek kalır, ne çorba.
-
آب حاضر باید و فرهنگ نیز ** تا پزد آب دیگ سالم در ازیز 1380
- Su hazır olmalı, ahçılığı da bilmelisin ki o tenceredeki çorba, dökülmeden, bozulmadan pişsin.
-
چون ندانی دانش آهنگری ** ریش و مو سوزد چو آنجا بگذری
- Demircilik sanatını bilmiyorsan demirci ocağından geçerken sakalını bıyığını yakarsın.
-
در فرو بست آن زن و خر را کشید ** شادمانه لاجرم کیفر چشید
- Kadın kapıyı kapadı, sevine, sevine eşeği kendisine çekti, cezasını da tattı ya!
-
در میان خانه آوردش کشان ** خفت اندر زیر آن نر خر ستان
- Eşeği çeke, çeke ahırın ortasına getirdi. O erkek eşeğin altına yattı.
-
هم بر آن کرسی که دید او از کنیز ** تا رسد در کام خود آن قحبه نیز
- O kahpe de muradına ermek üzere halayığın yattığını gördüğü sekiye yatmıştı.
-
پا بر آورد و خر اندر ویی سپوخت ** آتشی از کیر خر در وی فروخت 1385
- Eşek ayağını kaldırıp aletini daldırdı. Eşeğin aletinden kadının içine bir ateştir düştü.
-
خر مدب گشته در خاتون فشرد ** تا بخایه در زمان خاتون بمرد
- Alışmış eşek kadına abandı, aletini ta hayalarına kadar sokar sokmaz kadın da geberdi.
-
بر درید از زخم کیر خر جگر ** رودهها بسکسته شد از همدگر
- Eşeğin aletinin hızından ciğeri parçalandı, damarları koptu birbirinden ayrıldı.
-
دم نزد در حال آن زن جان بداد ** کرسی از یکسو زن از یکسو فتاد
- Soluk bile alamadan derhal can verdi. Seki bir yana düştü o bir yana.
-
صحن خانه پر ز خون شد زن نگون ** مرد او و برد جان ریب المنون
- Ahırın içi kanla doldu, kadın baş aşağı yıkıldı, öldü. Kötü bir ölüm, kadının canını aldı.
-
مرگ بد با صد فضیحت ای پدر ** تو شهیدی دیدهای از کیر خر 1390
- Kötü ölüm, yüzlerce rezillikle gelip çattı babacığım. Sen hiç eşeğin aletinden şehit olmuş insan gördün mü?
-
تو عذاب الخزی بشنو از نبی ** در چنین ننگی مکن جان را فدی
- Kuran’dan rezillikle azap edilmeyi duy da böyle kepazelikle can verme.