گفت یا رب زین شکال و گفت و گو ** در چله وا مانده‌ام از ذکر تو

پر من بگشای تا پران شوم ** در حدیقه‌ی ذکر و سیبستان شوم

آمدش آواز هاتف در زمان ** که آن مثالی دان ز لاف جاهلان

کز حجاب و پرده بیرون نامده ** چشم بسته بیهده گویان شده

بانگ سگ اندر شکم باشد زیان ** نه شکارانگیز و نه شب پاسبان 1455

گرگ نادیده که منع او بود ** دزد نادیده که دفع او شود

از حریصی وز هوای سروری ** در نظر کند و بلافیدن جری

از هوای مشتری و گرم‌دار ** بی بصیرت پا نهاده در فشار

ماه نادیده نشانها می‌دهد ** روستایی را بدان کژ می‌نهد

از برای مشتری در وصف ماه ** صد نشان نادیده گوید بهر جاه 1460

مشتری کو سود دارد خود یکیست ** لیک ایشان را درو ریب و شکیست

از هوای مشتری بی‌شکوه ** مشتری را باد دادند این گروه

مشتری ماست الله اشتری ** از غم هر مشتری هین برتر آ

مشتریی جو که جویان توست ** عالم آغاز و پایان توست

هین مکش هر مشتری را تو به دست ** عشق‌بازی با دو معشوقه بدست 1465

زو نیابی سود و مایه گر خرد ** نبودش خود قیمت عقل و خرد

نیست او را خود بهای نیم نعل ** تو برو عرضه کنی یاقوت و لعل

حرص کورت کرد و محرومت کند ** دیو هم‌چون خویش مرجومت کند

هم‌چنانک اصحاب فیل و قوم لوط ** کردشان مرجوم چون خود آن سخوط

مشتری را صابران در یافتند ** چون سوی هر مشتری نشتافتند 1470

آنک گردانید رو زان مشتری ** بخت و اقبال و بقا شد زو بری

ماند حسرت بر حریصان تا ابد ** هم‌چو حال اهل ضروان در حسد

قصه‌ی اهل ضروان و حسد ایشان بر درویشان کی پدر ما از سلیمی اغلب دخل باغ را به مسکینان می‌داد چون انگور بودی عشر دادی و چون مویز و دوشاب شدی عشر دادی و چون حلوا و پالوده کردی عشر دادی و از قصیل عشر دادی و چون در خرمن می‌کوفتی از کفه‌ی آمیخته عشر دادی و چون گندم از کاه جدا شدی عشر دادی و چون آرد کردی عشر دادی و چون خمیر کردی عشر دادی و چون نان کردی عشر دادی لاجرم حق تعالی در آن باغ و کشت برکتی نهاده بود کی همه اصحاب باغها محتاج او بدندی هم به میوه و هم به سیم و او محتاج هیچ کس نی ازیشان فرزندانشان خرج عشر می‌دیدند منکر و آن برکت را نمی‌دیدند هم‌چون آن زن بدبخت که کدو را ندید و خر را دید

بود مردی صالحی ربانیی ** عقل کامل داشت و پایان دانیی

در ده ضروان به نزدیک یمن ** شهره اندر صدقه و خلق حسن

کعبه‌ی درویش بودی کوی او ** آمدندی مستمندان سوی او 1475

هم ز خوشه عشر دادی بی‌ریا ** هم ز گندم چون شدی از که جدا

آرد گشتی عشر دادی هم از آن ** نان شدی عشر دگر دادی ز نان

عشر هر دخلی فرو نگذاشتی ** چارباره دادی زانچ کاشتی

بس وصیتها بگفتی هر زمان ** جمع فرزندان خود را آن جوان

الله الله قسم مسکین بعد من ** وا مگیریدش ز حرص خویشتن 1480

تا بماند بر شما کشت و ثمار ** در پناه طاعت حق پایدار

دخلها و میوه‌ها جمله ز غیب ** حق فرستادست بی‌تخمین و ریب

در محل دخل اگر خرجی کنی ** درگه سودست سودی بر زنی

ترک اغلب دخل را در کشت‌زار ** باز کارد که ویست اصل ثمار

بیشتر کارد خورد زان اندکی ** که ندارد در بروییدن شکی 1485

زان بیفشاند به کشتن ترک دست ** که آن غله‌ش هم زان زمین حاصل شدست

کفشگر هم آنچ افزاید ز نان ** می‌خرد چرم و ادیم و سختیان

که اصول دخلم اینها بوده‌اند ** هم ازینها می‌گشاید رزق بند

دخل از آنجا آمدستش لاجرم ** هم در آنجا می‌کند داد و کرم

این زمین و سختیان پرده‌ست و بس ** اصل روزی از خدا دان هر نفس 1490

چون بکاری در زمین اصل کار ** تا بروید هر یکی را صد هزار

گیرم اکنون تخم را گر کاشتی ** در زمینی که سبب پنداشتی

چون دو سه سال آن نروید چون کنی ** جز که در لابه و دعا کف در زنی

دست بر سر می‌زنی پیش اله ** دست و سر بر دادن رزقش گواه

تا بدانی اصل اصل رزق اوست ** تا همو را جوید آنک رزق‌جوست 1495

رزق از وی جو مجو از زید و عمرو ** مستی از وی جو مجو از بنگ و خمر

توانگری زو خو نه از گنج و مال ** نصرت از وی خواه نه از عم و خال

عاقبت زینها بخواهی ماندن ** هین کرا خواهی در آن دم خواندن

این دم او را خوان و باقی را بمان ** تا تو باشی وارث ملک جهان

چون یفر المرء آید من اخیه ** یهرب المولود یوما من ابیه 1500