سمع شو یکبارگی تو گوش‌وار ** تا ز حلقه‌ی لعل یابی گوشوار

هم‌چو چه کن خاک می‌کن گر کسی ** زین تن خاکی که در آبی رسی

گر رسد جذبه‌ی خدا آب معین ** چاه ناکنده بجوشد از زمین 2045

کار می‌کن تو بگوش آن مباش ** اندک اندک خاک چه را می‌تراش

هر که رنجی دید گنجی شد پدید ** هر که جدی کرد در جدی رسید

گفت پیغمبر رکوعست و سجود ** بر در حق کوفتن حلقه‌ی وجود

حلقه‌ی آن در هر آنکو می‌زند ** بهر او دولت سری بیرون کند

آمدن آن امیر نمام با سرهنگان نیم‌شب بگشادن آن حجره‌ی ایاز و پوستین و چارق دیدن آویخته و گمان بردن کی آن مکرست و روپوش و خانه را حفره کردن بهر گوشه‌ای کی گمان آمد چاه کنان آوردن و دیوارها را سوراخ کردن و چیزی نایافتن و خجل و نومید شدن چنانک بدگمانان و خیال‌اندیشان در کار انبیا و اولیا کی می‌گفتند کی ساحرند و خویشتن ساخته‌اند و تصدر می‌جویند بعد از تفحص خجل شوند و سود ندارد

آن امینان بر در حجره شدند ** طالب گنج و زر و خمره بدند 2050

قفل را برمی‌گشادند از هوس ** با دو صد فرهنگ و دانش چند کس

زانک قفل صعب و پر پیچیده بود ** از میان قفلها بگزیده بود

نه ز بخل سیم و مال و زر خام ** از برای کتم آن سر از عوام

که گروهی بر خیال بد تنند ** قوم دیگر نام سالوسم کنند

پیش با همت بود اسرار جان ** از خسان محفوظ‌تر از لعل کان 2055

زر به از جانست پیش ابلهان ** زر نثار جان بود نزد شهان

می شتابیدند تفت از حرص زر ** عقلشان میگفت نه آهستهتر

حرس تازد بیهده سوی سراب ** عقل گوید نیک بین کان نیست آب

حرص غالب بود و زر چون جان شده ** نعره‌ی عقل آن زمان پنهان شده

گشته صدتو حرص و غوغاهای او ** گشته پنهان حکمت و ایمای او 2060

تا که در چاه غرور اندر فتد ** آنگه از حکمت ملامت بشنود

چون ز بند دام باد او شکست ** نفس لوامه برو یابید دست

تا به دیوار بلا ناید سرش ** نشنود پند دل آن گوش کرش

کودکان را حرص گوزینه و شکر ** از نصیحتها کند دو گوش کر

چونک دردت دنبلش آغاز شد ** در نصیحت هر دو گوشش باز شد 2065

حجره را با حرص و صدگونه هوس ** باز کردند آن زمان آن چند کس

اندر افتادند از در ز ازدحام ** هم‌چو اندر دوغ گندیده هوام

عاشقانه در فتد با کر و فر ** خورد امکان نی و بسته هر دو پر

بنگریدند از یسار و از یمین ** چارقی بدریده بود و پوستین

باز گفتند این مکان بی‌نوش نیست ** چارق اینجا جز پی روپوش نیست 2070

هین بیاور سیخهای تیز را ** امتحان کن حفره و کاریز را

هر طرف کندند و جستند آن فریق ** حفره‌ها کردند و گوهای عمیق

حفره‌هاشان بانگ می‌داد آن زمان ** کنده‌های خالییم ای کندگان

زان سگالش شرم هم می‌داشتند ** کنده‌ها را باز می‌انباشتند

بی‌عدد لا حول در هر سینه‌ای ** مانده مرغ حرصشان بی‌چینه‌ای 2075

زان ضلالتهای یاوه‌تازشان ** حفره‌ی دیوار و در غمازشان

ممکن اندای آن دیوار نی ** با ایاز امکان هیچ انکار نی

گر خداع بی‌گناهی می‌دهند ** حایط و عرصه گواهی می‌دهند

باز می‌گشتند سوی شهریار ** پر ز گرد و روی زرد و شرمسار

بازگشتن نمامان از حجره‌ی ایاز به سوی شاه توبره تهی و خجل هم‌چون بدگمانان در حق انبیا علیهم‌السلام بر وقت ظهور برائت و پاکی ایشان کی یوم تبیض وجوه و تسود وجوه و قوله تری الذین کذبوا علی الله وجوههم مسودة

شاه قاصد گفت هین احوال چیست ** که بغلتان از زر و همیان تهیست 2080

ور نهان کردید دینار و تسو ** فر شادی در رخ و رخسار کو

گرچه پنهان بیخ هر بیخ آورست ** برگ سیماهم وجوهم اخضرست

آنچ خورد آن بیخ از زهر و ز قند ** نک منادی می‌کند شاخ بلند

بیخ اگر بی‌برگ و از مایه تهیست ** برگهای سبز اندر شاخ چیست

بر زبان بیخ گل مهری نهد ** شاخ دست و پا گواهی می‌دهد 2085

آن امینان جمله در عذر آمدند ** هم‌چو سایه پیش مه ساجد شدند

عذر آن گرمی و لاف و ما و من ** پیش شه رفتند با تیغ و کفن

از خجالت جمله انگشتان گزان ** هر یکی می‌گفت کای شاه جهان

گر بریزی خون حلالستت حلال ** ور ببخشی هست انعام و نوال

کرده‌ایم آنها که از ما می‌سزید ** تا چه فرمایی تو ای شاه مجید 2090

گر ببخشی جرم ما ای دل‌فروز ** شب شبیها کرده باشد روز روز

گر ببخشی یافت نومیدی گشاد ** ورنه صد چون ما فدای شاه باد