-
سعیکم شتی تناقض اندرید ** روز میدوزید شب بر میدرید
- “Çalışmanız ayrı ayrı; aykırılıklar içindesiniz” Gündüz dikiyorsunuz gece söküyorsunuz!
-
پس گواهی با تناقض کی شنود ** یا مگر حلمی کند از لطف خود
- Peki sözleri birbirine uymayan şahidi kim dinler? Meğer ki Allah kendi lütfu ile bir hilim göstere.
-
فعل و قول اظهار سرست و ضمیر ** هر دو پیدا میکند سر ستیر
- Söz ve iş, içtekini, sırrı meydana vurmaktadır. Her ikisi, gizli sırrı meydana çıkarır.
-
چون گواهت تزکیه شد شد قبول ** ورنه محبوس است اندر مول مول
- Tanığın tezkiye edildi mi kabul olunur, yoksa yerinde sayar emekler durur.
-
تا تو بستیزی ستیزند ای حرون ** فانتظرهم انهم منتظرون 260
- A inatçı, sen inat ettikçe onlar da ederler. “Sen onları bekleyedur onlar da bekliyorlar!..
-
عرضه کردن مصطفی علیهالسلام شهادت را بر مهمان خویش
- Mustafa aleyhisselam’ın konuğuna şahadeti arzetmesi
-
این سخن پایان ندارد مصطفی ** عرضه کرد ایمان و پذرفت آن فتی
- Bu söze son yoktur, Mustafa, ona iman etmesini söyledi, o da kabul etti.
-
آن شهادت را که فرخ بوده است ** بندهای بسته را بگشوده است
- O kutlu şahadet bağlanmış düğümleri çözdü.
-
گشت مؤمن گفت او را مصطفی ** که امشبان هم باش تو مهمان ما
- İmana geldi. Mustafa ona dedi ki: Bu gece de bizim konuğumuz ol.
-
گفت والله تا ابد ضیف توم ** هر کجا باشم بهر جا که روم
- Adam vallahi dedi, ebedi olarak senin konuğunum. Nerede olursam olayım, nereye gidersem gideyim sana misafirim.
-
زنده کرده و معتق و دربان تو ** این جهان و آن جهان بر خوان تو 265
- Beni dirilttin, senin azatlın, senin kapıcınım. Bu alemde senin sofranın başında, o alem de.
-
هر که بگزیند جزین بگزیده خوان ** عاقبت درد گلویش ز استخوان
- Bu seçilmiş sofradan başka bir sofra seçen kişinin boğazını, nihayet kemik yırtar deler.
-
هر که سوی خوان غیر تو رود ** دیو با او دان که همکاسه بود
- Kim senin sofrandan başka bir sofraya giderse bil ki Şeytan, onunla bir kâseden yemek yer.
-
هر که از همسایگی تو رود ** دیو بیشکی که همسایهش شود
- Kim senin komşuluğundan kaçarsa şüphe yok ki Şeytan, ona komşu olur.
-
ور رود بیتو سفر او دوردست ** دیو بد همراه و همسفرهی ویست
- Kim sensiz uzak bir yola giderse Şeytan onula yoldaş olur, onunla bir sofraya oturur.
-
ور نشیند بر سر اسپ شریف ** حاسد ماهست دیو او را ردیف 270
- Yüce ve güzel bir ata binse aya haset eder; Şeytan da ona arkadaş olur.
-
ور بچه گیرد ازو شهناز او ** دیو در نسلش بود انباز او
- Nazlı karısı ondan bir çocuk doğursa Şeytan onun soyundan ona ortak kesilir.
-
در نبی شارکهم گفتست حق ** هم در اموال و در اولاد ای شفق
- Allah Kur’anda “Ey Mümin, Şeytana kafirlerin mallarında, evlatlarında ortak ol” buyurmuştur.
-
گفت پیغامبر ز غیب این را جلی ** در مقالات نوادر با علی
- Peygamber bunu Ali’ye değer biçilmez sözleri arasında açıkça söylemiştir.
-
یا رسولالله رسالت را تمام ** تو نمودی همچو شمس بیغمام
- Konuk dedi ki: “Ey Allah elçisi, bulutsuz bir güneş gibi peygamberliği sen tamamladın, apaydın bir hale koydun.
-
این که تو کردی دو صد مادر نکرد ** عیسی از افسونش با عازر نکرد 275
- Senin bu yaptığını iki yüz ana yapamaz. İsa bile bunu Azer’e yapmadı.
-
از تو جانم از اجل نک جان ببرد ** عازر ار شد زنده زان دم باز مرد
- Senin yüzünden canım hemencecik ecelden kurtuldu. Azer de dirildi ama o anda yine öldü.
-
گشت مهمان رسول آن شب عرب ** شیر یک بز نیمه خورد و بست لب
- Arap o gece Peygambere konuk oldu, bir keçiden sağılan sütün yarısını ancak yiyebildi, ağzını silip çekildi.
-
کرد الحاحش بخور شیر و رقاق ** گفت گشتم سیر والله بینفاق
- Peygamber süt iç, yufka ekmeği ye diye ısrar ettiyse de Vallahi dedi, riyasız doydum.
-
این تکلف نیست نی ناموس و فن ** سیرتر گشتم از آنک دوش من
- Bu, ne tekellüf, ne sıkılma, ne de hile. Dün geceden daha ziyade doydum.
-
در عجب ماندند جمله اهل بیت ** پر شد این قندیل زین یک قطره زیت 280
- Bütün ev halkı şaştılar. Bu kandil, şu bir kara zeytin yağı ile nasıl doldu diye hayretlere düştüler.
-
آنچ قوت مرغ بابیلی بود ** سیری معدهی چنین پیلی شود
- Bir ebabil kuşunun gıdası, böyle bir fili nasıl doyurdu dediler.
-
فجفجه افتاد اندر مرد و زن ** قدر پشه میخورد آن پیلتن
- Kadın, erkek, o fil bedenli, bir sineğin yiyeceğini yiyor diye fısıldaşmaya başladılar.
-
حرص و وهم کافری سرزیر شد ** اژدها از قوت موری سیر شد
- Kafirliğin hırs ve vehmi baş aşağı düştü, ejderha bir karıncanın gıdası ile doydu.
-
آن گدا چشمی کفر از وی برفت ** لوت ایمانیش لمتر کرد و زفت
- Kafirliğin aç gözlülüğü ondan gitti, iman gıdası onu semirtti geliştirdi.
-
آنک از جوع البقر او میطپید ** همچو مریم میوهی جنت بدید 285
- Öküz açlığı illetine tutunan adam, Meryem gibi cennet meyvesini gördü.
-
میوهی جنت سوی چشمش شتافت ** معدهی چون دوزخش آرام یافت
- Cennet meyvesi, bedenine koştu, ulaştı. Cehennem gibi olan midesi, yatıştı rahatladı.
-
ذات ایمان نعمت و لوتیست هول ** ای قناعت کرده از ایمان به قول
- Ey imandan yalnız bir lafa kanan, ununla kanaat eden kişi, zaten iman yüce bir nimettir, büyük bir gıdadır.
-
بیان آنک نور که غذای جانست غذای جسم اولیا میشود تا او هم یار میشود روح را کی اسلم شیطانی علی یدی
- ”Şeytanın, benim elimdem müslüman oldu” hadisine göre can gıdası olan nur, ruha eş ve dost olmak için velilerin cisimlerine gıda olur.
-
گرچه آن مطعوم جانست و نظر ** جسم را هم زان نصیبست ای پسر
- Gerçi ruh gıdası canın ve gözün yediği bir gıdadır; fakat oğul, cismin de ondan nasibi vardır.
-
گر نگشتی دیو جسم آن را اکول ** اسلم الشیطان نفرمودی رسول
- Şeytana benzeyen beden, onu yemeseydi Resül benim Şeytanım Müslüman olmuştur buyurmazdı.
-
دیو زان لوتی که مرده حی شود ** تا نیاشامد مسلمان کی شود 290
- Ölüyü dirilten o yemekten Şeytan yiyip içmese nasıl olur da Müslüman olur?
-
دیو بر دنیاست عاشق کور و کر ** عشق را عشقی دگر برد مگر
- Şeytan dünyaya aşıktır. Kördür, sağırdır. Bir aşkı başka bir aşk giderebilir.
-
از نهانخانهی یقین چون میچشد ** اندکاندک رخت عشق آنجا کشد
- Yakıynin gizli evinde yer, içerse yavaş yavaş aşk pılı pırtısını oraya çeker götürür.
-
یا حریص االبطن عرج هکذا ** انما المنهاج تبدیل الغذا
- Ey karnına haris olan böylece yücel. Bunun yolu, ancak yiyeceğini değiştirmedir.
-
یا مریض القلب عرج للعلاج ** جملة التدبیر تبدیل المزاج
- Ey kalp hastası, ilaca sarıl. Bütün tedbir, mizacı değiştirmeden ibarettir.
-
ایها المحبوس فی رهن الطعام ** سوف تنجو ان تحملت الفطام 295
- Ey yemeğe rehin düşüp hapiste kalan, sütten kesilmeye tahammül edersen yakında kurtulursun.
-
ان فیالجوع طعام وافر ** افتقدها وارتج یا نافر
- Açlıkta bir çok yemekler var. Onları ara, onları dile ey onlardan nefret eden.
-
اغتذ بالنور کن مثل البصر ** وافق الاملاک یا خیر البشر
- Nurla gıdalan, göze benze. Ey insanların hayırlısı meleklere uy.
-
چون ملک تسبیح حق را کن غذا ** تا رهی همچون ملایک از اذا
- Melek gibi Allahyı tesbih etmeyi kendine gıda yap da melekler gibi ezadan kurtul.
-
جبرئیل ار سوی جیفه کم تند ** او به قوت کی ز کرکس کم زند
- Cebrail murdar şeylere hiç bakmamakta, onların etrafında dönüp dolaşmamakta. Böyle olduğu halde kuvvet bakımından herkes den aşağı mıdır ki?
-
حبذا خوانی نهاده در جهان ** لیک از چشم خسیسان بس نهان 300
- Allah aleme ne de hoş, ne de güzel bir sofra yaymıştır. Fakat o sofra, aşağılık kişilerin gözlerinden pek gizlidir.
-
گر جهان باغی پر از نعمت شود ** قسم موش و مار هم خاکی بود
- Alem nimetlerle dolu bir bağ olsa fare ve yılan yine toprak yer.
-
انکار اهل تن غذای روح را و لرزیدن ایشان بر غذای خسیس
- Ten ehlinin ruh gıdasını inkar ederek adi yemeğe titremeleri
-
قسم او خاکست گر دی گر بهار ** میر کونی خاک چون نوشی چو مار
- İster kış olsun ister bahar, onların gıdası topraktır. Fakat sen varlığın beyisin, nasıl olur da yılan gibi toprak yersin?
-
در میان چوب گوید کرم چوب ** مر کرا باشد چنین حلوای خوب
- Tahtanın içindeki kurt, kimin böyle güzel helvası var der.
-
کرم سرگین در میان آن حدث ** در جهان نقلی نداند جز خبث
- Bok böceği, bok içinde yaşar ve alemde pislikten başka bir meze bilmez.
-
ای خدای بینظیر ایثار کن ** گوش را چون حلقه دادی زین سخن 305
- Ey eşi, benzeri olamayan Allah, mademki bu sözü kulağımıza küpe yaptın, ihsanda bulun, bu sözleri bol bol saç!