قصد آن مه کرد اندر خیمه او ** عقل کو و از خلیفه خوف کو

چون زند شهوت درین وادی دهل ** چیست عقل تو فجل ابن الفجل

صد خلیفه گشته کمتر از مگس ** پیش چشم آتشینش آن نفس

چون برون انداخت شلوار و نشست ** در میان پای زن آن زن‌پرست 3880

چون ذکر سوی مقر می‌رفت راست ** رستخیز و غلغل از لشکر بخاست

برجهید و کون‌برهنه سوی صف ** ذوالفقاری هم‌چو آتش او به کف

دید شیر نر سیه از نیستان ** بر زده بر قلب لشکر ناگهان

تازیان چون دیو در جوش آمده ** هر طویله و خیمه اندر هم زده

شیر نر گنبذ همی‌کرد از لغز ** در هوا چون موج دریا بیست گز 3885

پهلوان مردانه بود و بی‌حذر ** پیش شیر آمد چو شیر مست نر

زد به شمشیر و سرش را بر شکافت ** زود سوی خیمه‌ی مه‌رو شتافت

چونک خود را او بدان حوری نمود ** مردی او هم‌چنین بر پای بود

با چنان شیری به چالش گشت جفت ** مردی او مانده بر پای و نخفت

آن بت شیرین‌لقای ماه‌رو ** در عجب در ماند از مردی او 3890

جفت شد با او به شهوت آن زمان ** متحد گشتند حالی آن دو جان

ز اتصال این دو جان با همدگر ** می‌رسد از غیبشان جانی دگر

رو نماید از طریق زادنی ** گر نباشد از علوقش ره‌زنی

هر کجا دو کس به مهری یا به کین ** جمع آید ثالثی زاید یقین

لیک اندر غیب زاید آن صور ** چون روی آن سو ببینی در نظر 3895

آن نتایج از قرانات تو زاد ** هین مگرد از هر قرینی زود شاد

منتظر می‌باش آن میقات را ** صدق دان الحاق ذریات را

کز عمل زاییده‌اند و از علل ** هر یکی را صورت و نطق و طلل

بانگشان درمی‌رسد زان خوش حجال ** کای ز ما غافل هلا زوتر تعال

منتظر در غیب جان مرد و زن ** مول مولت چیست زوتر گام زن 3900

راه گم کرد او از آن صبح دروغ ** چون مگس افتاد اندر دیگ دوغ

پشیمان شدن آن سرلشکر از آن خیانت کی کرد و سوگند دادن او آن کنیزک را کی به خلیفه باز نگوید از آنچ رفت

چند روزی هم بر آن بد بعد از آن ** شد پشیمان او از آن جرم گران

داد سوگندش کای خورشیدرو ** با خلیفه زینچ شد رمزی مگو

چون ندید او را خلیفه مست گشت ** پس ز بام افتاد او را نیز طشت

دید صد چندان که وصفش کرده بود ** کی بود خود دیده مانند شنود 3905

وصف تصویرست بهر چشم هوش ** صورت آن چشم دان نه زان گوش

کرد مردی از سخن‌دانی سال ** حق و باطل چیست ای نیکو مقال

گوش را بگرفت و گفت این باطلست ** چشم حقست و یقینش حاصلست

آن به نسبت باطل آمد پیش این ** نسبتست اغلب سخنها ای امین

ز آفتاب ار کرد خفاش احتجاب ** نیست محجوب از خیال آفتاب 3910

خوف او را خود خیالش می‌دهد ** آن خیالش سوی ظلمت می‌کشد

آن خیال نور می‌ترساندش ** بر شب ظلمات می‌چفساندش

از خیال دشمن و تصویر اوست ** که تو بر چفسیده‌ای بر یار و دوست

موسیا کشفت لمع بر که فراشت ** آن مخیل تاب تحقیقت نداشت

هین مشو غره بدانک قابلی ** مر خیالش را و زین ره واصلی 3915

از خیال حرب نهراسید کس ** لا شجاعه قبل حرب این دان و بس

بر خیال حرب خیز اندر فکر ** می‌کند چون رستمان صد کر و فر

نقش رستم که آن به حمامی بود ** قرن حمله فکر هر خامی بود

این خیال سمع چون مبصر شود ** حیز چه بود رستمی مضطر شود

جهد کن کز گوش در چشمت رود ** آنچ که آن باطل بدست آن حق شود 3920

زان سپس گوشت شود هم طبع چشم ** گوهری گردد دو گوش هم‌چو یشم

بلک جمله تن چو آیینه شود ** جمله چشم و گوهر سینه شود

گوش انگیزد خیال و آن خیال ** هست دلاله‌ی وصال آن جمال

جهد کن تا این خیال افزون شود ** تا دلاله رهبر مجنون شود

آن خلیفه گول هم یک چند نیز ** ریش گاوی کرد خوش با آن کنیز 3925

ملک را تو ملک غرب و شرق گیر ** چون نمی‌ماند تو آن را برق گیر