پای او می‌سوخت از تعجیل و راه ** بسته از جوق زنان هم‌چو ماه

رو به یک زن کرد و گفت ای مستهان ** هی چه بسیارید ای دخترچگان

رو بدو کرد آن زن و گفت ای امین ** هیچ بسیاری ما منکر مبین 1730

بین که با بسیاری ما بر بساط ** تنگ می‌آید شما را انبساط

در لواطه می‌فتید از قحط زن ** فاعل و مفعول رسوای زمن

تو مبین این واقعات روزگار ** کز فلک می‌گردد اینجا ناگوار

تو مبین تحشیر روزی و معاش ** تو مبین این قحط و خوف و ارتعاش

بین که با این جمله تلخیهای او ** مرده‌ی اویید و ناپروای او 1735

رحمتی دان امتحان تلخ را ** نقمتی دان ملک مرو و بلخ را

آن براهیم از تلف نگریخت و ماند ** این براهیم از شرف بگریخت و راند

آن نسوزد وین بسوزد ای عجب ** نعل معکوس است در راه طلب

باز مکرر کردن صوفی سال را

گفت صوفی قادرست آن مستعان ** که کند سودای ما را بی زیان

آنک آتش را کند ورد و شجر ** هم تواند کرد این را بی‌ضرر 1740

آنک گل آرد برون از عین خار ** هم تواند کرد این دی را بهار

آنک زو هر سرو آزادی کند ** قادرست ار غصه را شادی کند

آنک شد موجود از وی هر عدم ** گر بدارد باقیش او را چه کم

آنک تن را جان دهد تا حی شود ** گر نمیراند زیانش کی شود

خود چه باشد گر ببخشد آن جواد ** بنده را مقصود جان بی‌اجتهاد 1745

دور دارد از ضعیفان در کمین ** مکر نفس و فتنه‌ی دیو لعین

جواب دادن قاضی صوفی را

گفت قاضی گر نبودی امر مر ** ور نبودی خوب و زشت و سنگ و در

ور نبودی نفس و شیطان و هوا ** ور نبودی زخم و چالیش و وغا

پس به چه نام و لقب خواندی ملک ** بندگان خویش را ای منهتک

چون بگفتی ای صبور و ای حلیم ** چون بگفتی ای شجاع و ای حکیم 1750

صابرین و صادقین و منفقین ** چون بدی بی ره‌زن و دیو لعین

رستم و حمزه و مخنث یک بدی ** علم و حکمت باطل و مندک بدی

علم و حکمت بهر راه و بی‌رهیست ** چون همه ره باشد آن حکمت تهیست

بهر این دکان طبع شوره‌آب ** هر دو عالم را روا داری خراب

من همی‌دانم که تو پاکی نه خام ** وین سالت هست از بهر عوام 1755

جور دوران و هر آن رنجی که هست ** سهل‌تر از بعد حق و غفلتست

زآنک اینها بگذرند آن نگذرد ** دولت آن دارد که جان آگه برد

حکایت در تقریر آنک صبر در رنج کار سهل‌تر از صبر در فراق یار بود

آن یکی زن شوی خود را گفت هی ** ای مروت را به یک ره کرده طی

هیچ تیمارم نمی‌داری چرا ** تا بکی باشم درین خواری چرا

گفت شو من نفقه چاره می‌کنم ** گرچه عورم دست و پایی می‌زنم 1760

نفقه و کسوه‌ست واجب ای صنم ** از منت این هر دو هست و نیست کم

آستین پیرهن بنمود زن ** بس درشت و پر وسخ بد پیرهن

گفت از سختی تنم را می‌خورد ** کس کسی را کسوه زین سان آورد

گفت ای زن یک سالت می‌کنم ** مرد درویشم همین آمد فنم

این درشتست و غلیظ و ناپسند ** لیک بندیش ای زن اندیشه‌مند 1765

این درشت و زشت‌تر یا خود طلاق ** این ترا مکروه‌تر یا خود فراق

هم‌چنان ای خواجه‌ی تشنیع زن ** از بلا و فقر و از رنج و محن

لا شک این ترک هوا تلخی‌دهست ** لیک از تلخی بعد حق بهست

گر جهاد و صوم سختست و خشن ** لیک این بهتر ز بعد ممتحن

رنج کی ماند دمی که ذوالمنن ** گویدت چونی تو ای رنجور من 1770

ور نگوید کت نه آن فهم و فن است ** لیک آن ذوق تو پرسش کردنست

آن ملیحان که طبیبان دل‌اند ** سوی رنجوران به پرسش مایل‌اند

وز حذر از ننگ و از نامی کنند ** چاره‌ای سازند و پیغامی کنند

ورنه در دلشان بود آن مفتکر ** نیست معشوقی ز عاشق بی‌خبر

ای تو جویای نوادر داستان ** هم فسانه‌ی عشق‌بازان را بخوان 1775

بس بجوشیدی درین عهد مدید ** ترک‌جوشی هم نگشتی ای قدید

دیده‌ای عمری تو داد و داوری ** وانگه از نادیدگان ناشی‌تری