از برای این قدر خام‌ریش ** آتش افکندی درین مرج و حشیش

هم‌چو این خامان با طبل و علم ** که الاقانیم در فقر و عدم

لاف شیخی در جهان انداخته ** خویشتن را بایزیدی ساخته

هم ز خود سالک شده واصل شده ** محفلی واکرده در دعوی‌کده

خانه‌ی داماد پرآشوب و شر ** قوم دختر را نبوده زین خبر 2550

ولوله که کار نیمی راست شد ** شرطهایی که ز سوی ماست شد

خانه‌ها را روفتیم آراستیم ** زین هوس سرمست و خوش برخاستیم

زان طرف آمد یکی پیغام نی ** مرغی آمد این طرف زان بام نی

زین رسالات مزید اندر مزید ** یک جوابی زان حوالیتان رسید

نی ولیکن یار ما زین آگهست ** زانک از دل سوی دل لا بد رهست 2555

پس از آن یاری که اومید شماست ** از جواب نامه ره خالی چراست

صد نشانست از سرار و از جهار ** لیک بس کن پرده زین در بر مدار

باز رو تا قصه‌ی آن دلق گول ** که بلا بر خویش آورد از فضول

پس وزیرش گفت ای حق را ستن ** بشنو از بنده‌ی کمینه یک سخن

دلقک از ده بهر کاری آمدست ** رای او گشت و پشیمانش شدست 2560

ز آب و روغن کهنه را نو می‌کند ** او به مسخرگی برون‌شو می‌کند

غمد را بنمود و پنهان کرد تیغ ** باید افشردن مرورا بی‌دریغ

پسته را یا جوز را تا نشکنی ** نی نماید دل نی بدهد روغنی

مشنو این دفع وی و فرهنگ او ** در نگر در ارتعاش و رنگ او

گفت حق سیماهم فی وجههم ** زانک غمازست سیما و منم 2565

این معاین هست ضد آن خبر ** که بشر به سرشته آمد این بشر

گفت دلقک با فغان و با خروش ** صاحبا در خون این مسکین مکوش

بس گمان و وهم آید در ضمیر ** کان نباشد حق و صادق ای امیر

ان بعض الظن اثم است ای وزیر ** نیست استم راست خاصه بر فقیر

شه نگیرد آنک می‌رنجاندش ** از چه گیرد آنک می‌خنداندش 2570

گفت صاحب پیش شه جاگیر شد ** کاشف این مکر و این تزویر شد

گفت دلقک را سوی زندان برید ** چاپلوس و زرق او را کم خرید

می‌زنیدش چون دهل اشکم‌تهی ** تا دهل‌وار او دهدمان آگهی

تر و خشک و پر و تی باشد دهل ** بانگ او آگه کند ما را ز کل

تا بگوید سر خود از اضطرار ** آنچنان که گیرد این دلها قرار 2575

چون طمانینست صدق و با فروغ ** دل نیارامد به گفتار دروغ

کذب چون خس باشد و دل چون دهان ** خس نگردد در دهان هرگز نهان

تا درو باشد زبانی می‌زند ** تا به دانش از دهان بیرون کند

خاصه که در چشم افتد خس ز باد ** چشم افتد در نم و بند و گشاد

ما پس این خس را زنیم اکنون لگد ** تا دهان و چشم ازین خس وا رهد 2580

گفت دلقک ای ملک آهسته باش ** روی حلم و مغفرت را کم‌خراش

تا بدین حد چیست تعجیل نقم ** من نمی‌پرم به دست تو درم

آن ادب که باشد از بهر خدا ** اندر آن مستعجلی نبود روا

وآنچ باشد طبع و خشم و عارضی ** می‌شتابد تا نگردد مرتضی

ترسد ار آید رضا خشمش رود ** انتقام و ذوق آن فایت شود 2585

شهوت کاذب شتابد در طعام ** خوف فوت ذوق هست آن خود سقام

اشتها صادق بود تاخیر به ** تا گواریده شود آن بی‌گره

تو پی دفع بلایم می‌زنی ** تا ببینی رخنه را بندش کنی

تا از آن رخنه برون ناید بلا ** غیر آن رخنه بسی دارد قضا

چاره‌ی دفع بلا نبود ستم ** چاره احسان باشد و عفو و کرم 2590

گفت الصدقه مرد للبلا ** داو مرضاک به صدقه یا فتی

صدقه نبود سوختن درویش را ** کور کردن چشم حلم‌اندیش را

گفت شه نیکوست خیر و موقعش ** لیک چون خیری کنی در موضعش

موضع رخ شه نهی ویرانیست ** موضع شه اسپ هم نادانیست

در شریعت هم عطا هم زجر هست ** شاه را صدر و فرس را درگه است 2595