جانور فربه شود لیک از علف ** آدمی فربه ز عزست و شرف

جانور فربه شود لیک از علف ** آدمی فربه ز عزست و شرف 290

آدمی فربه شود از راه گوش ** جانور فربه شود از حلق و نوش

گفت آن خاتون ازین ننگ مهین ** خود دهانم کی بجنبد اندرین

این چنین ژاژی چه خایم بهر او ** گو بمیر آن خاین ابلیس‌خو

گفت خواجه نی مترس و دم دهش ** تا رود علت ازو زین لطف خوش

دفع او را دلبرا بر من نویس ** هل که صحت یابد آن باریک‌ریس 295

چون بگفت آن خسته را خاتون چنین ** می‌نگنجید از تبختر بر زمین

زفت گشت و فربه و سرخ و شکفت ** چون گل سرخ هزاران شکر گفت

که گهی می‌گفت ای خاتون من ** که مبادا باشد این دستان و فن

خواجه جمعیت بکرد و دعوتی ** که همی‌سازم فرج را وصلتی

تا جماعت عشوه می‌دادند و گان ** که ای فرج بادت مبارک اتصال 300

تا یقین‌تر شد فرج را آن سخن ** علت از وی رفت کل از بیخ و بن

بعد از آن اندر شب گردک به فن ** امردی را بست حنی هم‌چو زن

پر نگارش کرد ساعد چون عروس ** پس نمودش ماکیان دادش خروس

مقنعه و حله‌ی عروسان نکو ** کنگ امرد را بپوشانید او

شمع را هنگام خلوت زود کشت ** ماند هندو با چنان کنگ درشت 305

هندوک فریاد می‌کرد و فغان ** از برون نشنید کس از دف‌زنان

ضرب دف و کف و نعره‌ی مرد و زن ** کرد پنهان نعره‌ی آن نعره‌زن

تا به روز آن هندوک را می‌فشارد ** چون بود در پیش سگ انبان آرد

زود آوردند طاس و بوغ زفت ** رسم دامادان فرج حمام رفت

رفت در حمام او رنجور جان ** کون دریده هم‌چو دلق تونیان 310

آمد از حمام در گردک فسوس ** پیش او بنشست دختر چون عروس

مادرش آنجا نشسته پاسبان ** که نباید کو کند روز امتحان

ساعتی در وی نظر کرد از عناد ** آنگهان با هر دو دستش ده بداد

گفت کس را خود مبادا اتصال ** با چو تو ناخوش عروس بدفعال

روز رویت روی خاتونان تر ** کیر زشتت شب بتر از کیر خر 315

هم‌چنان جمله نعیم این جهان ** بس خوشست از دور پیش از امتحان

می‌نماید در نظر از دور آب ** چون روی نزدیک باشد آن سراب

گنده پیرست او و از بس چاپلوس ** خویش را جلوه کند چون نو عروس

هین مشو مغرور آن گلگونه‌اش ** نوش نیش‌آلوده‌ی او را مچش

صبر کن کالصبر مفتاح الفرج ** تا نیفتی چون فرج در صد حرج 320

آشکارا دانه پنهان دام او ** خوش نماید ز اولت انعام او

در بیان آنک این غرور تنها آن هندو را نبود بلک هر آدمیی به چنین غرور مبتلاست در هر مرحله‌ای الا من عصم الله

چون بپیوستی بدان ای زینهار ** چند نالی در ندامت زار زار

نام میری و وزیری و شهی ** در نهانش مرگ و درد و جان‌دهی

بنده باش و بر زمین رو چون سمند ** چون جنازه نه که بر گردن برند

جمله را حمال خود خواهد کفور ** چون سوار مرده آرندش به گور 325

بر جنازه هر که را بینی به خواب ** فارس منصب شود عالی رکاب

زانک آن تابوت بر خلقست بار ** بار بر خلقان فکندند این کبار

بار خود بر کس منه بر خویش نه ** سروری را کم طلب درویش به

مرکب اعناق مردم را مپا ** تا نیاید نقرست اندر دو پا

مرکبی را که آخرش تو ده دهی ** که به شهری مانی و ویران‌دهی 330

ده دهش اکنون که چون شهرت نمود ** تا نباید رخت در ویران گشود

ده دهش اکنون که صد بستانت هست ** تا نگردی عاجز و ویران‌پرست

گفت پیغامبر که جنت از اله ** گر همی‌خواهی ز کس چیزی مخواه

چون نخواهی من کفیلم مر ترا ** جنت الماوی و دیدار خدا

آن صحابی زین کفالت شد عیار ** تا یکی روزی که گشته بد سوار 335

تازیانه از کفش افتاد راست ** خود فرو آمد ز کس آنرا نخواست

آنک از دادش نیاید هیچ بد ** داند و بی‌خواهشی خود می‌دهد

ور به امر حق بخواهی آن رواست ** آنچنان خواهش طریق انبیاست

بد نماند چون اشارت کرد دوست ** کفر ایمان شد چون کفر از بهر اوست