English    Türkçe    فارسی   

1
2452-2476

  • My star was not better than a moon (so that it should be exempt from eclipse): since it has suffered eclipse, what help have I?
  • بهتر از ماهی نبود استاره‌‌ام ** چون خسوف آمد چه باشد چاره‌‌ام‌‌

  • If they beat drums in my honour (proclaiming me) as Lord and Sultan, (’tis like as when) the moon is eclipsed and the people beat bowls (of metal).
  • نوبتم گر رب و سلطان می‌‌زنند ** مه گرفت و خلق پنگان می‌‌زنند

  • They beat those bowls and raise a clamour: they put the moon to shame by their blows.
  • می‌‌زنند آن طاس و غوغا می‌‌کنند ** ماه را ز آن زخمه رسوا می‌‌کنند

  • I, who am Pharaoh, oh, woe is me because of (what is being done by) the people: my (title of) ‘My supreme Lord’ is (like) the blows on the bowl (since it proclaims my eclipse). 2455
  • من که فرعونم ز شهرت وای من ** زخم طاس آن ربی الاعلای من‌‌

  • We (Moses and I) are fellow-servants (to Thee), but Thy axe is cleaving the boughs in Thy forest;
  • خواجه‌‌تاشانیم اما تیشه‌‌ات ** می‌‌شکافد شاخ را در بیشه‌‌ات‌‌

  • Then it makes one bough to be grafted, another bough to be left uncared for.
  • باز شاخی را موصل می‌‌کند ** شاخ دیگر را معطل می‌‌کند

  • The bough has no power against the axe: no bough escaped from the power of the axe.
  • شاخ را بر تیشه دستی هست نی ** هیچ شاخ از دست تیشه جست نی‌‌

  • (I entreat Thee) by the truth of the might which belongs to Thy axe, do Thou graciously make these crooked (perverse) actions (of ours) straight (righteous).”
  • حق آن قدرت که آن تیشه تراست ** از کرم کن این کژیها را تو راست‌‌

  • Once more Pharaoh said to himself, “Oh, wonderful! Am not I (occupied) the whole night in (crying) ‘O our Lord’? 2460
  • باز با خود گفته فرعون ای عجب ** من نه در یا ربناام جمله شب‌‌

  • In secret I am growing humble and harmonious: when I reach Moses, how am I becoming (so different)?
  • در نهان خاکی و موزون می‌‌شوم ** چون به موسی می‌‌رسم چون می‌‌شوم‌‌

  • The colour (gilt) of base gold is (laid on) in ten coats: how is it becoming black-faced in the presence of the fire?
  • رنگ زر قلب ده‌‌تو می‌‌شود ** پیش آتش چون سیه رو می‌‌شود

  • Is it not (true) that my heart (spirit) and body are under His control, (so that) at one moment He makes me a kernel, at another moment a rind?
  • نی که قلب و قالبم در حکم اوست ** لحظه‌‌ای مغزم کند یک لحظه پوست‌‌

  • When He bids me be a cornfield, I become green; when He bids me be ugly, I become yellow.
  • سبز گردم چون که گوید کشت باش ** زرد گردم چون که گوید زشت باش‌‌

  • At one moment He makes me a moon, at another black.” How, indeed, is the action of God other than this? 2465
  • لحظه‌‌ای ماهم کند یک دم سیاه ** خود چه باشد غیر این کار اله‌‌

  • Before the (blows of the) bat of His decree, “Be, and it was,” we are running (like balls) in Space and beyond.
  • پیش چوگانهای حکم کن فکان ** می‌‌دویم اندر مکان و لامکان‌‌

  • Since colourlessness (pure Unity) became the captive of colour (manifestation in the phenomenal world), a Moses came into conflict with a Moses.
  • چون که بی‌‌رنگی اسیر رنگ شد ** موسیی با موسیی در جنگ شد

  • When you attain unto the colourlessness which you (originally) possessed, Moses and Pharaoh are at peace (with each other).
  • چون به بی‌‌رنگی رسی کان داشتی ** موسی و فرعون دارند آشتی‌‌

  • If it occurs to you to ask questions about this mystery, (I reply), how should (the world of) colour be devoid of contradiction?
  • گر ترا آید بر این نکته سؤال ** رنگ کی خالی بود از قیل و قال‌‌

  • The marvel is that this colour arose from that which is colourless: how did colour arise to war with the colourless? 2470
  • این عجب کاین رنگ از بی‌‌رنگ خاست ** رنگ با بی‌‌رنگ چون در جنگ خاست‌‌

  • The original source of oil (the oil producing tree) is made to grow by means of water: how (then) does it (oil) finally become opposed to water?
  • چون که روغن را ز آب اسرشته‌‌اند ** آب با روغن چرا ضد گشته‌‌اند

  • Since the rose springs from the thorn, and the thorn from the rose, why are both of them at war and (engaged) in recrimination?
  • چون گل از خار است و خار از گل چرا ** هر دو در جنگند و اندر ماجرا

  • Or is this not (really) war? Is it for (the Divine) purpose, (and is it) an artifice, like the bickering of those who sell asses?
  • یا نه جنگ است این برای حکمت است ** همچو جنگ خر فروشان صنعت است‌‌

  • Or is it neither this nor that? Is it bewilderment? The treasure must be sought and this (bewilderment) is the ruin (where it is hidden).
  • یا نه این است و نه آن حیرانی است ** گنج باید جست این ویرانی است‌‌

  • That which you imagine to be the treasure—through that vain imagination you are losing the treasure. 2475
  • آن چه تو گنجش توهم می‌‌کنی ** ز آن توهم گنج را گم می‌‌کنی‌‌

  • Know that fancies and opinions are like the state of cultivation: treasure is not (to be found) in cultivated spots.
  • چون عمارت دان تو وهم و رایها ** گنج نبود در عمارت جایها