’Tis (the meaning of) So we took vengeance on them, O old wolf, inasmuch as thou wert not dead in the presence of the Amír.
فانتقمنا منهم است ای گرگ پیر ** چون نبودی مرده در پیش امیر
After that, the lion turned to the fox and said, “Divide this for eating.”
بعد از آن رو شیر با روباه کرد ** گفت این را بخش کن از بهر خورد
He bowed low and said, “This fat ox will be thy food at breakfast, O excellent King,3105
سجده کرد و گفت کاین گاو سمین ** چاشت خوردت باشد ای شاه گزین
And that goat will be a portion reserved for the victorious King at midday,
و آن بز از بهر میان روز را ** یخنیی باشد شه پیروز را
And the hare too for supper—(to be) the repast at nightfall of the gracious and bountiful King.”
و آن دگر خرگوش بهر شام هم ** شب چرهی این شاه با لطف و کرم
Said the lion, “O fox, thou hast made justice shine forth: from whom didst thou learn to divide in such a manner?
گفت ای روبه تو عدل افروختی ** این چنین قسمت ز کی آموختی
Whence didst thou learn this, O eminent one?” “O King of the world,” he replied, “(I learned it) from the fate of the wolf.”
از کجا آموختی این ای بزرگ ** گفت ای شاه جهان از حال گرگ
The lion said, “Inasmuch as thou hast become pledged to love of me, pick up all the three (animals), and take (them) and depart.3110
گفت چون در عشق ما گشتی گرو ** هر سه را برگیر و بستان و برو
O fox, since thou hast become entirely mine, how should I hurt thee when thou hast become myself?
روبها چون جملگی ما را شدی ** چونت آزاریم چون تو ما شدی
I am thine, and all the beasts of chase are thine: set thy foot on the Seventh Heaven and mount (beyond)!
ما ترا و جمله اشکاران ترا ** پای بر گردون هفتم نه بر آ
Since thou hast taken warning from (the fate of) the vile wolf, thou art not a fox: thou art my own lion.
چون گرفتی عبرت از گرگ دنی ** پس تو روبه نیستی شیر منی
The wise man is he that in (the hour of) the shunned tribulation takes warning from the death of his friends.”
عاقل آن باشد که عبرت گیرد از ** مرگ یاران در بلای محترز
At that moment the fox uttered a hundred thanksgivings, saying, "(How lucky) that the lion called me up after the wolf.3115
روبه آن دم بر زبان صد شکر راند ** که مرا شیر از پی آن گرگ خواند
If he had bidden me first, saying, ‘Do thou divide this,’ who would have escaped from him with his life?”
گر مرا اول بفرمودی که تو ** بخش کن این را که بردی جان از او
Thanks be to Him (God), then, that He caused us to appear (be born) in the world after those of old,
پس سپاس او را که ما را در جهان ** کرد پیدا از پس پیشینیان
So that we heard of the chastisements which God inflicted upon the past generations in the preceding time,
تا شنیدیم آن سیاستهای حق ** بر قرون ماضیه اندر سبق
That we, like the fox, may keep better watch over ourselves from (considering) the fate of those ancient wolves.
تا که ما از حال آن گرگان پیش ** همچو روبه پاس خود داریم بیش
On this account he that is God's prophet and veracious in explanation called us “a people on which God has taken mercy.”3120
امت مرحومه زین رو خواندمان ** آن رسول حق و صادق در بیان
Behold with clear vision the bones and fur of those wolves, and take warning, O mighty ones!
استخوان و پشم آن گرگان عیان ** بنگرید و پند گیرید ای مهان
The wise man will put off from his head (lay aside) this self-existence and wind (of vanity), since he heard (what was) the end of the Pharaohs and ‘Ád;
عاقل از سر بنهد این هستی و باد ** چون شنید انجام فرعونان و عاد
And if he do not put it off, others will take warning from what befell him in consequence of his being misguided.
ور بننهد دیگران از حال او ** عبرتی گیرند از اضلال او
How Noah, on whom be peace, threatened his people, saying, “Do not struggle with me, for I am (only) a veil: ye are really struggling with God (who is) within this (veil), O God-forsaken men!”
تهدید کردن نوح علیه السلام مر قوم را که با من مپیچید که من رو پوشم در میان پس به حقیقت با خدای میپیچید ای مخذولان
Noah said, “O ye headstrong ones, I am not I: I am dead to the (animal) soul, I am living through the Soul of souls.
گفت نوح ای سرکشان من من نیام ** من ز جان مرده به جانان میزیام
Inasmuch as I am dead to the senses of the father of mankind (human sense perceptions), God has become my hearing and perception and sight.3125
چون بمردم از حواس بو البشر ** حق مرا شد سمع و ادراک و بصر
Since I am not I, this breath (of mine) is from Him: in the presence of this breath if any one breathes (a word) he is an infidel.”
چون که من من نیستم این دم ز هوست ** پیش این دم هر که دم زد کافر اوست
In the form of this fox there is the lion: ’tis not fitting to advance boldly towards this fox.
هست اندر نقش این روباه شیر ** سوی این روبه نشاید شد دلیر