- Joseph said, “Come, produce the gift.” He (the guest), on account of shame (confusion) at this demand, sobbed aloud.
- گفت یوسف هین بیاور ارمغان ** او ز شرم این تقاضا زد فغان
- “How many a gift,” said he, “did I seek for thee! No (worthy) gift came into my sight.
- گفت من چند ارمغان جستم ترا ** ارمغانی در نظر نامد مرا
- How should I bring a grain (of gold) to the mine? How should I bring a drop (of water) to the (Sea of) ‘Umán?
- حبهای را جانب کان چون برم ** قطرهای را سوی عمان چون برم
- I shall (only) bring cumin to Kirmán, if I bring my heart and soul (as a gift) to thee. 3195
- زیره را من سوی کرمان آورم ** گر به پیش تو دل و جان آورم
- There is no seed that is not in this barn, except thy beauty which hath no equal.
- نیست تخمی کاندر این انبار نیست ** غیر حسن تو که آن را یار نیست
- I deemed it fitting that I should bring to thee a mirror like the (inward) light of a (pure) breast,
- لایق آن دیدم که من آیینهای ** پیش تو آرم چو نور سینهای
- That thou mayst behold thy beauteous face therein, O thou who, like the sun, art the candle of heaven.
- تا ببینی روی خوب خود در آن ** ای تو چون خورشید شمع آسمان
- I have brought thee a mirror, O light (of mine eyes), so that when thou seest thy face thou mayst think of me.”
- آینه آوردمت ای روشنی ** تا چو بینی روی خود یادم کنی
- He drew forth the mirror from beneath his arm: the fair one's business is with a mirror. 3200
- آینه بیرون کشید او از بغل ** خوب را آیینه باشد مشتغل
- What is the mirror of Being? Not-being. Bring not-being (as your gift), if you are not a fool.
- آینهی هستی چه باشد نیستی ** نیستی بر گر تو ابله نیستی
- Being can be seen (only) in not-being: the rich bestow (exhibit) generosity on the poor.
- هستی اندر نیستی بتوان نمود ** مال داران بر فقیر آرند جود
- The clear mirror of bread is truly the hungry man; tinder, likewise, is the mirror of that (the stick or flint) from which fire is struck.
- آینهی صافی نان خود گرسنه ست ** سوخته هم آینهی آتش زنه ست
- Not-being and defect, wherever they arise (appear), are the mirror which displays the excellence of all crafts.
- نیستی و نقص هر جایی که خاست ** آینهی خوبی جملهی پیشههاست
- When a garment is neat and well-stitched, how should it enable the tailor to exhibit his skill? 3205
- چون که جامه چست و دوزیده بود ** مظهر فرهنگ درزی چون شود
- Trunks of trees must be unhewn in order that the woodcutter may fashion the stem or the branches (and thus exercise his craft).
- ناتراشیده همیباید جذوع ** تا دروگر اصل سازد یا فروع
- The doctor who sets broken bones goes to the place where the person with the fractured leg is.
- خواجهی اشکسته بند آن جا رود ** که در آن جا پای اشکسته بود
- How shall the excellence of the art of medicine be made manifest when there is no emaciated invalid?
- کی شود چون نیست رنجور نزار ** آن جمال صنعت طب آشکار
- How shall the (power of the) Elixir be shown if the vileness and baseness of coppers is not notorious?
- خواری و دونی مسها بر ملا ** گر نباشد کی نماید کیمیا
- Defects are the mirror of the quality of perfection, and that vileness is the mirror of power and glory, 3210
- نقصها آیینهی وصف کمال ** و آن حقارت آینهی عز و جلال
- Because (every) contrary is certainly made evident by its contrary; because honey is perceived (to be sweet by contrast) with vinegar.
- ز آن که ضد را ضد کند پیدا یقین ** ز آن که با سرکه پدید است انگبین
- Whoever has seen and recognised his own deficiency has galloped with ten horses (made rapid progress) in perfecting himself.
- هر که نقص خویش را دید و شناخت ** اندر استکمال خود ده اسبه تاخت
- The reason why he (any one) is not flying towards the Lord of glory is that he supposes himself to be perfect.
- ز آن نمیپرد به سوی ذو الجلال ** کاو گمانی میبرد خود را کمال
- There is no worse malady in your soul, O haughty one, than the conceit of perfection.
- علتی بدتر ز پندار کمال ** نیست اندر جان تو ای ذو دلال
- Much blood must flow from your heart and eye, that self-complacency may go out of you. 3215
- از دل و از دیدهات بس خون رود ** تا ز تو این معجبی بیرون رود
- The fault of Iblís lay in thinking “I am better (than Adam),” and this disease is in the soul of every (human) creature.
- علت ابلیس انا خیری بده ست ** وین مرض در نفس هر مخلوق هست