English    Türkçe    فارسی   

1
3394-3418

  • Especially, O master, (you must avoid) the analogy drawn by the low senses in regard to the Revelation which is illimitable.
  • خاصه ای خواجه قیاس حس دون ** اندر آن وحیی که هست از حد فزون‌‌

  • If your sensuous ear is fit for (understanding) the letter (of the Revelation), know that your ear that receives the occult (meaning) is deaf. 3395
  • گوش حس تو به حرف ار در خور است ** دان که گوش غیب گیر تو کر است‌‌

  • The first to bring analogical reasoning to bear against the Revealed Text was Iblís.
  • اول کسی که در مقابله‌‌ی نص قیاس آورد ابلیس بود

  • The first person who produced these paltry analogies in the presence of the Lights of God was Iblís.
  • اول آن کس کاین قیاسکها نمود ** پیش انوار خدا ابلیس بود

  • He said, “Beyond doubt fire is superior to earth: I am of fire, and he (Adam) is of dingy earth.
  • گفت نار از خاک بی‌‌شک بهتر است ** من ز نار و او ز خاک اکدر است‌‌

  • Let us, then, judge by comparing the secondary with its principal: he is of darkness, I of radiant light.”
  • پس قیاس فرع بر اصلش کنیم ** او ز ظلمت ما ز نور روشنیم‌‌

  • God said, “Nay, but on the contrary there shall be no relationships : asceticism and piety shall be the (sole) avenue to pre-eminence.”
  • گفت حق نی بل که لا انساب شد ** زهد و تقوی فضل را محراب شد

  • This is not the heritage of the fleeting world, so that thou shouldst gain it by ties of relationship: ’tis a spiritual (heritage). 3400
  • این نه میراث جهان فانی است ** که به انسابش بیابی جانی است‌‌

  • Nay, these things are the heritage of the prophets; the inheritors of these are the spirits of the devout.
  • بلکه این میراثهای انبیاست ** وارث این جانهای اتقیاست‌‌

  • The son of Bú Jahl became a true believer for all to see; the son of the prophet Noah became one of those who lost the way.
  • پور آن بو جهل شد مومن عیان ** پور آن نوح نبی از گمرهان‌‌

  • “The child of earth (Adam) became illumined like the moon; thou art the child of fire: get thee gone with thy face black (in disgrace)!”
  • زاده‌‌ی خاکی منور شد چو ماه ** زاده‌‌ی آتش تویی رو رو سیاه‌‌

  • The wise man has made (use of) such reasonings and investigation on a cloudy day or at night for the sake of (finding) the qibla;
  • این قیاسات و تحری روز ابر ** یا به شب مر قبله را کرده ست حبر

  • But with the sun and with the Ka‘ba before your face, do not seek to reason and investigate in this manner. 3405
  • لیک با خورشید و کعبه پیش رو ** این قیاس و این تحری را مجو

  • Do not pretend that you cannot see the Ka‘ba, do not avert your face from it because you have reasoned (that it is not to be seen). God knows best what is right.
  • کعبه نادیده مکن رو زو متاب ** از قیاس الله أعلم بالصواب‌‌

  • When you hear a pipe from the Bird of God, you commit its outward (meaning) to memory, like a lesson,
  • چون صفیری بشنوی از مرغ حق ** ظاهرش را یاد گیری چون سبق‌‌

  • And then from yourself (out of your own head) you make some analogies: you make (what is) mere fancy into a (thing of) substance (reality).
  • وانگهی از خود قیاساتی کنی ** مر خیال محض را ذاتی کنی‌‌

  • The Abdál have certain mystical expressions of which the doctrines (of external religion) are ignorant.
  • اصطلاحاتی است مر ابدال را ** که نباشد ز آن خبر اقوال را

  • You have learned the birds' language by the sound (alone), you have kindled (invented) a hundred analogies and a hundred caprices. 3410
  • منطق الطیری به صوت آموختی ** صد قیاس و صد هوس افروختی‌‌

  • The hearts (of the saints) are wounded by you, as the invalid (was hurt by the deaf man), (while) the deaf man became intoxicated (overjoyed) with the vain notion of success.
  • همچو آن رنجور دلها از تو خست ** کر به پندار اصابت گشته مست‌‌

  • The writer of the Revelation, from (hearing) the Bird's voice, supposed that he was the Bird's equal:
  • کاتب آن وحی ز آن آواز مرغ ** برده ظنی کاو بود همباز مرغ‌‌

  • The Bird flapped a wing and blinded him: lo, it plunged him in the abyss of death and bale.
  • مرغ پری زد مر او را کور کرد ** نک فرو بردش به قعر مرگ و درد

  • “Beware! do not ye also, (beguiled) by a reflexion or an opinion, fall from the dignities of Heaven!
  • هین به عکسی یا به ظنی هم شما ** در میفتید از مقامات سما

  • Although ye are Hárút and Márút and superior to all (the angels) on the terrace of We are they that stand in ranks, 3415
  • گر چه هاروتید و ماروت و فزون ** از همه بر بام نحن الصافون‌‌

  • (Yet) take mercy on the wickednesses of the wicked: execrate egoism and the self-conceited (egoist).
  • بر بدیهای بدان رحمت کنید ** بر منی و خویش بینی کم تنید

  • Beware, lest (the Divine) jealousy come from ambush and ye fall headlong to the bottom of the earth.”
  • هین مبادا غیرت آید از کمین ** سر نگون افتید در قعر زمین‌‌

  • They both said, “O God, Thine is the command: without Thy security (protection) where indeed is any security?”
  • هر دو گفتند ای خدا فرمان تراست ** بی‌‌امان تو امانی خود کجاست‌‌