English    Türkçe    فارسی   

1
57-81

  • On coming to himself out of the flood of ecstasy (faná) he opened his lips in goodly praise and prayer,
  • چون به خویش آمد ز غرقاب فنا ** خوش زبان بگشاد در مدح و ثنا

  • Saying, “O Thou whose least gift is the empire of the world, what shall I say, in as much as Thou knowest the hidden thing?
  • کای کمینه بخششت ملک جهان ** من چه گویم چون تو می‌‌دانی نهان‌‌

  • O Thou with whom we always take refuge in our need, once again we have missed the way.
  • ای همیشه حاجت ما را پناه ** بار دیگر ما غلط کردیم راه‌‌

  • But Thou hast said, ‘Albeit I know thy secret, nevertheless declare it forthwith in thine outward act.’” 60
  • لیک گفتی گر چه می‌‌دانم سرت ** زود هم پیدا کنش بر ظاهرت‌‌

  • When from the depths of his soul he raised a cry (of supplication), the sea of Bounty began to surge.
  • چون بر آورد از میان جان خروش ** اندر آمد بحر بخشایش به جوش‌‌

  • Slumber overtook him in the midst of weeping: he dreamed that an old man appeared
  • در میان گریه خوابش در ربود ** دید در خواب او که پیری رو نمود

  • And said, “Good tidings, O king! Thy prayers are granted. If to-morrow a stranger come for thee, he is from me.
  • گفت ای شه مژده حاجاتت رواست ** گر غریبی آیدت فردا ز ماست‌‌

  • When he comes, he is a skilled physician: deem him veracious, for he is trusty and true.
  • چون که آید او حکیمی حاذق است ** صادقش دان که امین و صادق است‌‌

  • In his remedy behold absolute magic, in his temperament behold the might of God!” 65
  • در علاجش سحر مطلق را ببین ** در مزاجش قدرت حق را ببین‌‌

  • When the promised hour arrived and day broke and the sun, (rising) from the east, began to burn the stars,
  • چون رسید آن وعده‌‌گاه و روز شد ** آفتاب از شرق، اختر سوز شد

  • The king was in the belvedere, expecting to see that which had been shown mysteriously.
  • بود اندر منظره شه منتظر ** تا ببیند آن چه بنمودند سر

  • He saw a person excellent and worshipful, a sun amidst a shadow,
  • دید شخصی فاضلی پر مایه‌‌ای ** آفتابی در میان سایه‌‌ای‌‌

  • Coming from afar, like the new moon (in slenderness and radiance): he was nonexistent, though existent in the form of phantasy.
  • می‌‌رسید از دور مانند هلال ** نیست بود و هست بر شکل خیال‌‌

  • In the spirit phantasy is as naught, (yet) behold a world (turning) on a phantasy! 70
  • نیست وش باشد خیال اندر روان ** تو جهانی بر خیالی بین روان‌‌

  • Their peace and their war (turn) on a phantasy, and their pride and their shame spring from a phantasy;
  • بر خیالی صلح‌‌شان و جنگشان ** وز خیالی فخرشان و ننگشان‌‌

  • (But) those phantasies which ensnare the saints are the reflexion of the fair ones of the garden of God.
  • آن خیالاتی که دام اولیاست ** عکس مه رویان بستان خداست‌‌

  • In the countenance of the stranger-guest was appearing that phantasy which the king beheld in his dream.
  • آن خیالی که شه اندر خواب دید ** در رخ مهمان همی‌‌آمد پدید

  • The king himself, instead of the chamberlains, went forward to meet his guest from the Invisible.
  • شه به جای حاجبان واپیش رفت ** پیش آن مهمان غیب خویش رفت

  • Both were seamen who had learned to swim, the souls of both were knit together without sewing. 75
  • هر دو بحری آشنا آموخته ** هر دو جان بی‌‌دوختن بر دوخته‌‌

  • The king said, “Thou wert my Beloved (in reality), not she; but in this world deed issues from deed.
  • گفت معشوقم تو بوده ستی نه آن ** لیک کار از کار خیزد در جهان‌‌

  • O thou who art to me (as) Mustafá (Mohammed), while I am like unto ‘Umar—I will gird my loins to do thee service.”
  • ای مرا تو مصطفی من چون عمر ** از برای خدمتت بندم کمر

  • Beseeching the Lord, who is our Helper, to help us to observe self-control in all circumstances, and explaining the harmful and pernicious consequences of indiscipline.
  • از خداوند ولی التوفیق در خواستن توفیق رعایت ادب در همه حالها و بیان کردن وخامت ضررهای بی‌‌ادبی‌‌

  • Let us implore God to help us to self-control: one who lacks self-control is deprived of the grace of the Lord.
  • از خدا جوییم توفیق ادب ** بی‌‌ادب محروم گشت از لطف رب‌‌

  • The undisciplined man does not maltreat himself alone, but he sets the whole world on fire.
  • بی‌‌ادب تنها نه خود را داشت بد ** بلکه آتش در همه آفاق زد

  • A table (of food) was coming down from heaven without buying and selling and without speaking and hearing, 80
  • مایده از آسمان در می‌‌رسید ** بی‌‌شری و بیع و بی‌‌گفت و شنید

  • (When) some of the people of Moses cried disrespectfully, “Where is garlic and lentils?”
  • در میان قوم موسی چند کس ** بی‌‌ادب گفتند کو سیر و عدس‌‌