- Because every bird flies to its own congener: it (follows) behind, and its spirit (goes) before, (leading it on).
- ز آن که هر مرغی به سوی جنس خویش ** میپرد او در پس و جان پیش پیش
- Inasmuch as the infidels were congeners of Sijjn (Hell), they were well-disposed to the prison (sijn) of this world. 640
- کافران چون جنس سجین آمدند ** سجن دنیا را خوش آیین آمدند
- Inasmuch as the prophets were congeners of ‘Illiyyín (Heaven), they went towards the ‘Illiyyín of spirit and heart.
- انبیا چون جنس علیین بدند ** سوی علیین جان و دل شدند
- This discourse hath no end, but let us (now) relate the story to its completion.
- این سخن پایان ندارد لیک ما ** باز گوییم آن تمامی قصه را
- How the vizier made the disciples lose hope of his abandoning seclusion.
- نومید کردن وزیر مریدان را از رفض خلوت
- The vizier cried out from within, “O disciples, be this made known to you from me,
- آن وزیر از اندرون آواز داد ** کای مریدان از من این معلوم باد
- That Jesus hath given me a such-like message: ‘Be separated from all friends and kinsfolk.
- که مرا عیسی چنین پیغام کرد ** کز همه یاران و خویشان باش فرد
- Set thy face to the wall, sit alone, and choose to be secluded even from thine own existence.’ 645
- روی در دیوار کن تنها نشین ** وز وجود خویش هم خلوت گزین
- After this there is no permission (for me) to speak; after this I have nothing to do with talk.
- بعد از این دستوری گفتار نیست ** بعد از این با گفت و گویم کار نیست
- Farewell, O friends! I am dead: I have carried my belongings up to the Fourth Heaven,
- الوداع ای دوستان من مردهام ** رخت بر چارم فلک بر بردهام
- In order that beneath the fiery sphere I may not burn like firewood in woe and perdition,
- تا به زیر چرخ ناری چون حطب ** من نسوزم در عنا و در عطب
- (But) henceforth may sit beside Jesus at the top of the Fourth Heaven.”
- پهلوی عیسی نشینم بعد از این ** بر فراز آسمان چارمین
- How the vizier appointed each one of the amírs separately as his successor.
- ولی عهد ساختن وزیر هر یک امیر را جدا جدا
- And then he summoned those amírs one by one and conversed with each (of them) alone. 650
- و آن گهانی آن امیران را بخواند ** یک به یک تنها به هر یک حرف راند
- He said to each one, “In the religion of Jesus thou art the vicar of God and my khalífa (vicegerent),
- گفت هر یک را به دین عیسوی ** نایب حق و خلیفهی من توی
- And those other amírs are thy followers: Jesus hath made all of them thy assistants.
- و آن امیران دگر اتباع تو ** کرد عیسی جمله را اشیاع تو
- Any amír who lifts his neck (in rebellion), seize him and either kill him or hold him captive;
- هر امیری کو کشید گردن بگیر ** یا بکش یا خود همیدارش اسیر
- But do not declare this whilst I am alive: do not seek this supreme authority until I am dead.
- لیک تا من زندهام این وامگو ** تا نمیرم این ریاست را مجو
- Until I am dead, do not reveal this: do not lay claim to sovereignty and dominion. 655
- تا نمیرم من تو این پیدا مکن ** دعوی شاهی و استیلا مکن
- Here is this scroll and the ordinances of the Messiah: recite them distinctly, one by one, to his people.”
- اینک این طومار و احکام مسیح ** یک به یک بر خوان تو بر امت فصیح
- Thus he spoke to each amír separately, (saying), “There is no vicar in the religion of God except thee.”
- هر امیری را چنین گفت او جدا ** نیست نایب جز تو در دین خدا
- He honoured each, one by one, (in this way): whatever he said to that (amír) he also said to this.
- هر یکی را کرد او یک یک عزیز ** هر چه آن را گفت این را گفت نیز
- To each he gave one scroll: every one was purposely the contrary of the other.
- هر یکی را او یکی طومار داد ** هر یکی ضد دگر بود المراد
- The text of those scrolls was diverse; all were (different), like the letters from alif to yá. 660
- جملگی طومارها بد مختلف ** چون حروف آن جمله از یا تا الف
- The rule (laid down) in this scroll was contrary to the rule in that: we have already explained (the nature of) this contradiction.
- حکم این طومار ضد حکم آن ** پیش از این کردیم این ضد را بیان
- How the vizier killed himself in seclusion.
- کشتن وزیر خویشتن را در خلوت
- After that, he shut the door for other forty days (and then) killed himself and escaped from his existence.
- بعد از آن چل روز دیگر در ببست ** خویش کشت و از وجود خود برست
- When the people learned of his death, there came to pass at his grave the scene of the Resurrection.
- چون که خلق از مرگ او آگاه شد ** بر سر گورش قیامتگاه شد