- Oh, happy the eye that is weeping for His sake! Oh, fortunate the heart that is seared for His sake!
- ای خنک چشمی که آن گریان اوست ** وی همایون دل که آن بریان اوست
- The end of every weeping is laughter at last; the man who foresees the end is a blessed servant (of God).
- آخر هر گریه آخر خندهای است ** مرد آخر بین مبارک بندهای است
- Wherever is flowing water, there is greenery: wherever are running tears, (the Divine) mercy is shown. 820
- هر کجا آب روان سبزه بود ** هر کجا اشک روان رحمت شود
- Be moaning and moist-eyed like the water-wheel, that green herbs may spring up from the courtyard of your soul.
- باش چون دولاب نالان چشم تر ** تا ز صحن جانت بر روید خضر
- If you desire tears, have mercy on one who sheds tears; if you desire mercy, show mercy to the weak.
- اشک خواهی رحم کن بر اشک بار ** رحم خواهی بر ضعیفان رحم آر
- How the fire reproached the Jewish king.
- عتاب کردن آتش را آن پادشاه جهود
- The king turned his face to the fire, saying, “O fierce-tempered one, where is thy world-consuming natural disposition?
- رو به آتش کرد شه کای تند خو ** آن جهان سوز طبیعی خوت کو
- How art thou not burning? What has become of thy specific property? Or has thy intention changed because of our fortune?
- چون نمیسوزی چه شد خاصیتت ** یا ز بخت ما دگر شد نیتت
- Thou hast no pity (even) on the fire-worshipper: how (then) has he been saved who does not worship thee? 825
- مینبخشایی تو بر آتش پرست ** آن که نپرستد ترا او چون برست
- Never, O fire, art thou patient: how burnest thou not? What is it? Hast thou not the power?
- هرگز ای آتش تو صابر نیستی ** چون نسوزی چیست قادر نیستی
- Is this a spell, I wonder, that binds the eye or the mind? How does such a lofty flame not burn?
- چشم بند است این عجب یا هوش بند ** چون نسوزاند چنین شعلهی بلند
- Has some one bewitched thee? Or is it magic, or is thy unnatural behaviour from our fortune?”
- جادویی کردت کسی یا سیمیاست ** یا خلاف طبع تو از بخت ماست
- The fire said: “I am the same, O idolator: come in, that thou mayst feel my heat.
- گفت آتش من همانم ای شمن ** اندر آ تو تا ببینی تاب من
- My nature and element have not changed: I am the sword of God and by (His) leave I cut. 830
- طبع من دیگر نگشت و عنصرم ** تیغ حقم هم به دستوری برم
- The Turcoman dogs fawn at the tent-door before the guest,
- بر در خرگه سگان ترکمان ** چاپلوسی کرده پیش میهمان
- But if any one having the face of a stranger pass by the tent, he will see the dogs rushing at him like lions.
- ور به خرگه بگذرد بیگانه رو ** حمله بیند از سگان شیرانه او
- I am not less than a dog in devotion, nor is God less than a Turcoman in life (living power).”
- من ز سگ کم نیستم در بندگی ** کم ز ترکی نیست حق در زندگی
- If the fire of your nature make you suffer pain, it burns by command of the Lord of religion;
- آتش طبعت اگر غمگین کند ** سوزش از امر ملیک دین کند
- If the fire of your nature give you joy, (that is because) the Lord of the Judgment puts joy therein. 835
- آتش طبعت اگر شادی دهد ** اندر او شادی ملیک دین نهد
- When you feel pain, ask pardon of God: pain, by command of the Creator, is efficacious.
- چون که غم بینی تو استغفار کن ** غم به امر خالق آمد کار کن
- When He pleases, pain itself becomes joy; bondage itself becomes freedom.
- چون بخواهد عین غم شادی شود ** عین بند پای، آزادی شود
- Air and earth and water and fire are (His) slaves: with you and me they are dead, but with God they are alive.
- باد و خاک و آب و آتش بندهاند ** با من و تو مرده با حق زندهاند
- Before God, fire is always standing (ready to do His behest), writhing continually day and night, like a lover.
- پیش حق آتش همیشه در قیام ** همچو عاشق روز و شب پیچان مدام
- If you strike stone on iron, it (the fire) leaps out: ’tis by God's command that it puts forth its foot. 840
- سنگ بر آهن زنی بیرون جهد ** هم به امر حق قدم بیرون نهد
- Do not strike together the iron and stone of injustice, for these two generate like man and woman.
- آهن و سنگ ستم بر هم مزن ** کاین دو میزایند همچون مرد و زن
- The stone and the iron are indeed causes, but look higher, O good man!
- سنگ و آهن خود سبب آمد و لیک ** تو به بالاتر نگر ای مرد نیک