- God has called the sensuous eye blind; He has said that it is an idolater and our foe,
- دیدهی حس را خدا اعماش خواند ** بت پرستش گفت و ضد ماش خواند
- Because it saw the foam and not the sea, because it saw the present and not to-morrow.
- ز انکه او کف دید و دریا را ندید ** ز انکه حالی دید و فردا را ندید
- The master of to-morrow and of the present (is) before it; (yet) of a (whole) treasure it sees only a groat. 1610
- خواجهی فردا و حالی پیش او ** او نمیبیند ز گنجی جز تسو
- (If) a mote bring a message from yonder Sun, the sun would become a slave to that mote.
- ذرهای ز آن آفتاب آرد پیام ** آفتاب آن ذره را گردد غلام
- The drop that has become an envoy from the Sea of Unity— the seven seas would be captive to that drop.
- قطرهای کز بحر وحدت شد سفیر ** هفت بحر آن قطره را باشد اسیر
- If a handful of earth become His courier, His heavens will lay their heads (in homage) before His earth.
- گر کف خاکی شود چالاک او ** پیش خاکش سر نهد افلاک او
- Since the earth of Adam became God's courier, God's angels lay their heads (in worship) before His earth.
- خاک آدم چون که شد چالاک حق ** پیش خاکش سر نهند املاک حق
- Wherefore (was it), pray, that heaven was rent asunder? Because of one (spiritual) eye that an earthly creature opened. 1615
- السماء انشقت آخر از چه بود ** از یکی چشمی که خاکی بر گشود
- Earth, from its grossness, settles beneath water; (but) see how earth has sped beyond the empyrean!
- خاک از دردی نشیند زیر آب ** خاک بین کز عرش بگذشت از شتاب
- Know, then, that the subtlety (of water) is not (derived) from the water: ’tis only the gift of the Bounteous Originator.
- آن لطافت پس بدان کز آب نیست ** جز عطای مبدع وهاب نیست
- If He make air and fire low (in place), and if He let the thorn surpass the rose,
- گر کند سفلی هوا و نار را ** ور ز گل او بگذراند خار را
- He is the Ruler and (the One who said) God doeth what He willeth: from the very self of pain He raises the remedy.
- حاکم است و یفعل الله ما یشاء ** کاو ز عین درد انگیزد دوا
- If He make air and fire low (in place), and make (them assume the qualities of) darkness and grossness and heaviness, 1620
- گر هوا و نار را سفلی کند ** تیرگی و دردی و ثقلی کند
- And if He make earth and water high (in place), and make the path of heaven (to be) traversed by foot—
- ور زمین و آب را علوی کند ** راه گردون را بپا مطوی کند
- Then it has become certain that Thou exaltest whomso Thou wilt: He (God) said to an earthly creature, “Unfold thy wings.”
- پس یقین شد که تعز من تشاء ** خاکیی را گفت پرها بر گشا
- To the creature of fire He said, “Go, become Iblís: begone under the Seventh Earth with (thy) imposture!
- آتشی را گفت رو ابلیس شو ** زیر هفتم خاک با تلبیس شو
- O earthly Adam, go thou above (the star) Suhá; O fiery Iblís, go to (the bottom of) the Earth.
- آدم خاکی برو تو بر سها ** ای بلیس آتشی رو تا ثری
- I am not the four temperaments or the first cause, I am ever remaining in (absolute) control. 1625
- چار طبع و علت اولی نیام ** در تصرف دایما من باقیام
- My action is uncaused and upright (independent): I have (the power of) predetermination, (I have) no cause, O infirm one.
- کار من بیعلت است و مستقیم ** هست تقدیرم نه علت ای سقیم
- I alter My custom at the time (I choose): at the time (I will) I lay the dust (that rises) in front.
- عادت خود را بگردانم به وقت ** این غبار از پیش بنشانم به وقت
- I say to the sea, ‘Hark, be full of fire!’ I say to the fire, ‘Go, be a rose-garden!’
- بحر را گویم که هین پر نار شو ** گویم آتش را که رو گلزار شو
- I say to the mountain, ‘Be light as wool!’ I say to heaven, ‘Be rent asunder before the eye!’
- کوه را گویم سبک شو همچو پشم ** چرخ را گویم فرو در پیش چشم
- I say, ‘O sun, be joined to the moon!’ I make them both like two black clouds. 1630
- گویم ای خورشید مقرون شو به ماه ** هر دو را سازم چو دو ابر سیاه
- We make dry the fountain of the sun: by Our art We turn into musk the fountain of blood.”
- چشمهی خورشید را سازیم خشک ** چشمهی خون را به فن سازیم مشک
- Sun and moon (shall be) like two black oxen: God will fasten a yoke upon their necks.
- آفتاب و مه چو دو گاو سیاه ** یوغ بر گردن ببنددشان اله
- How a philosopher showed disbelief at the recitation of (the text), “if your water shall have sunk into the ground.”
- انکار فلسفی بر قرائت إن أصبح ماؤکم غورا