English    Türkçe    فارسی   

2
190-214

  • O my comrade on the way, dismiss thy weariness for a moment, that I may describe a single mole (grain) of that Beauty. 190
  • یک زمان بگذار ای همره ملال ** تا بگویم وصف خالی ز آن جمال‏
  • The beauty of His state cannot be set forth: what are both the worlds (temporal and spiritual)? The reflexion of His mole.
  • در بیان ناید جمال حال او ** هر دو عالم چیست عکس خال او
  • When I breathe a word concerning His beauteous mole, my speech would fain burst my body.
  • چون که من از خال خوبش دم زنم ** نطق می‏خواهد که بشکافد تنم‏
  • Like an ant, I am so happy in this granary that I am dragging a burden too great for me.
  • همچو موری اندر این خرمن خوشم ** تا فزون از خویش باری می‏کشم‏
  • How the explanation of the (inner) meaning of the tale was stopped because of the hearer's desire to hear the superficial form of it.
  • بسته شدن تقریر معنی حکایت به سبب میل مستمع به استماع ظاهر صورت حکایت‏
  • When will He who is envied by Light allow me to tell that which is obligatory and ought to be told?
  • کی گذارد آن که رشک روشنی است ** تا بگویم آن چه فرض و گفتنی است‏
  • The sea casts foam in front (of it) and makes a barrier: it draws back and after drawing back flows in (again). 195
  • بحر کف پیش آرد و سدی کند ** جر کند و ز بعد جر مدی کند
  • Hear what has interfered (hindered my exposition) at the present time: methinks the hearer's mind has wandered elsewhere.
  • این زمان بشنو چه مانع شد مگر ** مستمع را رفت دل جای دگر
  • His thoughts have turned to the Súfí guest: he is sunk up to the neck (wholly absorbed) in that business.
  • خاطرش شد سوی صوفی قنق ** اندر آن سودا فرو شد تا عنق‏
  • (Therefore) it behoves me to go back from this discourse to that story in order to describe what happened (to him).
  • لازم آمد باز رفتن زین مقال ** سوی آن افسانه بهر وصف حال‏
  • O dear friend, do not fancy the Súfí is the (external) form (which you behold): how long, like children, (will you be content) with walnuts and raisins?
  • صوفی آن صورت مپندار ای عزیز ** همچو طفلان تا کی از جوز و مویز
  • Our body is (as) walnuts and raisins, O son; if you are a man, relinquish these two things; 200
  • جسم ما جوز و مویز است ای پسر ** گر تو مردی زین دو چیز اندر گذر
  • And (even) if you do not relinquish them (by your own act), the grace of God will enable you to pass beyond the nine tiers (of Heaven).
  • ور تو اندر نگذری اکرام حق ** بگذراند مر ترا از نه طبق‏
  • Now listen to the outward form of the tale, but take heed to separate the grain from the chaff.
  • بشنو اکنون صورت افسانه را ** لیک هین از که جدا کن دانه را
  • .
  • .
  • When at last (the meditation of) that circle of Súfís who were seeking (spiritual) profit came to an end (culminated) in ecstasy and enthusiasm,
  • حلقه‌ای آن صوفیان مستفید ** چون که در وجد و طرب آخر رسید
  • They brought dishes of food for the guest, and he then bethought him of his beast.
  • خوان بیاوردند بهر میهمان ** از بهیمه یاد آورد آن زمان‏
  • He said to the famulus (the servant of the Súfís), “Go into the stable and make the straw and barley all right for the animal.” 205
  • گفت خادم را که در آخر برو ** راست کن بهر بهیمه کاه و جو
  • “Good gracious!” he replied, “why this saying overmuch? These things have been my care since long ago.”
  • گفت لا حول این چه افزون گفتن است ** از قدیم این کارها کار من است‏
  • The Súfí said, “First wet his barley, for ’tis an old ass, and his teeth are shaky.”
  • گفت تر کن آن جوش را از نخست ** کان خر پیر است و دندانهاش سست‏
  • “Good gracious!” said he, “why are you telling (me) this, Sir? They are taught by me (to make) these arrangements.”
  • گفت لاحول این چه می‏گویی مها ** از من آموزند این ترتیبها
  • The Súfí said, “First of all take off his saddle and (then) put the salve of manbal on his sore back.”
  • گفت پالانش فرو نه پیش پیش ** داروی منبل بنه بر پشت ریش‏
  • “Good gracious!” exclaimed the servant. “Why, O purveyor of wisdom, I have had a thousand guests of your sort, 210
  • گفت لاحول آخر ای حکمت گزار ** جنس تو مهمانم آمد صد هزار
  • And all have departed from us well-pleased: the guest is (dear to us as) our life and our kinsman.”
  • جمله راضی رفته‏اند از پیش ما ** هست مهمان جان ما و خویش ما
  • The Súfí said, “Give him water, but (let it be) lukewarm.” “Good gracious!” cried the other, “I am ashamed of you.”
  • گفت آبش ده و لیکن شیر گرم ** گفت لاحول از توام بگرفت شرم‏
  • The Súfí said, “Put (only) a little straw in his barley.” “Good gracious! Cut short this speech,” he replied.
  • گفت اندر جو تو کمتر کاه کن ** گفت لاحول این سخن کوتاه کن‏
  • The Súfí said, “Sweep his place (clear) of stones and dung, and if it is wet, sprinkle dry earth on it.”
  • گفت جایش را بروب از سنگ و پشک ** ور بود تر ریز بر وی خاک خشک‏