- Every pearl the revenue of a kingdom. “These,” they said (to him), “are from God, they have no association (with any one but God).”
- هر یکی دری خراج ملکتی ** کز اله است این ندارد شرکتی
- He dropped a quantity of pearls on the ship and sprang (aloft): he made the air his high-seat and sate (thereon),
- در چند انداخت در کشتی و جست ** مر هوا را ساخت کرسی و نشست
- (Resting) at ease, cross-legged, as kings upon their thrones— he above the zenith, and the ship before him.
- خوش مربع چون شهان بر تخت خویش ** او فراز اوج و کشتیاش به پیش
- He said, “Begone! The ship for you, God for me, so that a beggarly thief may not be with you! 3490
- گفت رو کشتی شما را حق مرا ** تا نباشد با شما دزد گدا
- Let us see who will be the loser by this separation! I am pleased, (being) paired (united) with God and singled (isolated) from (His) creatures.
- تا که را باشد خسارت زین فراق ** من خوشم جفت حق و با خلق طاق
- He does not accuse me of theft, He does not hand me over to (the mercy of) an informer.”
- نه مرا او تهمت دزدی نهد ** نه مهارم را به غمازی دهد
- The people in the ship cried out, “O noble chief, wherefore has such a high estate been given to thee?”
- بانگ کردند اهل کشتی کای همام ** از چه دادندت چنین عالی مقام
- He answered, “For throwing suspicion on dervishes and offending God on account of a despicable thing (as ye have done)!
- گفت از تهمت نهادن بر فقیر ** و ز حق آزاری پی چیزی حقیر
- God forbid! Nay, (it was) for showing reverence to (the spiritual) kings, inasmuch as I did not conceive ill thoughts against dervishes— 3495
- حاش لله بل ز تعظیم شهان ** که نبودم در فقیران بد گمان
- Those gracious dervishes of sweet breath (pure spirit), for whose magnification (the chapter of the Qur’án entitled) ‘Abasa was revealed.”
- آن فقیران لطیف خوش نفس ** کز پی تعظیمشان آمد عبس
- That dervishhood is not for the sake of (avoiding) entanglement (with the world); no, (it is) because nothing exists but God.
- آن فقیری بهر پیچا پیچ نیست ** بل پی آن که بجز حق هیچ نیست
- How should I hold in suspicion those whom God hath entrusted with the treasury of the Seventh Heaven?
- متهم چون دارم آنها را که حق ** کرد امین مخزن هفتم طبق
- The fleshly soul is suspect, not the sublime Reason: the senses are suspect, not the subtle Light.
- متهم نفس است نه عقل شریف ** متهم حس است نه نور لطیف
- The fleshly soul is a sophist: beat it constantly, for beating does it good, not arguing with it. 3500
- نفس سوفسطایی آمد میزنش ** کش زدن سازد نه حجت گفتنش
- It sees a miracle (wrought by a prophet), and at the moment it glows (with belief); (but) afterwards it says, “’Twas (only) a phantasy;
- معجزه بیند فروزد آن زمان ** بعد از آن گوید خیالی بود آن
- For if that wondrous sight was real, why did it not become abiding, day and night, in the eye?”
- ور حقیقت بودی آن دید عجب ** چون مقیم چشم نامد روز و شب
- It is abiding in the eyes of the pure, (but) it does not haunt the eyes of animals (sensual men);
- آن مقیم چشم پاکان میبود ** نه قرین چشم حیوان میشود
- For the miracle is ashamed and scornful of these (bodily) senses: how should a peacock be (confined) in a narrow pit?
- کان عجب زین حس دارد عار و ننگ ** کی بود طاوس اندر چاه تنگ
- Take heed not to call me garrulous: I say (only) one in a hundred, and that (one) like a hair. 3505
- تا نگویی مر مرا بسیار گو ** من ز صد یک گویم و آن همچو مو
- How some Súfís abused a certain Súfí, saying that he talked too much in the presence of the Shaykh.
- تشنیع صوفیان بر آن صوفی که پیش شیخ بسیار میگوید
- Some Súfís abused a certain Súfí, and came to the Shaykh of the convent,
- صوفیان بر صوفیی شنعت زدند ** پیش شیخ خانقاهی آمدند
- And said to the Shaykh, “Demand justice for our souls from this Súfí, O Guide!”
- شیخ را گفتند داد جان ما ** تو از این صوفی بجو ای پیشوا
- He said, “Why, what is the complaint, O Súfís?” He (their spokesman) replied, “This Súfí has three annoying habits:
- گفت آخر چه گله ست ای صوفیان ** گفت این صوفی سه خو دارد گران
- In speech he is garrulous as a bell; in eating he eats more than twenty persons;
- در سخن بسیار گو همچون جرس ** در خورش افزون خورد از بیست کس
- And if he sleep, he is like the Men of the Cave.” (Thus) did the Súfís march to war (against him) before the Shaykh. 3510
- ور بخسبد هست چون اصحاب کهف ** صوفیان کردند پیش شیخ زحف
- The Shaykh turned his face towards that dervish, saying, “In every case that exists, take the middle (course).
- شیخ رو آورد سوی آن فقیر ** که ز هر حالی که هست اوساط گیر