“This,” he said, “is an excellent garment, O young man, for warding off blows on the battle-field and in war.”
گفت این نیکو لباسست ای فتی ** درمصاف و جنگ دفع زخم را
Luqmán said, “Patience too is of good effect, for it is the protection and defence against pain everywhere.”
گفت لقمان صبر هم نیکو دمیست ** که پناه و دافع هر جا غمیست
He (God) hath joined sabr (patience) with haqq (the real and permanent): O reader, recite attentively the end of (the Súra) Wa’l-‘asr.
صبر را با حق قرین کرد ای فلان ** آخر والعصر را آگه بخوان
God created hundreds of thousands of elixirs, (but) Man hath not seen an elixir like patience.
صد هزاران کیمیا حق آفرید ** کیمیایی همچو صبر آدم ندید
The remainder of the story of the blind man and his reading the Qur’án.
بقیه‌ی حکایت نابینا و مصحف
The guest showed patience, and of a sudden the difficult case was unveiled to him all at once.1855
مرد مهمان صبرکرد و ناگهان ** کشف گشتش حال مشکل در زمان
At midnight he heard the sound of (recitation of) the Qur’án; he sprang up from sleep and beheld a marvel—
نیم‌شب آواز قرآن را شنید ** جست از خواب آن عجایب را بدید
That the blind man was reading correctly from the Qur’án. He became impatient and sought from him (an explanation of) that matter.
که ز مصحف کور می‌خواندی درست ** گشت بی‌صبر و ازو آن حال جست
“Oh, wonderful!” he cried. “Thou with sightless eyes, how art thou reading, (how art thou) seeing the lines?
گفت آیا ای عجب با چشم کور ** چون همی‌خوانی همی‌بینی سطور
Thou hast touched that which thou art reading: thou hast laid thy hand upon the words of that (passage).
آنچ می‌خوانی بر آن افتاده‌ای ** دست را بر حرف آن بنهاده‌ای
Thy finger, in motion, makes it evident that thou hast thine eye resting on the words.”1860
اصبعت در سیر پیدا می‌کند ** که نظر بر حرف داری مستند
He replied, “O thou who hast been separated from the body's ignorance, dost thou feel this wonder at the work of God?
گفت ای گشته ز جهل تن جدا ** این عجب می‌داری از صنع خدا
I begged of God, crying, ‘O Thou whose help is sought, I am (as) covetous of reading the Book as (I am) of life.
من ز حق در خواستم کای مستعان ** بر قرائت من حریصم همچو جان
I do not know it by heart: at the time of reading it, bestow on my two eyes an untroubled light.
نیستم حافظ مرا نوری بده ** در دو دیده وقت خواندن بی‌گره
Give me back my eyes at that moment, so that I may take the Book and read it plain.’
باز ده دو دیده‌ام را آن زمان ** که بگیرم مصحف و خوانم عیان
From the Divine Presence came the cry (in response): ‘O man of (devotional) work, O thou that hast hope of Me in every grief,1865
آمد از حضرت ندا کای مرد کار ** ای بهر رنجی به ما اومیدوار
Thou hast the good thought (of Me) and the fair hope that at each moment bids thee mount higher.
حسن ظنست و امیدی خوش ترا ** که ترا گوید بهر دم برتر آ
Whensoever thou intendest to read (the Qur’án) or wantest the lection from (different) copies,
هر زمان که قصد خواندن باشدت ** یا ز مصحفها قرائت بایدت
At that moment I will restore thine eye, in order that thou mayst read, O venerable being.’
من در آن دم وا دهم چشم ترا ** تا فرو خوانی معظم جوهرا
Even so He did, and whenever I open the Book to read,
همچنان کرد و هر آنگاهی که من ** وا گشایم مصحف اندر خواندن
That all-knowing One who never becomes forgetful of His work, that honoured Sovereign and Maker,1870
آن خبیری که نشد غافل ز کار ** آن گرامی پادشاه و کردگار
That incomparable King at once gives my sight back to me, like a lamp that makes an end of the (darkness of) night.”
باز بخشد بینشم آن شاه فرد ** در زمان همچون چراغ شب‌نورد
On this account the saint has no objection (to raise against the Divine ordainment): whatsoever He (God) takes away, He sends compensation.
زین سبب نبود ولی را اعتراض ** هرچه بستاند فرستد اعتیاض
If He burn your vineyard, He will give you grapes; in the midst of mourning He will give you festivity.
گر بسوزد باغت انگورت دهد ** در میان ماتمی سورت دهد
To the handless paralytic He gives a hand, to the (person who is a) mine of grief He gives the (joyous) heart of an intoxicated one.
آن شل بی‌دست را دستی دهد ** کان غمها را دل مستی دهد
(The feeling denoted by the words) “We will not submit” and (the desire to raise) objection have gone from us (saints), since there is coming a great recompense for what has been lost.1875
لا نسلم و اعتراض از ما برفت ** چون عوض می‌آید از مفقود زفت