The frozen grape is thawed by cold water and lays aside its coldness and congealment.
ز آب سرد انگور افسرده رهد ** سردی و افسردگی بیرون نهد
When, from (having endured) bitterness (self-mortification), thy heart is filled with blood (like the grape), then thou wilt escape from all bitternesses.4195
تو ز تلخی چونکه دل پر خون شوی ** پس ز تلخیها همه بیرون روی
A comparison showing how the true believer becomes patient when he understands the inward meaning and the beneficial nature of tribulation.
تمثیل صابر شدن مومن چون بر شر و خیر بلا واقف شود
(If) a dog is not (kept) for hunting, he has no collar: the raw and unboiled is naught but the insipid.”
سگ شکاری نیست او را طوق نیست ** خام و ناجوشیده جز بی‌ذوق نیست
The chickpea said, “Since it is so, O lady, I will gladly boil: give me help in verity!
گفت نخود چون چنینست ای ستی ** خوش بجوشم یاریم ده راستی
In this boiling thou art, as it were, my architect: smite me with the skimming spoon, for thou smitest very delightfully.
تو درین جوشش چو معمار منی ** کفچلیزم زن که بس خوش می‌زنی
I am as the elephant: beat and brand my head, that I may not dream of Hindustán and (its) gardens;
همچو پیلم بر سرم زن زخم و داغ ** تا نبینم خواب هندستان و باغ
So that I may yield myself (submit) to the boiling, to the end that I may find a way to that embrace (of the Beloved);4200
تا که خود را در دهم در جوش من ** تا رهی یابم در آن آغوش من
Because Man, in (the state of) independence, grows insolent and becomes hostile, like the dreaming elephant.
زانک انسان در غنا طاغی شود ** همچو پیل خواب‌بین یاغی شود
When the elephant dreams of Hindustán, he does not hearken to the driver and displays viciousness.”
پیل چون در خواب بیند هند را ** پیلبان را نشنود آرد دغا
(Showing) how the housewife made apologies to the chickpea, and (explaining) the wise purpose in her keeping the chickpea on the boil.
عذر گفتن کدبانو با نخود و حکمت در جوش داشتن کدبانو نخود را
The dame says to it, “Formerly I, like thee, was a part of the earth.
آن ستی گوید ورا که پیش ازین ** من چو تو بودم ز اجزای زمین