English    Türkçe    فارسی   

4
1871-1895

  • The other worm’ too is in the apple, but its spirit is outside, bearing the banner aloft.
  • آن یکی کرمی دگر در سیب هم ** لیک جانش از برون صاحب‌علم

  • Its (the worm’s) movement splits the apple asunder: the apple cannot endure that shock.
  • جنبش او وا شکافد سیب را ** بر نتابد سیب آن آسیب را

  • Its movement has rent (all) veils: its form is (that of) a worm, but its reality is a dragon.
  • بر دریده جنبش او پرده‌ها ** صورتش کرمست و معنی اژدها

  • The fire that first darts from (the impact of) the steel puts forth its foot very feebly.
  • آتش که اول ز آهن می‌جهد ** او قدم بس سست بیرون می‌نهد

  • Cotton is its nurse at first, but in the end it carries its flames up to the aether. 1875
  • دایه‌اش پنبه‌ست اول لیک اخیر ** می‌رساند شعله‌ها او تا اثیر

  • At first, man is in bondage to sleep and food; ultimately he is higher than the angels.
  • مرد اول بسته‌ی خواب و خورست ** آخر الامر از ملایک برترست

  • Under the protection of cotton and sulphur matches his flame and light rises above Suhá.
  • در پناه پنبه و کبریتها ** شعله و نورش برآیدت بر سها

  • He illuminates the dark world: he tears the iron fetter (in pieces) with a needle.
  • عالم تاریک روشن می‌کند ** کنده‌ی آهن به سوزن می‌کند

  • Though the fire too is connected with the body, is ‘it not derived from the spirit and the spiritual?
  • گرچه آتش نیز هم جسمانی است ** نه ز روحست و نه از روحانی است

  • The body hath no share in that glory: the body is as a drop of water in comparison with the sea of the spirit. 1880
  • جسم را نبود از آن عز بهره‌ای ** جسم پیش بحر جان چون قطره‌ای

  • The days of the body are increased by the spirit: mark what becomes of the body when the spirit goes (from it).
  • جسم از جان روزافزون می‌شود ** چون رود جان جسم بین چون می‌شود

  • The range of thy body is an ell or two, no more: thy spirit is a maker of swift flights to heaven.
  • حد جسمت یک دو گز خود بیش نیست ** جان تو تا آسمان جولان‌کنیست

  • In the spirit’s imagination, O prince, ‘tis (but) half a step to Baghdad and Samarcand.
  • تا به بغداد و سمرقند ای همام ** روح را اندر تصور نیم گام

  • The fat (white) of thine eye is two dirhems in weight: the light of its spirit (reaches) to the lofty region of the sky.
  • دو درم سنگست پیه چشمتان ** نور روحش تا عنان آسمان

  • The light sees in dream without this eye: without this light what would the eye be but ruined? 1885
  • نور بی این چشم می‌بیند به خواب ** چشم بی‌این نور چه بود جز خراب

  • The spirit is unconcerned with the beard and moustache of the body, but without the spirit the body is a carcase and vile.
  • جان ز ریش و سبلت تن فارغست ** لیک تن بی‌جان بود مردار و پست

  • Such is the magnificence of the animal spirit: advance farther, behold the human spirit.
  • بارنامه‌ی روح حیوانیست این ** پیشتر رو روح انسانی ببین

  • Pass beyond Man and (logical) disputation unto the shore of the sea of the spirit of Gabriel.
  • بگذر از انسان هم و از قال و قیل ** تا لب دریای جان جبرئیل

  • After that, the, spirit of Ahmad (Mohammed) will bite thy lip (kiss thee lovingly), and Gabriel will creep back in fear of thee,
  • بعد از آنت جان احمد لب گزد ** جبرئیل از بیم تو واپس خزد

  • And will say, “If I come one bow’s length towards thee, I shall be instantly consumed.” 1890
  • گوید ار آیم به قدر یک کمان ** من به سوی تو بسوزم در زمان

  • How the slave was indignant because no reply to his letter arrived from the king.
  • آشفتن آن غلام از نارسیدن جواب رقعه از قبل پادشاه

  • Truly this desert hath no head or foot (top or bottom). That youth, (being) without a reply to his letter, is aggrieved
  • این بیابان خود ندارد پا و سر ** بی‌جواب نامه خستست آن پسر

  • And says, “Oh, ‘tis a wonder. How did the king give me no reply? Or (perchance) the carrier of the letter behaved treacherously because of the torment (of envy),
  • کای عجب چونم نداد آن شه جواب ** با خیانت کرد رقعه‌بر ز تاب

  • And concealed the letter and did not show it to the king; for he was a hypocrite and (like) a piece of water beneath straw.
  • رقعه پنهان کرد و ننمود آن به شاه ** کو منافق بود و آبی زیر کاه

  • I will write another letter by way of test and seek another accomplished messenger.”
  • رقعه‌ی دیگر نویسم ز آزمون ** دیگری جویم رسول ذو فنون

  • That heedless man ignorantly puts the blame on the Amir and the steward and the letter-carrier. 1895
  • بر امیر و مطبخی و نامه‌بر ** عیب بنهاده ز جهل آن بی‌خبر