English    Türkçe    فارسی   

5
1093-1117

  • Load the conflict of (worldly) cares upon thy body: do not lay thy anxiety upon the heart and spirit.
  • بار کن بیگار غم را بر تنت  ** بر دل و جان کم نه آن جان کندنت 

  • The pack is laid upon the head of Jesus, (while) the ass is frisking in the meadow.
  • بر سر عیسی نهاده تنگ بار  ** خر سکیزه می‌زند در مرغزار 

  • ’Tis not right to put collyrium in the ear: ’tis not right to demand from the body the work of the heart (spirit). 1095
  • سرمه را در گوش کردن شرط نیست  ** کار دل را جستن از تن شرط نیست 

  • If thou art a (devotee of the) heart, go, scorn (the world), do not suffer contumely (from it); and if thou art a (devotee of the) body, do not eat sugar but taste poison.
  • گر دلی رو ناز کن خواری مکش  ** ور تنی شکر منوش و زهر چش 

  • Poison is beneficial to the body, and sugar noxious: ’tis better that the body should be deprived of supplies.
  • زهر تن را نافعست و قند بد  ** تن همان بهتر که باشد بی‌مدد 

  • The body is fuel for Hell, do thou weaken it; and if it produce a (new) growth of fuel, go, destroy it.
  • هیزم دوزخ تنست و کم کنش  ** ور بروید هیزمی رو بر کنش 

  • Else, O (thou who art) firewood, thou wilt be a carrier of firewood in both worlds, like the wife of Bú Lahab.
  • ورنه حمال حطب باشی حطب  ** در دو عالم هم‌چو جفت بولهب 

  • Know (discriminate) the bough of the Sidra from the firewood, though both are green, O youth. 1100
  • از حطب بشناس شاخ سدره را  ** گرچه هر دو سبز باشند ای فتی 

  • The origin of that bough is the Seventh Heaven, the origin of this bough is from fire and smoke.
  • اصل آن شاخست هفتم آسمان  ** اصل این شاخست از نار و دخان 

  • To sense-perception they are similar in appearance, for the eye and habit of sense-perception is seeing falsely;
  • هست مانندا به صورت پیش حس  ** که غلط‌بینست چشم و کیش حس 

  • (But) that (difference) is manifest to the eye of the heart (spirit): exert thyself, advance towards the heart (spirit) with the exertion of one whose means are small.
  • هست آن پیدا به پیش چشم دل  ** جهد کن سوی دل آ جهد المقل 

  • And if thou hast no foot (means), (yet) bestir thyself that thou mayst behold every less and more.
  • ور نداری پا بجنبان خویش را  ** تا ببینی هر کم و هر بیش را 

  • On the meaning of this verse: “If thou fare on the Way, the Way will be revealed to thee; and if thou become nonexistent, (real) existence will be conferred on thee.”
  • در معنی این بیت «گر راه روی راه برت بگشایند ور نیست شوی بهستیت بگرایند» 

  • Though Zalíkhá shut the doors on every side, still Joseph gained return (to safety) by bestirring himself. 1105
  • گر زلیخا بست درها هر طرف  ** یافت یوسف هم ز جنبش منصرف 

  • Lock and door opened, and the way (out) appeared: when Joseph put trust in God, he escaped.
  • باز شد قفل و در و شد ره پدید  ** چون توکل کرد یوسف برجهید 

  • Though the world hath no visible crevice (means of exit), (yet) one must run (to and fro) recklessly, like Joseph,
  • گر چه رخنه نیست عالم را پدید  ** خیره یوسف‌وار می‌باید دوید 

  • In order that the lock may open and the doorway become clear, and the region of non-spatiality become your dwelling-place.
  • تا گشاید قفل و در پیدا شود  ** سوی بی‌جایی شما را جا شود 

  • Thou camest into the world, O afflicted one: dost thou ever see the way of thy coming?
  • آمدی اندر جهان ای ممتحن  ** هیچ می‌بینی طریق آمدن 

  • Thou camest from a certain place and abode: dost thou know the way of thy coming? Nay. 1110
  • تو ز جایی آمدی وز موطنی  ** آمدن را راه دانی هیچ نی 

  • If thou knowest (it) not, (yet) beware of saying that there is no way: by this wayless way we (all) shall depart.
  • گر ندانی تا نگویی راه نیست  ** زین ره بی‌راهه ما را رفتنیست 

  • In dreams thou wanderest happily to left and right: hast thou any knowledge where the way is that leads to that arena?
  • می‌روی در خواب شادان چپ و راست  ** هیچ دانی راه آن میدان کجاست 

  • Shut that (sensual) eye and give thyself up: thou wilt find thyself in the ancient City.
  • تو ببند آن چشم و خود تسلیم کن  ** خویش را بینی در آن شهر کهن 

  • How shouldst thou shut thy (sensual) eye when in this direction a hundred inebriated (languishing) eyes are (as) a bandage on thine eye because of (thy) infatuation (with them)?
  • چشم چون بندی که صد چشم خمار  ** بند چشم تست این سو از غرار 

  • From love of (having) a purchaser (admirer) thou art (looking) with four eyes (intently) in the hope of (gaining) eminence and chieftainship. 1115
  • چارچشمی تو ز عشق مشتری  ** بر امید مهتری و سروری 

  • And if thou fall asleep thou seest the purchaser in thy dreams: how should the ill-omened owl dream of aught but a wilderness?
  • ور بخسپی مشتری بینی به خواب  ** چغد بد کی خواب بیند جز خراب 

  • At every moment thou wantest a purchaser cringing (before thee): what hast thou to sell? Nothing, nothing.
  • مشتری خواهی بهر دم پیچ پیچ  ** تو چه داری که فروشی هیچ هیچ