English    Türkçe    فارسی   

5
1722-1746

  • Like the prisoner in a dungeon who falls asleep at night and dreams of a rosegarden,
  • هم‌چو زندانی چه که اندر شبان  ** خسپد و بیند به خواب او گلستان 

  • And says, “O God, do not bring me (back) to my body, (but let me alone) in order that I may walk as a prince in this garden.”
  • گوید ای یزدان مرا در تن مبر  ** تا درین گلشن کنم من کر و فر 

  • God says to him, “Thy prayer is granted: go not back”—and God best knoweth the right course.
  • گویدش یزدان دعا شد مستجاب  ** وا مرو والله اعلم بالصواب 

  • Consider how delightful is such a dream! Without having seen death, he (the dreamer) goes into Paradise. 1725
  • این چنین خوابی ببین چون خوش بود  ** مرگ نادیده به جنت در رود 

  • Does he feel any regret for (his former) wakefulness and for the body (which he has left) in chains at the bottom of the dungeon?
  • هیچ او حسرت خورد بر انتباه  ** بر تن با سلسله در قعر چاه 

  • (If) thou art a true believer, come now, enter the ranks of battle, for a feast has been (prepared) for thee in Heaven.
  • مومنی آخر در آ در صف رزم  ** که ترا بر آسمان بودست بزم 

  • In the hope of journeying upwards, (arise and) take thy stand before the mihráb, (to pray and weep) like a candle, O youth!
  • بر امید راه بالا کن قیام  ** هم‌چو شمعی پیش محراب ای غلام 

  • Let thy tears fall like rain, and burn (be ardent) in search (aspiration) all night long, like the candle beheaded (by the flame).
  • اشک می‌بار و همی‌سوز از طلب  ** هم‌چو شمع سر بریده جمله شب 

  • Close thy lips against food and drink: hasten towards the Heavenly table. 1730
  • لب فرو بند از طعام و از شراب  ** سوی خوان آسمانی کن شتاب 

  • Continually keep thy hope (fixed) on Heaven, dancing (quivering) like the willow in desire for Heaven.
  • دم به دم بر آسمان می‌دار امید  ** در هوای آسمان رقصان چو بید 

  • Continually from Heaven (spiritual) water and fire will be coming to thee and increasing thy provision.
  • دم به دم از آسمان می‌آیدت  ** آب و آتش رزق می‌افزایدت 

  • If it (thy aspiration) bear thee thither, ’tis no wonder: do not regard thy weakness, regard thy search (aspiration);
  • گر ترا آنجا برد نبود عجب  ** منگر اندر عجز و بنگر در طلب 

  • For this search is God's pledge (deposited) within thee, because every seeker deserves something sought (by him).
  • کین طلب در تو گروگان خداست  ** زانک هر طالب به مطلوبی سزاست 

  • Strive that this search may increase, so that thy heart (spirit) may escape from this bodily dungeon. 1735
  • جهد کن تا این طلب افزون شود  ** تا دلت زین چاه تن بیرون شود 

  • People will say, “Poor so-and-so is dead,” (but) thou wilt say, “I am living, O ye heedless ones!
  • خلق گوید مرد مسکین آن فلان  ** تو بگویی زنده‌ام ای غافلان 

  • Though my body, like (other) bodies, is laid to rest, the Eight Paradises have blossomed in my heart.”
  • گر تن من هم‌چو تن‌ها خفته است  ** هشت جنت در دلم بشکفته است 

  • When the spirit is lying at rest amidst roses and eglantines, what does it matter if the body is (buried) in that dung?
  • جان چو خفته در گل و نسرین بود  ** چه غمست ار تن در آن سرگین بود 

  • What should the spirit (thus) laid asleep know of the body, (or care) whether it (the body) is in a rose-garden or an ashpit?
  • جان خفته چه خبر دارد ز تن  ** کو به گلشن خفت یا در گولخن 

  • (For) in the bright (celestial) world the spirit is crying, “Oh, would that my people knew!” 1740
  • می‌زند جان در جهان آبگون  ** نعره یا لیت قومی یعلمون 

  • If the spirit shall not live without this body, then for whom shall Heaven be the palace (of everlasting abode)?
  • گر نخواهد زیست جان بی این بدن  ** پس فلک ایوان کی خواهد بدن 

  • If thy spirit shall not live without the body, for whom is the blessing (promised in the words) in Heaven is your provision?
  • گر نخواهد بی بدن جان تو زیست  ** فی السماء رزقکم روزی کیست 

  • Explaining the banefulness of the fat and sweet things of the World and how they hinder one from (receiving) the Food of God, as he (the Prophet) hath said—“Hunger is the Food of God with which He revives the bodies of the true (witnesses to Him),” i.e. in hunger the Food of God is (forthcoming); and he hath said, “I pass the night with my Lord and He gives me food and drink”; and God hath said, “being provided for, rejoicing.”
  • در بیان وخامت چرب و شیرین دنیا و مانع شدن او از طعام الله چنانک فرمود الجوع طعام الله یحیی به ابدان الصدیقین ای فی الجوع طعام الله و قوله ابیت عند ربی یطعمنی و یسقینی و قوله یرزقون فرحین 

  • (If) you are delivered from this provision of gross scraps, you will fall to (eating) dainty viands and noble food.
  • وا رهی زین روزی ریزه‌ی کثیف  ** در فتی در لوت و در قوت شریف 

  • (Even) if you are eating a hundred pounds' weight of His viands, you will depart pure and light as a peri;
  • گر هزاران رطل لوتش می‌خوری  ** می‌روی پاک و سبک هم‌چون پری 

  • For they will not make you a prisoner of (incapacitated by) wind and dysentery and crucify you with gripes. 1745
  • که نه حبس باد و قولنجت کند  ** چارمیخ معده آهنجت کند 

  • (In the case of material food) if you eat (too) little, you will remain hungry like the crow; and if you eat your fill, you will suffer from eructation.
  • گر خوری کم گرسنه مانی چو زاغ  ** ور خوری پر گیرد آروغت دماغ