O thou whose heart is sick, turn to the remedy: the entire regimen is change of disposition.
یا مریض القلب عرج للعلاج ** جملة التدبیر تبدیل المزاج
O thou who art kept in pawn to food, thou wilt escape if thou suffer thyself to be weaned.295
ایها المحبوس فی رهن الطعام ** سوف تنجو ان تحملت الفطام
Verily, in hunger there is plenteous food: search after it diligently and cherish the hope (of finding it), O shrinker.
ان فیالجوع طعام وافر ** افتقدها وارتج یا نافر
Feed on the Light, be like the eye, be in accord with the angels, O best of mankind.
اغتذ بالنور کن مثل البصر ** وافق الاملاک یا خیر البشر
Like the Angel, make the glorification of God thy food, that like the angels thou mayst be delivered from vexation.
چون ملک تسبیح حق را کن غذا ** تا رهی همچون ملایک از اذا
If Gabriel pays no attention to the carcase, (yet) how should he be inferior in strength to the vulture?
جبرئیل ار سوی جیفه کم تند ** او به قوت کی ز کرکس کم زند
What a goodly table is spread in the world! But it is quite hidden from the eyes of the vile.300
حبذا خوانی نهاده در جهان ** لیک از چشم خسیسان بس نهان
Though the world should become a delightful orchard, still the portion of the mouse and the snake would consist of earth.
گر جهان باغی پر از نعمت شود ** قسم موش و مار هم خاکی بود
How the corporealists ignore the food of the spirit and tremble with anxiety for the vile food.
انکار اهل تن غذای روح را و لرزیدن ایشان بر غذای خسیس
Its (the vile creature's) food is earth, whether in winter or in spring; thou art the lord of creation: how is it thou eatest earth like the snake?
قسم او خاکست گر دی گر بهار ** میر کونی خاک چون نوشی چو مار
The wood-worm in the midst of wood says, “For whom (else) should be such fine sweetmeat?”
در میان چوب گوید کرم چوب ** مر کرا باشد چنین حلوای خوب
The dung-worm amidst (all) that pollution knows no dessert in the world but filth.
کرم سرگین در میان آن حدث ** در جهان نقلی نداند جز خبث
Prayer.
مناجات
O God who art without peer, show favour! Since Thou hast bestowed on (our) ear this discourse as an ear-ring,305
ای خدای بینظیر ایثار کن ** گوش را چون حلقه دادی زین سخن
Take hold of our ear and draw us along to the assembly where the joyous revellers drink of Thy wine.
گوش ما گیر و بدان مجلس کشان ** کز رحیقت میخورند آن سرخوشان
Forasmuch as Thou hast caused a waft of its perfume to reach us, do not stopple the head (mouth) of that wine-skin, O Lord of the Judgement!
چون به ما بویی رسانیدی ازین ** سر مبند آن مشک را ای رب دین
Whether they are male or female, they (all Thy creatures) drink from Thee: O Thou whose help is besought, Thou art stintless in giving.
از تو نوشند ار ذکورند ار اناث ** بیدریغی در عطا یا مستغاث
O Thou by whom the unspoken prayer is answered, who bestowest at every moment a hundred bounties on the heart,
ای دعا ناگفته از تو مستجاب ** داده دل را هر دمی صد فتح باب
Thou hast limned some letters of writing: rocks have become (soft) as wax for love of them.310
چند حرفی نقش کردی از رقوم ** سنگها از عشق آن شد همچو موم
Thou hast scribed the nún of the eyebrow, the sád of the eye, and the jím of the ear as a distraction to a hundred minds and understandings.
نون ابرو صاد چشم و جیم گوش ** بر نوشتی فتنهی صد عقل و هوش
By those letters of Thine the intellect is made to weave subtle coils (of perplexity): write on, O accomplished Calligrapher!
زان حروفت شد خرد باریکریس ** نسخ میکن ای ادیب خوشنویس
At each moment Thou shapest beauteously pictured forms of phantasy, suitable to every thought, upon (the page of) non-existence.
در خور هر فکر بسته بر عدم ** دم به دم نقش خیالی خوش رقم
On the tablet of phantasy Thou inscribest wondrous letters— eye and profile and cheek and mole.
حرفهای طرفه بر لوح خیال ** بر نوشته چشم و عارض خد و خال
I am drunken with desire for non-existence, not for the existent, because the Beloved of (the world of) non-existence is more faithful.315
بر عدم باشم نه بر موجود مست ** زانک معشوق عدم وافیترست
He (God) made the intellect a reader of those figured characters, that thereby He might put an end to its contrivances.
عقل را خط خوان آن اشکال کرد ** تا دهد تدبیرها را زان نورد
Comparison of the Guarded Tablet (the Logos), and the perception there from by every individual's mind of his daily fate and portion and lot, to the daily perception (of the Divine decree) by Gabriel, on whom be peace, from the Most Great Tablet.
تمثیل لوح محفوظ و ادراک عقل هر کسی از آن لوح آنک امر و قسمت و مقدور هر روزهی ویست هم چون ادراک جبرئیل علیهالسلام هر روزی از لوح اعظم عقل مثال جبرئیلست و نظر او به تفکر به سوی غیبی که معهود اوست در تفکر و اندیشهی کیفیت معاش و بیرون شو کارهای هر روزینه مانند نظر جبرئیلست در لوح و فهم کردن او از لوح
Like the Angel, the intellect receives (reads) every morning its daily lesson from the Guarded Tablet.
چون ملک از لوح محفوظ آن خرد ** هر صباحی درس هر روزه برد
Behold the inscriptions made without (use of) fingers upon non-existence and the amazement of the madmen at the blackness of them.
بر عدم تحریرها بین بیبنان ** و از سوادش حیرت سوداییان