English    Türkçe    فارسی   

5
391-415

  • The earth seethed, and we are (the result) of that seething. (O God, pour) another draught, for we are very effortless (unaspiring).
  • جوش کرد آن خاک و ما زان جوششیم  ** جرعه‌ی دیگر که بس بی‌کوششیم 

  • If ’twas permitted, I sang of non-existence; and if ’twas not to be told, lo, I was silent.
  • گر روا بد ناله کردم از عدم  ** ور نبود این گفتنی نک تن زدم 

  • This is the account of the bent (grovelling) duck, which is greed: learn of Khalíl (Abraham) that the duck ought to be killed.
  • این بیان بط حرص منثنیست  ** از خلیل آموز که آن بط کشتنیست 

  • In the duck there is much good and evil besides this, (but) I am afraid of missing other (more important) topics of discourse.
  • هست در بط غیر این بس خیر و شر  ** ترسم از فوت سخنهای دگر 

  • Description of the Peacock and its nature, and the cause of its being killed by Abraham, on whom be peace.
  • صفت طاوس و طبع او و سبب کشتن ابراهیم علیه‌السلام او را 

  • Now we come to the two-coloured (double-faced) peacock, who displays himself for the sake of name and fame. 395
  • آمدیم اکنون به طاوس دورنگ  ** کو کند جلوه برای نام و ننگ 

  • His desire is to catch people: he is ignorant of good and evil and of the result and use of that (catching).
  • همت او صید خلق از خیر و شر  ** وز نتیجه و فایده‌ی آن بی‌خبر 

  • He catches his prey ignorantly, like a trap: what knowledge has the trap concerning the purpose of its action?
  • بی‌خبر چون دام می‌گیرد شکار  ** دام را چه علم از مقصود کار 

  • What harm (comes) to the trap, or what benefit, from catching (its prey)? I wonder at its idle catching.
  • دام را چه ضر و چه نفع از گرفت  ** زین گرفت بیهده‌ش دارم شگفت 

  • O brother, thou hast uplifted thy friends with two hundred marks of affection, and (then) abandoned (them).
  • ای برادر دوستان افراشتی  ** با دو صد دلداری و بگذاشتی 

  • This has been thy business from the hour of (thy) birth: to catch people with the trap of love. 400
  • کارت این بودست از وقت ولاد  ** صید مردم کردن از دام وداد 

  • From that pursuit (of people) and throng (of friends) and vainglory and self existence wilt thou get any warp or woof? Try and see!
  • زان شکار و انبهی و باد و بود  ** دست در کن هیچ یابی تار و پود 

  • Most (of thy life) is gone and the day is late; (yet) thou art still busy in pursuit of people.
  • بیشتر رفتست و بیگاهست روز  ** تو به جد در صید خلقانی هنوز 

  • Go on catching one and releasing another from the trap and pursuing another, like mean folk;
  • آن یکی می‌گیر و آن می‌هل ز دام  ** وین دگر را صید می‌کن چون لام 

  • Then again release this one and seek the other! Here's a game of heedless children!
  • باز این را می‌هل و می‌جو دگر  ** اینت لعب کودکان بی‌خبر 

  • Night comes, and nothing is caught in thy trap: the trap is naught but a headache (affliction) and shackle to thee. 405
  • شب شود در دام تو یک صید نی  ** دام بر تو جز صداع و قید نی 

  • Therefore (in reality) thou wert catching thyself with the trap, for thou art imprisoned and disappointed of thy desire.
  • پس تو خود را صید می‌کردی به دام  ** که شدی محبوس و محرومی ز کام 

  • Is any owner of a trap in the world such a dolt that, like us, he tries to catch himself?
  • در زمانه صاحب دامی بود  ** هم‌چو ما احمق که صید خود کند 

  • Pursuit of the vulgar is like hunting pig: the fatigue is infinite, and ’tis unlawful to eat a morsel thereof.
  • چون شکار خوک آمد صید عام  ** رنج بی‌حد لقمه خوردن زو حرام 

  • That which is worth pursuing is Love alone; but how should He be contained in any one's trap?
  • آنک ارزد صید را عشقست و بس  ** لیک او کی گنجد اندر دام کس 

  • (Yet) perchance thou mayst come and be made His prey, thou mayst discard the trap, and go into His trap. 410
  • تو مگر آیی و صید او شوی  ** دام بگذاری به دام او روی 

  • Love is saying very softly into my ear, “To be a prey is better than to be a hunter.
  • عشق می‌گوید به گوشم پست پست  ** صید بودن خوش‌تر از صیادیست 

  • Make thyself My fool and be a dupe: renounce the (high) estate of the sun, become a mote!
  • گول من کن خویش را و غره شو  ** آفتابی را رها کن ذره شو 

  • Become a dweller at My door and be homeless: do not pretend to be a candle, be a moth,
  • بر درم ساکن شو و بی‌خانه باش  ** دعوی شمعی مکن پروانه باش 

  • That thou mayst see (taste) the savour of Life and contemplate the sovereignty hidden in servitude.”
  • تا ببینی چاشنی زندگی  ** سلطنت بینی نهان در بندگی 

  • In this world you see the shoes upside down: the title of “kings” is conferred on (those who are really) bondsmen. 415
  • نعل بینی بازگونه در جهان  ** تخته‌بندان را لقب گشته شهان