English    Türkçe    فارسی   

5
833-857

  • A hunter captured a gazelle: the merciless man put it into a stable.
  • آهوی را کرد صیادی شکار  ** اندر آخر کردش آن بی‌زینهار 

  • (Acting) like oppressors, he made a stable full of cows and donkeys the prison of the gazelle.
  • آخری را پر ز گاوان و خران  ** حبس آهو کرد چون استمگران 

  • The gazelle, wild with terror, was fleeing in every direction: at night he (the hunter) poured (pieces of chopped) straw before the donkeys. 835
  • آهو از وحشت به هر سو می‌گریخت  ** او به پیش آن خران شب کاه ریخت 

  • (Moved) by hunger and (ravenous) appetite, every cow and donkey was devouring the straw, (as though it were) sweeter than sugar.
  • از مجاعت و اشتها هر گاو و خر  ** کاه را می‌خورد خوشتر از شکر 

  • Now the gazelle would run in fright from side to side, now it would turn its face away from the smoke and dust of the straw.
  • گاه آهو می‌رمید از سو به سو  ** گه ز دود و گرد که می‌تافت رو 

  • Whosoever is left (in company) with his opposite, they (who are wise) have deemed that punishment (terrible) as death,
  • هرکرا با ضد خود بگذاشتند  ** آن عقوبت را چو مرگ انگاشتند 

  • So that Solomon said, “Unless the hoopoe make a respectable excuse for his absence,
  • تا سلیمان گفت که آن هدهد اگر  ** هجر را عذری نگوید معتبر 

  • I will kill him or inflict upon him a torment, a torment severe beyond (all) calculation.” 840
  • بکشمش یا خود دهم او را عذاب  ** یک عذاب سخت بیرون از حساب 

  • Hark, what is that torment, O trusted (friend)? To be in a cage without thy congener.
  • هان کدامست آن عذاب این معتمد  ** در قفص بودن به غیر جنس خود 

  • O Man, thou art in torment on account of this body: the bird, thy spirit, is imprisoned with one of another kind.
  • زین بدن اندر عذابی ای بشر  ** مرغ روحت بسته با جنسی دگر 

  • The spirit is a falcon, and the (bodily) properties are crows: it has (receives) painful brands from the crows and owls.
  • روح بازست و طبایع زاغها  ** دارد از زاغان و چغدان داغها 

  • It remains amongst them in sore misery, like an Abú Bakr in the city of Sabzawár.
  • او بمانده در میانشان زارزار  ** هم‌چو بوبکری به شهر سبزوار 

  • Story of Mohammed Khwárizmsháh who took by war (force) the city of Sabzawár, where all (the inhabitants) are Ráfizís (extreme Shí‘ites). (When) they begged him to spare their lives, he said, “I will grant (you) security as soon as ye produce from this city a man named Abú Bakr and present him to me.”
  • حکایت محمد خوارزمشاه کی شهر سبزوار کی همه رافضی باشند به جنگ بگرفت اما جان خواستند گفت آنگه امان دهم کی ازین شهر پیش من به هدیه ابوبکر نامی بیارید 

  • Mohammed Alp Ulugh Khwárizmsháh marched to battle against Sabzawár, (the city) full of refuge (for the wicked). 845
  • شد محمد الپ الغ خوارزمشاه  ** در قتال سبزوار پر پناه 

  • His troops reduced them (the inhabitants) to straits; his army fell to killing the foe.
  • تنگشان آورد لشکرهای او  ** اسپهش افتاد در قتل عدو 

  • They prostrated themselves before him, crying, “Mercy! Make us thy thralls, (but) spare our lives!
  • سجده آوردند پیشش کالامان  ** حلقه‌مان در گوش کن وا بخش جان 

  • Whatever thou requirest (in the way of) tribute or presents will come to thee from us with increase (abundantly) at every fixed time (of payment).
  • هر خراج و صلتی که بایدت  ** آن ز ما هر موسمی افزایدت 

  • Our lives are thine, O lion-natured (prince): let them be on deposit with us for a (little) while.”
  • جان ما آن توست ای شیرخو  ** پیش ما چندی امانت باش گو 

  • He replied, “Ye will not save your lives from me unless ye bring an Abú Bakr into my presence. 850
  • گفت نرهانید از من جان خویش  ** تا نیاریدم ابوبکری به پیش 

  • Unless ye bring to me as a gift from your city one whose name is Abú Bakr, O people who have fled (from righteousness),
  • تا مرا بوبکر نام از شهرتان  ** هدیه نارید ای رمیده امتان 

  • I will mow you down like corn, O vile folk: I will accept neither tribute nor blandishments.”
  • بدرومتان هم‌چو کشت ای قوم دون  ** نه خراج استانم و نه هم فسون 

  • They offered him many sacks of gold, saying, “Do not demand an Abú Bakr from a city like this.
  • بس جوال زر کشیدندش به راه  ** کز چنین شهری ابوبکری مخواه 

  • How should there be an Abú Bakr in Sabzawár, or a dry sod in the river?”
  • کی بود بوبکر اندر سبزوار  ** یا کلوخ خشک اندر جویبار 

  • He averted his face from the gold and said, “O Magians (infidels), unless ye bring me an Abú Bakr as an offering, 855
  • رو بتابید از زر و گفت ای مغان  ** تا نیاریدم ابوبکر ارمغان 

  • ’Tis of no avail. I am not a child that I should stand dumbfounded (fascinated) by gold and silver.”
  • هیچ سودی نیست کودک نیستم  ** تا به زر و سیم حیران بیستم 

  • Unless thou prostrate thyself (in humble submission to God), thou wilt not escape (from punishment), O wretch, (even) if thou traverse the (whole) mosque on thy séant.
  • تا نیاری سجده نرهی ای زبون  ** گر بپیمایی تو مسجد را به کون