English    Türkçe    فارسی   

6
2283-2307

  • He gives to the rose-bud a source (of growth) in the thorn; He gives to the snake-stone, (though obtained) from the snake, an ornamental quality.
  • غنچه را از خار سرمایه دهد  ** مهره را از مار پیرایه دهد 

  • He brings forth day from the blackness of night and makes ease (opulence) to grow (flow) from the hand of him who suffers hardship (penury).
  • از سواد شب برون آرد نهار  ** وز کف معسر برویاند یسار 

  • He makes sand into flour for Khalil (Abraham); the mountain becomes an accompanist to David. 2285
  • آرد سازد ریگ را بهر خلیل  ** کو با داود گردد هم رسیل 

  • The solitary mountain amidst that cloud of darkness opens the music of the harp and (the tones of) treble and bass,
  • کوه با وحشت در آن ابر ظلم  ** بر گشاید بانگ چنگ و زیر و بم 

  • (Singing), “Arise, O David, thou shunner of the people! Thou hast abandoned that (society): receive compensation from me.”
  • خیز ای داود از خلقان نفیر  ** ترک آن کردی عوض از ما بگیر 

  • How the seeker of the treasure, after having searched much and having been reduced to helplessness and despair, turned to God Most High, saying, “O Thou to whom manifestation belongs, do Thou make this hidden thing evident!”
  • انابت آن طالب گنج به حق تعالی بعد از طلب بسیار و عجز و اضطرار کی ای ولی الاظهار تو کن این پنهان را آشکار 

  • The dervish said, “O Knower of the secret, I have run about in vain for the sake of this treasure.
  • گفت آن درویش ای دانای راز  ** از پی این گنج کردم یاوه‌تاز 

  • The devil of greed and cupidity and hurry sought neither deliberation nor calmness.
  • دیو حرص و آز و مستعجل تگی  ** نی تانی جست و نی آهستگی 

  • I have not gained a morsel from any pot: I have (only) blackened my hand and burnt my mouth. 2290
  • من ز دیگی لقمه‌ای نندوختم  ** کف سیه کردم دهان را سوختم 

  • Verily, I did not say (to myself), ‘Since I have no certainty in this (matter), I will untie this knot by (the help of) Him who ties (all) knots.’”
  • خود نگفتم چون درین ناموقنم  ** زان گره‌زن این گره را حل کنم 

  • Seek the exposition of God’s Word from God: do not talk nonsense (derived) from (your own) opinion, O hard (impudent) man.
  • قول حق را هم ز حق تفسیر جو  ** هین مگو ژاژ از گمان ای سخت‌رو 

  • The knot which He tied He also will loose: the die which He cast (on the board) He (Himself) will take off.
  • آن گره کو زد همو بگشایدش  ** مهره کو انداخت او بربایدش 

  • Although words of that sort seemed to you to be easy, how should the esoteric (Divine) symbols be easy (to understand)?
  • گرچه آسانت نمود آن سان سخن  ** کی بود آسان رموز من لدن 

  • He (the fakir) said, “O Lord, I repent of this haste: since. Thou hast shut the door, do Thou also open the door. 2295
  • گفت یا رب توبه کردم زین شتاب  ** چون تو در بستی تو کن هم فتح باب 

  • (It behoves me) to go (betake myself) once more to the patched frock (of the dervish): even in making (my) invocation (to God) I was devoid of merit.
  • بر سر خرقه شدن بار دگر  ** در دعا کردن بدم هم بی‌هنر 

  • How have I any independent merit or personality or heart? All these are the reflexion of Thee, and Thou Thyself art (all).
  • کو هنر کو من کجا دل مستوی  ** این همه عکس توست و خود توی 

  • Every night in sleep my forethought and knowledge become: like a ship overwhelmed by the water (of the sea).
  • هر شبی تدبیر و فرهنگم به خواب  ** هم‌چو کشتی غرقه می‌گردد ز آب 

  • Neither do I myself remain nor that merit (of mine): my body lies unconscious like a carcase.
  • خود نه من می‌مانم و نه آن هنر  ** تن چو مرداری فتاده بی‌خبر 

  • The whole night until dawn that exalted King is Himself uttering an ‘Alast’ (‘Am not I...?’) and (answering) ‘Yea.’ 2300
  • تا سحر جمله شب آن شاه علی  ** خود همی‌گوید الستی و بلی 

  • Where is anyone to say’ Yea’? The flood of (slumber) has swept them all away, or a leviathan has swallowed them all piecemeal.
  • کو بلی‌گو جمله را سیلاب برد  ** یا نهنگی خورد کل را کرد و مرد 

  • At morning tide, when He draws His sheeny sword from the scabbard of the darkness of night,
  • صبح‌دم چون تیغ گوهردار خود  ** از نیام ظلمت شب بر کند 

  • And the orient sun rolls up (makes an end of) night, this leviathan spews out all that it swallowed,
  • آفتاب شرق شب را طی کند  ** از نهنگ آن خورده‌ها را قی کند 

  • And we, delivered like Jonah from the belly of that leviathan, are dispersed into (the world of) scent and colour.
  • رسته چون یونس ز معده‌ی آن نهنگ  ** منتشر گردیم اندر بو و رنگ 

  • Like Jonah, the people give praise (to God), because they were restful in that darkness. 2305
  • خلق چون یونس مسبح آمدند  ** کاندر آن ظلمات پر راحت شدند 

  • At the hour of dawn each one says, when he comes forth from the belly of the (great) Fish, Night,
  • هر یکی گوید به هنگام سحر  ** چون ز بطن حوت شب آید به در 

  •  ‘O Gracious One who dost deposit in lonesome (fearful) Night the treasure of Mercy and all these delicious experiences!
  • کای کریمی که در آن لیل وحش  ** گنج رحمت بنهی و چندین چشش