English    Türkçe    فارسی   

6
2595-2619

  • Both bounty and severity are (sanctioned) in the religious Law: (’tis) for the king (to sit on) the throne, (’tis) for the horse (to stand at) the gate. 2595
  • در شریعت هم عطا هم زجر هست  ** شاه را صدر و فرس را درگه است 

  • What is justice? To put (a thing) in its (right) place. What is injustice? To put it in its wrong place.
  • عدل چه بود وضع اندر موضعش  ** ظلم چه بود وضع در ناموقعش 

  • Nothing is vain that God created, (whether it be) anger or forbearance or sincere counsel or guile.
  • نیست باطل هر چه یزدان آفرید  ** از غضب وز حلم وز نصح و مکید 

  • None of these things is absolutely good, nor is any of them absolutely evil.
  • خیر مطلق نیست زینها هیچ چیز  ** شر مطلق نیست زینها هیچ نیز 

  • The usefulness and harm of each depend on the place (occasion): for this reason knowledge is necessary and useful.
  • نفع و ضر هر یکی از موضعست  ** علم ازین رو واجبست و نافعست 

  • Oh, many a punishment inflicted on a poor fellow is more meritorious than (a gift of) bread and sweetmeat, 2600
  • ای بسا زجری که بر مسکین رود  ** در ثواب از نان و حلوا به بود 

  • For sweetmeat (when eaten) unseasonably causes yellow bile, (whereas) slaps purge him of wickedness.
  • زانک حلوا بی‌اوان صفرا کند  ** سیلیش از خبث مستنقا کند 

  • Give the poor fellow a slap in season: it will save him from beheading (afterwards).
  • سیلیی در وقت بر مسکین بزن  ** که رهاند آنش از گردن زدن 

  • The blow is really inflicted because of (his) evil disposition: the stick falls on the dust (in the garment of felt), not on the felt (itself).
  • زخم در معنی فتد از خوی بد  ** چوب بر گرد اوفتد نه بر نمد 

  • Every Bahrám (emperor) has a banquet(-hall) and a prison: the banquet is for the sincere (friend) and the prison for the half-baked (churl).
  • بزم و زندن هست هر بهرام را  ** بزم مخلص را و زندان خام را 

  • (If) a sore wants lancing and you apply a poultice to it, you will (only) establish the pus in the sore, 2605
  • شق باید ریش را مرهم کنی  ** چرک را در ریش مستحکم کنی 

  • So that it will eat away the flesh underneath: (the result) will be a half (a mere fraction) of profit and fifty losses.”
  • تا خورد مر گوشت را در زیر آن  ** نیم سودی باشد و پنجه زیان 

  • Dalqak said, “I am not saying, ‘Let (my offence) pass’; I am saying, ‘Take some care to investigate.’
  • گفت دلقک من نمی‌گویم گذار  ** من همی‌گویم تحریی بیار 

  • Hark, do not bar the road of patience and deliberation: be patient, reflect for a few days.
  • هین ره صبر و تانی در مبند  ** صبر کن اندیشه می‌کن روز چند 

  • In (the course of) deliberation thou wilt hit upon a certainty, (and then) thou wilt chastise me with a sure conviction (of knowing the truth).”
  • در تانی بر یقینی بر زنی  ** گوش‌مال من بایقانی کنی 

  • Why, indeed, (be one who) walks falling (on his face) in wayfaring, when it behoves him to walk in an upright posture? 2610
  • در روش یمشی مکبا خود چرا  ** چون همی‌شاید شدن در استوا 

  • Take counsel with the company of the righteous: note the (Divine) command (given) to the Prophet, “Consult them.”
  • مشورت کن با گروه صالحان  ** بر پیمبر امر شاورهم بدان 

  • (The words) their affair is (a matter for) consultation are to this (the same) purpose, for owing to consultation mistakes and errors occur less (frequently).
  • امرهم شوری برای این بود  ** کز تشاور سهو و کژ کمتر رود 

  • These (human) intellects are luminous like lamps: twenty lamps are brighter than one.
  • این خردها چون مصابیح انورست  ** بیست مصباح از یک روشن‌ترست 

  • There may happen to be amongst them a lamp that has become aflame with the light of Heaven,
  • بوک مصباحی فتد اندر میان  ** مشتعل گشته ز نور آسمان 

  • (For) the jealousy of God has produced a veil (of concealment) and has mingled the low and the lofty together. 2615
  • غیرت حق پرده‌ای انگیختست  ** سفلی و علوی به هم آمیختست 

  • He hath said, “Travel”: always be seeking in the world and trying your fortune and (destined) lot.
  • گفت سیروا می‌طلب اندر جهان  ** بخت و روزی را همی‌کن امتحان 

  • In (all) assembly-places always be seeking amidst the intellects such an intellect as is (found) in the Prophet,
  • در مجالس می‌طلب اندر عقول  ** آن چنان عقلی که بود اندر رسول 

  • For the only heritage from the Prophet is that (intellect) which perceives the unseen things before and behind (future and past).
  • زانک میراث از رسول آنست و بس  ** که ببیند غیبها از پیش و پس 

  • Amidst the (inward) eyes, too, always be seeking that (inward) eye which this epitome has not the power to describe.
  • در بصرها می‌طلب هم آن بصر  ** که نتابد شرح آن این مختصر