English    Türkçe    فارسی   

6
4570-4594

  • Unless he is outside of this hexagonal well, how should he bring up a Joseph from the inside (of it)? 4570
  • زین چه شش گوشه گر نبود برون  ** چون بر آرد یوسفی را از درون 

  • He is one who goes to draw water above the unpillared firmament, (while) his body, like a bucket, is (low down) in the well, helping (to rescue the fallen).
  • واردی بالای چرخ بی ستن  ** جسم او چون دلو در چه چاره کن 

  • The Josephs cling to his bucket, escape from the well, and become kings of Egypt.
  • یوسفان چنگال در دلوش زده  ** رسته از چاه و شه مصری شده 

  • The other buckets seek water from the well: his bucket has no concern with the water, it seeks (only) friends (in trouble).
  • دلوهای دیگر از چه آب‌جو  ** دلو او فارغ ز آب اصحاب‌جو 

  • The (other) buckets plunge into the water for food: his bucket is the food and life of the soul of the fish.
  • دلوها غواص آب از بهر قوت  ** دلو او قوت و حیات جان حوت 

  • The (other) buckets are attached to the lofty wheel (of Fortune): his bucket is (held) in two Almighty fingers. 4575
  • دلوها وابسته‌ی چرخ بلند  ** دلو او در اصبعین زورمند 

  • What bucket and what cord and what wheel? This is a very weak comparison, O pasha.
  • دلو چه و حبل چه و چرخ چی  ** این مثال بس رکیکست ای اچی 

  • (But) whence shall I get a comparison that is without frailty? One to match him (the knower of God) will not come, and never has come, (to hand).
  • از کجا آرم مثالی بی‌شکست  ** کفو آن نه آید و نه آمدست 

  • (He is) a hundred thousand men concealed in a single man, a hundred bows and arrows enclosed in a single blowpipe;
  • صد هزاران مرد پنهان در یکی  ** صد کمان و تیر درج ناوکی 

  • A (type of) thou didst not throw when thou threwest, a temptation (for the ignorant), a hundred thousand stacks (of grain) in a handful.
  • ما رمیت اذ رمیتی فتنه‌ای  ** صد هزاران خرمن اندر حفنه‌ای 

  • (He is) a sun hidden in a mote: suddenly that mote opens its mouth (and reveals the sun). 4580
  • آفتابی در یکی ذره نهان  ** ناگهان آن ذره بگشاید دهان 

  • The heavens and the earth crumble to atoms before that Sun when he springs forth from ambush.
  • ذره ذره گردد افلاک و زمین  ** پیش آن خورشید چون جست از کمین 

  • How is a spirit like this meet for (confinement in) the body? Hark, O body, wash thy hands of this spirit!
  • این چنین جانی چه درخورد تنست  ** هین بشو ای تن ازین جان هر دو دست 

  • O body that hast become the spirit's dwelling-place, ’tis enough: how long can the Sea abide in a water-skin?
  • ای تن گشته وثاق جان بسست  ** چند تاند بحر درمشکی نشست 

  • O thou who art a thousand Gabriels in (the form of) man, O thou who art (many) Messiahs inside the ass (of Jesus),
  • ای هزاران جبرئیل اندر بشر  ** ای مسیحان نهان در جوف خر 

  • O thou who art a thousand Ka‘bas concealed in a church, O thou who causest ‘ifrít and devil to fall into error, 4585
  • ای هزاران کعبه پنهان در کنیس  ** ای غلط‌انداز عفریت و بلیس 

  • Thou art the spaceless Object of worship in space: the devils have their shop destroyed by thee,
  • سجده‌گاه لامکانی در مکان  ** مر بلیسان را ز تو ویران دکان 

  • (For they say), “How should I pay homage to this clay? How should I bestow on a (mere) form a title signifying (my) obedience (adoration)?”
  • که چرا من خدمت این طین کنم  ** صورتی را نم لقب چون دین کنم 

  • He is not the form (in which he appears): rub thine eye well, that thou mayst behold (in him) the radiance of the light of (Divine) glory!
  • نیست صورت چشم را نیکو به مال  ** تا ببینی شعشعه‌ی نور جلال 

  • Resuming the explanation of the Story of the (eldest) prince and his constant attendance at the court of the King.
  • باز آمدن به شرح قصه‌ی شاه‌زاده و ملازمت او در حضرت شاه 

  • The prince in the presence of the King was bewildered by this (mystery): he beheld the Seven Heavens in a handful of clay.
  • شاه‌زاده پیش شه حیران این  ** هفت گردون دیده در یک مشت طین 

  • Nowise was it possible (for him) to open his lips in discussion, but never for a moment did soul cease to converse with soul. 4590
  • هیچ ممکن نه ببحثی لب گشود  ** لیک جان با جان دمی خامش نبود 

  • It came into his mind that ’twas exceedingly mysterious— “all this is reality: whence, then, comes the form (appearance)?”
  • آمده در خاطرش کین بس خفیست  ** این همه معنیست پس صورت ز چیست 

  • (’Tis) a form that frees thee from (the illusion of) form, a sleeper that awakens every one who is asleep (to the Truth).
  • صورتی از صورتت بیزار کن  ** خفته‌ای هر خفته را بیدار کن 

  • The words (spoken by him) deliver (thee) from words (of idle disputation), and the sickness (of love inspired by him) lets thee escape from the sickness (of sensuality).
  • آن کلامت می‌رهاند از کلام  ** وان سقامت می‌جهاند از سقام 

  • Therefore the sickness of love is the (very) soul of health: its pains are the envy of every pleasure.
  • پس سقام عشق جان صحتست  ** رنجهااش حسرت هر راحتست