English    Türkçe    فارسی   

6
88-112

  • Lest by the effect (thereof) it stop up your nose: oh, their air is colder than winter.
  • تا نینداید مشامت را ز اثر  ** ای هواشان از زمستان سردتر 

  • They are like lifeless matter and frozen and stout of body: their breaths issue from a snow-hill.
  • چون جمادند و فسرده و تن‌شگرف  ** می‌جهد انفاسشان از تل برف 

  • When the earth (of your being) is covered with a shroud of this snow, brandish the sunbeam-sword of Husámu’ddín. 90
  • چون زمین زین برف در پوشد کفن  ** تیغ خورشید حسام‌الدین بزن 

  • Hark, lift up the sword of Allah from the east: with (the radiance of) that east make this portal hot.
  • هین بر آر از شرق سیف‌الله را  ** گرم کن زان شرق این درگاه را 

  • That Sun smites the snow with a dagger: it causes the torrents to pour from the mountains upon the (frozen) earth,
  • برف را خنجر زند آن آفتاب  ** سیلها ریزد ز کهها بر تراب 

  • For it is neither of the east nor of the west: by day and by night it is at war with the astronomer,
  • زانک لا شرقیست و لا غربیست او  ** با منجم روز و شب حربیست او 

  • Saying, “Why in thy baseness and blindness hast thou made a qibla other than me of stars that give no true guidance?
  • که چرا جز من نجوم بی‌هدی  ** قبله کردی از لیمی و عمی 

  • Displeasing to thee are the words of that trusty one in the Qur’án—‘I love not them that set.’ 95
  • تا خوشت ناید مقال آن امین  ** در نبی که لا احب الا فلین 

  • (Prompted) by Quzah, thou hast girt thyself (for service) before the moon: hence thou art vexed by (the sign announced in the Verse) and the moon shall be split asunder.
  • از قزح در پیش مه بستی کمر  ** زان همی رنجی ز وانشق القمر 

  • Thou disbelievest that the sun shall be folded up: in thy opinion the sun is of the highest degree.
  • منکری این را که شمس کورت  ** شمس پیش تست اعلی‌مرتبت 

  • Thou deemest change of weather to be caused by the stars: thou art displeased with (the text) when the star shall fall.
  • از ستاره دیده تصریف هوا  ** ناخوشت آید اذا النجم هوی 

  • Verily, the moon produces no greater effect than bread: O many a loaf of bread that severs the vein of life!
  • خود مثرتر نباشد مه ز نان  ** ای بسا نان که ببرد عرق جان 

  • Verily, (the planet) Venus produces no greater effect than water: O many a water that has destroyed the body! 100
  • خود مثرتر نباشد زهره زآب  ** ای بسا آبا که کرد او تن خراب 

  • Love of those (stars) is (implanted) in thy soul, and the advice of thy friend strikes (only) on the outer skin of thy ear.
  • مهر آن در جان تست و پند دوست  ** می‌زند بر گوش تو بیرون پوست 

  • (If) our advice takes no hold of thee, O great man, know that neither does thy advice take any hold of us.
  • پند ما در تو نگیرد ای فلان  ** پند تو در ما نگیرد هم بدان 

  • (Thy ears are closed) unless, perchance, the special (sovereign) key (to open them) come from the Friend to whom belong the keys of the heavens.”
  • جز مگر مفتاح خاص آید ز دوست  ** که مقالید السموات آن اوست 

  • This discourse is like the stars and the moon (in splendour), but without the command of God it makes no impression.
  • این سخن هم‌چون ستاره‌ست و قمر  ** لیک بی‌فرمان حق ندهد اثر 

  • The impression made by this star (which is) beyond locality strikes (only) on ears that seek inspiration, 105
  • این ستاره‌ی بی‌جهت تاثیر او  ** می‌زند بر گوشهای وحی‌جو 

  • Saying, “Come ye from (the world of) locality to the world without spatial relations, in order that the wolf may not tear you to pieces in checkmate (utter discomfiture).”
  • کی بیایید از جهت تا بی‌جهات  ** تا ندراند شما را گرگ مات 

  • Since its pearl-scattering radiance is such (as has been mentioned), the sun of the present world may be described as its bat.
  • آنچنان که لمعه‌ی درپاش اوست  ** شمس دنیا در صفت خفاش اوست 

  • The seven blue (celestial) spheres are in servitude to it; the courier moon is fevered and wasted away by it.
  • هفت چرخ ازرقی در رق اوست  ** پیک ماه اندر تب و در دق اوست 

  • Venus lays her hand upon it to beseech (its favour); Jupiter comes forward to offer to it the ready money of his soul.
  • زهره چنگ مسله در وی زده  ** مشتری با نقد جان پیش آمده 

  • Saturn is eager to kiss its hand, but he does not regard himself as worthy of that honour. 110
  • در هوای دستبوس او زحل  ** لیک خود را می‌نبیند از محل 

  • On account of it, Mars has inflicted so many wounds on his hands and feet; and on account of it Mercury has broken a hundred pens.
  • دست و پا مریخ چندین خست ازو  ** وآن عطارد صد قلم بشکست ازو 

  • All these stars (planets) are at war with the astronomer, saying, “O thou who hast let the spirit go and hast preferred colour (vanity),
  • با منجم این همه انجم به جنگ  ** کای رها کرده تو جان بگزیده رنگ