English    Türkçe    فارسی   

1
1869-1893

  • Yoksa senin bu letafetin, bu güzelliğin kalmayınca o, seninle düşüp kalkanlar, senden usanırlar.
  • ور نه چون لطفت نماند وین جمال ** از تو آید آن حریفان را ملال‌‌

  • Evvelce seni aldatıp duranlar, o vakit seni görünce “Şeytan” adını takarlar. 1870
  • آن جماعت کت همی‌‌دادند ریو ** چون ببینندت بگویندت که دیو

  • Seni kapı dibinde görünce hepsi birden “Mezarından çıkmış hortlak” derler;
  • جمله گویندت چو بینندت به در ** مرده‌‌ای از گور خود بر کرد سر

  • Genç oğlan gibi. Ona önce Tanrı adını takarlar, bu yaltaklıkla tuzağa düşürmek isterler.
  • همچو امرد که خدا نامش کنند ** تا بدین سالوس در دامش کنند

  • Fakat kötülükle adı çıkıp da zaman geçince bu kötülükte sakalı çıkınca; artık ona yaklaşmaktan Şeytan bile utanır.
  • چون که در بد نامی آمد ریش او ** دیو را ننگ آید از تفتیش او

  • Şeytan, adamın yanına bir kötülük için gelir; senin yanına gelmez. Çünkü sen Şeytan’dan da betersin.
  • دیو سوی آدمی شد بهر شر ** سوی تو ناید که از دیوی بتر

  • Şeytan, sen insan oldukça izini izler, ardından koşar, sana şarabını tattırırdı. 1875
  • تا تو بودی آدمی دیو از پی‌‌ات ** می‌‌دوید و می‌‌چشانید او می‌‌ات‌‌

  • Ey bir işe yaramaz adam! Şeytan huyunda ayak direyip şeytanlaşınca senden Şeytan da kaçmaktadır.
  • چون شدی در خوی دیوی استوار ** می‌‌گریزد از تو دیو نابکار

  • Eteğine sarılan kimse de, sen bu hale gelince senden kaçar!
  • آن که اندر دامنت آویخت او ** چون چنین گشتی ز تو بگریخت او

  • “ Mâşâllahu Kân “ sözünün tefsiri
  • تفسیر ما شاء الله کان‌‌

  • Bunların hepsini söyledik ama Tanrı inayetleri olmadıkça Tanrı yolunda hiçiz, hiç!
  • این همه گفتیم لیک اندر بسیچ ** بی‌‌عنایات خدا هیچیم هیچ‌‌

  • Tanrı’nın ve Tanrı erlerinin inayetleri olmazsa melek bile olsa defteri kapkaradır.
  • بی‌‌عنایات حق و خاصان حق ** گر ملک باشد سیاه استش ورق‌‌

  • Ey Tanrı, ey ihsanı hacetler reva eden! Sana karşı hiçbir kimsenin adını anmak lâyık değil. 1880
  • ای خدا ای فضل تو حاجت روا ** با تو یاد هیچ کس نبود روا

  • Bu kadarcık irşat kudretini de sen bağışladın, şimdiye kadar nice ayıplarımızı örttün.
  • این قدر ارشاد تو بخشیده‌‌ای ** تا بدین بس عیب ما پوشیده‌‌ای‌‌

  • Ezelde bağışladığın irfan katrasını, denizlerine ulaştır.
  • قطره‌‌ای دانش که بخشیدی ز پیش ** متصل گردان به دریاهای خویش‌‌

  • Canımdaki, bir katra ilimden ibarettir; onu ten havasından, ten toprağından kurtar!
  • قطره‌‌ای علم است اندر جان من ** وارهانش از هوا وز خاک تن‌‌

  • Bu topraklar, onu örtmeden; bu rüzgârlar, onu kurutmadan önce sen halâs et!
  • پیش از آن کاین خاکها خسفش کنند ** پیش از آن کاین بادها نشفش کنند

  • Gerçi rüzgârlar, onu kurutsa, mahvetse bile sen, onlardan tekrar kurtarmağa ve almağa kâdirsin. 1885
  • گر چه چون نشفش کند تو قادری ** کش از ایشان واستانی واخری‌‌

  • Havaya giden yahut yere dökülen katra, senin kudret hazinenden nasıl kaçabilir?
  • قطره‌‌ای کاو در هوا شد یا که ریخت ** از خزینه‌‌ی قدرت تو کی گریخت‌‌

  • Yok olsa yahut yokluğun yüz kat dibine girse bile sen onu çağırınca başını ayak yapıp koşar.
  • گر در آید در عدم یا صد عدم ** چون بخوانیش او کند از سر قدم‌‌

  • Yüzbinlerce zıt, zıddını mahveder; sonra senin emrin yine onları varlık âlemine getirir.
  • صد هزاران ضد ضد را می‌‌کشد ** بازشان حکم تو بیرون می‌‌کشد

  • Aman ya Rabbi! Her an yokluk âleminden varlık âlemine katar katar yüz binlerce kervan gelip durmakta!
  • از عدمها سوی هستی هر زمان ** هست یا رب کاروان در کاروان‌‌

  • Hele her gece, bütün ruhlar, bütün akıllar, o uçsuz bucaksız derin denizde batar, yok olurlar. 1890
  • خاصه هر شب جمله افکار و عقول ** نیست گردد غرق در بحر نغول‌‌

  • Yine sabah vakti, o Tanrı’ya mensup ruhlar ve akıllar, balıklar gibi denizden baş çıkarırlar.
  • باز وقت صبح آن اللهیان ** بر زنند از بحر سر چون ماهیان‌‌

  • Güz mevsiminde o yüz binlerce dallar, yapraklar; bozguna uğrayıp ölüm denizine giderler.
  • در خزان آن صد هزاران شاخ و برگ ** از هزیمت رفته در دریای مرگ‌‌

  • Kara kuzgun; yaslılar gibi siyahlar giyinerek bağlarda, yeşilliklerin matemini tutar.
  • زاغ پوشیده سیه چون نوحه‌‌گر ** در گلستان نوحه کرده بر خضر