English    Türkçe    فارسی   

1
2480-2504

  • Görünüşte seni kendisine çağırmaktadır ama içinden seni reddetme sopasıyla sürmektedir. 2480
  • ظاهرا می‌‌خواندت او سوی خود ** وز درون می‌‌راندت با چوب رد

  • Bu işler, kovalayanı yanıltmak için ata çakılan ters nallardır; ey sâf kişi! Firavun’un, Mûsâ'dan nefretini, sen Mûsâ'dan bil.
  • نعلهای باژگونه ست ای سلیم ** نفرت فرعون می‌‌دان از کلیم‌‌

  • ” Hasiret dünya vel âhire “ hükmünce şakilerin, iki cihanda da mahrumiyetlerinin sebebi
  • سبب حرمان اشقیا از دو جهان که خسر الدنیا و الآخرة

  • Tabiata inananlar; gök bir yumurtadır, yer de onun sarısı diye itikat etmişlerdir.
  • چون حکیمک اعتقادی کرده است ** کاسمان بیضه زمین چون زرده است‌‌

  • Birisi, “Bu yeryüzü, yeri kaplayan göğün ortasında nasıl duruyor?
  • گفت سائل چون بماند این خاکدان ** در میان این محیط آسمان‌‌

  • Havaya asılmış bir kandil gibi ne aşağıya gitmekte, ne yukarı çıkmakta” dedi.
  • همچو قندیلی معلق در هوا ** نی به اسفل می‌‌رود نی بر علی‌‌

  • O hakîm, “Altı cihetten de göğün çekmesi yüzünden hava ortasında kalır. 2485
  • آن حکیمش گفت کز جذب سما ** از جهات شش بماند اندر هوا

  • Mıknatıstan bir yuvarlak olsa ortasına konan demir, ortada kalır” diye cevap verdi.
  • چون ز مغناطیس قبه‌‌ی ریخته ** در میان ماند آهنی آویخته‌‌

  • Öteki hakîm de “Sâf gök, kara toprağı kendisine çekmez.
  • آن دگر گفت آسمان با صفا ** کی کشد در خود زمین تیره را

  • Onu altı taraftan da iter. Ondan dolayı da yeryüzü, kuvvetli yeller ortasında muallâkta kalmıştır” dedi.
  • بلکه دفعش می‌‌کند از شش جهات ** ز آن بماند اندر میان عاصفات‌‌

  • Kemâl ehlinin gönülleri de firavunların canlarını böyle defeder de, onlar dalâletde kalırlar.
  • پس ز دفع خاطر اهل کمال ** جان فرعونان بماند اندر ضلال‌‌

  • Onları bu cihan da defeder, o cihan da. O yolsuzlar da bu yüzden o cihandan da mahrum kalırlar, bu cihanda da. 2490
  • پس ز دفع این جهان و آن جهان ** مانده‌‌اند این بی‌‌رهان بی‌‌این و آن‌‌

  • Ululuk sahibi Tanrının kullarından, velîlerden baş çeker, uzaklaşırsan bil ki onlar senden hoşlanmıyorlar, onlar seni istemiyorlar.
  • سرکشی از بندگان ذو الجلال ** دان که دارند از وجود تو ملال‌‌

  • Onların kehlibarları vardır, meydana çıkarırlarsa senin saman çöpü gibi olan varlığını deliye döndürür, kendilerine çekerler.
  • کهربا دارند چون پیدا کنند ** کاه هستی ترا شیدا کنند

  • Kehlibarlarını saklarlarsa derhal seni azgınlığa teslim ederler.
  • کهربای خویش چون پنهان کنند ** زود تسلیم ترا طغیان کنند

  • Hayvanlık mertebesi nasıl insanlığa esir ve mağlûpsa.
  • آن چنان که مرتبه‌‌ی حیوانی است ** کاو اسیر و سغبه‌‌ی انسانی است‌‌

  • İnsan mertebesinin de Tanrı velîlerinin elinde hayvan gibi mağlûp olduğunu anla ey yoksul! 2495
  • مرتبه‌‌ی انسان به دست اولیا ** سغبه چون حیوان شناسش ای کیا

  • Ahmed, irşadederken halka “Kullarım” dedi. Tanrı bütün âlemi “ Kul yâ ibâdî” diye çağır” buyurdu.
  • بنده‌‌ی خود خواند احمد در رشاد ** جمله عالم را بخوان قل یا عباد

  • Senin aklın deveciye benzer, sen de devesin, Akıl, seni, ister istemez hükmünce çekip durmaktadır.
  • عقل تو همچون شتربان تو شتر ** می‌‌کشاند هر طرف در حکم مر

  • Velîler, akılların aklıdır. Akıllar da ta en sonuncusuna kadar develere benzer.
  • عقل عقلند اولیا و عقلها ** بر مثال اشتران تا انتها

  • Onlara ibretle bak: bir kılavuz, yüz binlerce can!
  • اندر ایشان بنگر آخر ز اعتبار ** یک قلاووز است جان صد هزار

  • Ne kılavuzu ne deveciyi! Sen, güneşi gören gözü bul da sonra bak! 2500
  • چه قلاووز و چه اشیربان بیاب ** دیده‌ای کان دیده بیند آفتاب

  • Bütün cihan, gece içinde kalmış, karanlıklara mıhlanmış, güneşi ve gündüzü bekleyip durmakta.
  • نک جهان در شب بمانده میخ دوز ** منتظر موقوف خورشید است و روز

  • İşte sana zerrede gizli güneş, işte sana kuzu postuna bürünmüş erkek aslan.
  • اینت خورشیدی نهان در ذره‌‌ای ** شیر نر در پوستین بره‌‌ای‌‌

  • İşte sana saman altında gizli bir deniz! Kendine gel, o samana şüphe ile ayak basma!
  • اینت دریایی نهان در زیر کاه ** پا بر این که هین منه با اشتباه‌‌

  • Ama yol gösterici hakkında içe gelen şüphe, Tanrı rahmetidir.
  • اشتباهی و گمانی در درون ** رحمت حق است بهر رهنمون‌‌