- Hatırlarsan duymuşsundur; padişahların böyle bir âdeti vardı: 3150
- پادشاهان را چنان عادت بود ** این شنیده باشی ار یادت بود
- Sol taraflarında yiğitler, bahadırlar dururdu, çünkü kalp vücudun sol tarafındadır.
- دست چپشان پهلوانان ایستند ** ز آنکه دل پهلوی چپ باشد ببند
- Defterdarlarla hesap memurlarının ve kalem ehli olanların makamı sağ taraflarındaydı. Çünkü yazı yazmak ve bir şeyi tespit etmek sağ elin işidir.
- مشرف و اهل قلم بر دست راست ** ز آن که علم و خط و ثبت آن دست راست
- Sofilere karşılarında yer verirlerdi. Zira onlar, can aynasıdırlar, hattâ aynadan da iyidirler.
- صوفیان را پیش رو موضع دهند ** کاینه‌‌ی جان‌‌اند و ز آیینه بهند
- Gönül aynasının fikir suretleri kabul etmesi o aynada bu görülmemiş suretlerin görünmesi için kalplerini zikirle, fikirle cilâlamışlardır.
- سینه صیقلها زده در ذکر و فکر ** تا پذیرد آینه‌‌ی دل نقش بکر
- Yaratılış sulbünden temiz ve güzel doğan kişinin önüne ayna koymak gerektir. 3155
- هر که او از صلب فطرت خوب زاد ** آینه در پیش او باید نهاد
- Güzel yüz aynaya âşıktır. Güzel yüz, aynaya âşık olduğu gibi cana cilâ, kalplere de temizlik verir.
- عاشق آیینه باشد روی خوب ** صیقل جان آمد و تقوی القلوب
- Bir konuğun Yusuf-u Sıddıyk’a gelmesi, Yusuf’un ondan bir armağan istemesi
- آمدن مهمان پیش یوسف علیه السلام و تقاضا کردن یوسف از او تحفه و ارمغان
- Uzak yerlerden bir merhametli dost, Yusuf-u Sıddıyk’a konuk oldu.
- آمد از آفاق یار مهربان ** یوسف صدیق را شد میهمان
- Çocukluktan beri birbirlerini tanırlardı. Eskiden beri âşinalık yastığına yaslanmışlardı.
- کآشنا بودند وقت کودکی ** بر وساده‌‌ی آشنایی متکی
- Konukla, Yusuf’a kardeşlerinin yaptığı cefayı, onların hasetlerini konuştular. Yusuf “o haset ve cefa, zincirdi; biz de aslandık.
- یاد دادش جور اخوان و حسد ** گفت کان زنجیر بود و ما اسد
- Aslanın zincire vurulması ayıp değildir. Bizim Tanrı’nın kaza ve kaderinden şikâyetimiz yok. 3160
- عار نبود شیر را از سلسله ** نیست ما را از قضای حق گله
- Aslan, boynunda zincir bulunmakla beraber bütün zincir yapanlara beydir” dedi.
- شیر را بر گردن ار زنجیر بود ** بر همه زنجیر سازان میر بود
- Dostu Yusuf’a “Zindanda ve kuyuda ne haldeydin?” dedi. Yusuf cevap verdi: “Ay, bedir halinden çıkar ve eski ay haline gelir ya... işte öyle.”
- گفت چون بودی ز زندان و ز چاه ** گفت همچون در محاق و کاست ماه
- Eski ay görünmez, sonra hilâl olur da iki büklüm bir halde görünür. Fakat sonunda yine gökte bedir haline gelmez mi?
- در محاق ار ماه نو گردد دو تا ** نی در آخر بدر گردد بر سما
- İnci tanesini havanda döverler ama kadri yine yücedir, ya ilâç olarak göze çekilir, yahut macun haline getirilir, kalp ferahlığı için yenir.
- گر چه دردانه به هاون کوفتند ** نور چشم و دل شد و بیند بلند
- Buğdayı toprak altına attılar ama sonradan topraktan başaklar çıktı. 3165
- گندمی را زیر خاک انداختند ** پس ز خاکش خوشه‌‌ها بر ساختند
- Ondan sonra değirmende öğüttüler, değeri arttı, cana can katan gıda oldu.
- بار دیگر کوفتندش ز آسیا ** قیمتش افزود و نان شد جان فزا
- Sonra ekmeği bir kere daha diş altında ezdiler; akıllı kişiye akıl ve idrâk oldu.
- باز نان را زیر دندان کوفتند ** گشت عقل و جان و فهم هوشمند
- Daha sonra da o can, aşkta mahvoldu da Hak yolunda ekildikten sonra mahsûl verdi, ekincileri hayrete düşürdü.
- باز آن جان چون که محو عشق گشت ** يعجب الزراع آمد بعد کشت
- Bu sözün sonu gelmez. Sen, o iyi adamın Yusuf’a ne dediğini anlatmaya başla.
- این سخن پایان ندارد باز گرد ** تا که با یوسف چه گفت آن نیک مرد
- Yusuf, başından geçenleri anlattıktan sonra “ Eh...bize ne armağan getirdin, bakalım?” dedi. 3170
- بعد قصه گفتنش گفت ای فلان ** هین چه آوردی تو ما را ارمغان
- Ey ulu kişi! Dostları görmeye eli boş gitmek, değirmene buğdaysız gitmeye benzer.
- بر در یاران تهی دست ای فتی ** هست چون بی‌‌گندمی در آسیا
- Ulu Tanrı bile mahşer günü, halka “ Kıyamet günü için armağanın nerede;
- حق تعالی خلق را گوید به حشر ** ارمغان کو از برای روز نشر
- Bize yapayalnız, azıksız, âdeta sizi yarattığımız gibi geldiniz.
- جئتمونا و فرادی بی‌‌نوا ** هم بدان سان که خلقناکم کذا
- Kendinize gelin! Kıyamet günü için ne hediyeniz var, ne getirdiniz?
- هین چه آوردید دست آویز را ** ارمغانی روز رستاخیز را