- Bir evin temelini atacakları vakit oradaki eski ve evvelki yapıyı yıkarlar. 1830
- چون اساس خانهای میافگنند ** اولین بنیاد را بر میکنند
- Sonunda arı duru su çıkarmak için önce yerden toprak çıkarırlar.
- گل بر آرند اول از قعر زمین ** تا به آخر بر کشی ماء معین
- Çocuklar, hacamattan ağlarlar. Çünkü işin hikmetini bilmezler ki.
- از حجامت کودکان گریند زار ** که نمیدانند ایشان سر کار
- Hâlbuki adam, hacamatçıya para verir, kan içen hançere iltifatlarda bulunur.
- مرد خود زر میدهد حجام را ** مینوازد نیش خون آشام را
- Hamal ağır yükün altına koşar, yükü, başkalarından kapar.
- میدود حمال زی بار گران ** میرباید بار را از دیگران
- Yük için hamalların savaşlarına bak. Din işinde çalışma da böyledir. 1835
- جنگ حمالان برای بار بین ** این چنین است اجتهاد کار بین
- Rahatın aslı zahmet olduğu gibi acılıklar da nimetin önüdür.
- چون گرانیها اساس راحت است ** تلخها هم پیشوای نعمت است
- Cennet, hoşumuza gitmeyen şeylerle kaplanmış, cehennem de zevkimize giden şeylerle dolmuştur.
- حفت الجنة بمکروهاتنا ** حفت النیران من شهواتنا
- Ateşin aslı yaş ağaç olduğu gibi ateşe yanan da Kevser’e ulaşmıştır.
- تخم مایهی آتشت شاخ تر است ** سوختهی آتش قرین کوثر است
- Zindan da mihnetlere düşen adam, bir lokmanın, bir zevkin yüzünden düşmüştür.
- هر که در زندان قرین محنتی است ** آن جزای لقمهای و شهوتی است
- Bir köşkte devlete erişen de bir savaş, bir mihnet karşılığı olarak o devleti bulmuştur. 1840
- هر که در قصری قرین دولتی است ** آن جزای کارزار و محنتی است
- Kimi altına, gümüşe sahip olmuş, zenginlikte naziri olmayan bir dereceye erişmiş görürsen, bil ki o, kazanma zahmetine sabretmiştir.
- هر که را دیدی به زر و سیم فرد ** دان که اندر کسب کردن صبر کرد
- Gözü açık olan bunları sebepsiz, Allah hikmeti olarak görür. Fakat mademki sen duygu âlemindesin, sebeplere kulak as!
- بیسبب بیند چو دیده شد گذار ** تو که در حسی سبب را گوش دار
- Sebeplere yapışmamak, onları görmemek makamı; ruhu tabayi âleminden kurtulmuş olanındır.
- آن که بیرون از طبایع جان اوست ** منصب خرق سببها آن اوست
- Bu çeşit adam, peygamberlerin mucizeleri çeşmesini sebepsiz görür. Onları, sudan, ottan meydana geliyor bilmez.
- بیسبب بیند نه از آب و گیا ** چشم چشمهی معجزات انبیا
- Bu sebep, doktorla hasta, kandille fitil gibidir. 1845
- این سبب همچون طبیب است و علیل ** این سبب همچون چراغ است و فتیل
- Gece kandiline yeni bir fitil bük, fakat güneş kandilini bunlara muhtaç sanma.
- شب چراغت را فتیل نو بتاب ** پاک دان زینها چراغ آفتاب
- Yürü, aşevinin damı için samanlı balçık hazırla. Fakat bil ki kâinatın damı, buna muhtaç değil.
- رو تو کهگل ساز بهر سقف خان ** سقف گردون را ز کهگل پاک دان
- Ah. Sevgilimiz, gamımızı yakıp mahvedince gece yalnızlığı bile geçti, gündüz oldu.
- اه که چون دل دار ما غم سوز شد ** خلوت شب در گذشت و روز شد
- Ay, ancak geceleyin cilve eder. Gönlün istediği sevgiliyi gönül derdinden başka bir şey de arama.
- جز به شب جلوه نباشد ماه را ** جز به درد دل مجو دل خواه را
- Fakat sen, İsa’yı bıraktın da eşeği besledin. Hulâsa eşek gibi perdenin ardında kaldın gitti! 1850
- ترک عیسی کرده خر پروردهای ** لاجرم چون خر برون پردهای
- Bilgi ve irfan, İsa’nın talihidir, ey eşek sıfatlı, eşeğin talihi değil!
- طالع عیسی است علم و معرفت ** طالع خر نیست ای تو خر صفت
- Eşeğin anırmasını duyar, acırsın. Hâlbuki bilmezsin ki eşek, sana eşeklik telkin ediyor.
- نالهی خر بشنوی رحم آیدت ** پس ندانی خر خری فرمایدت
- İsa’ya acı, eşeğe değil. Tabiatı aklına baş etme.
- رحم بر عیسی کن و بر خر مکن ** طبع را بر عقل خود سرور مکن
- Bırak tabiatını, ağlaya dursun. Sen, ondan al, canın borcunu öde!
- طبع را هل تا بگرید زار زار ** تو از او بستان و وام جان گزار