- Töhmetli nefistir; yüce akıl değil. Töhmetli duygudur; lâtif nur değil.
- متهم نفس است نه عقل شریف ** متهم حس است نه نور لطیف
- Nefis Sofestai olmuştur, vur nefsin kafasına! Çünkü hakikati kötekle anlar, delil getirmekle değil. 3500
- نفس سوفسطایی آمد میزنش ** کش زدن سازد نه حجت گفتنش
- Mucize görür, aydınlanır. Sonradan der ki: O bir hayaldi.
- معجزه بیند فروزد آن زمان ** بعد از آن گوید خیالی بود آن
- Hakikat olsaydı o gördüğüm şaşılacak şey gece gündüz gözümün önünde dururdu.
- ور حقیقت بودی آن دید عجب ** چون مقیم چشم نامد روز و شب
- Hâlbuki o temiz gözlerde mukimdir, hayvan gözüne karin olmaz.
- آن مقیم چشم پاکان میبود ** نه قرین چشم حیوان میشود
- O şaşılacak şey, o mucize, bu duygudan utanır çekinir. Tavus kuşu, hiç dar bir kuyuya girer mi?
- کان عجب زین حس دارد عار و ننگ ** کی بود طاوس اندر چاه تنگ
- Sakın bana, çok söylüyor deme. Ben, yüzde birini söylüyorum, söylediğim de pek cüzi, muhtasar! 3505
- تا نگویی مر مرا بسیار گو ** من ز صد یک گویم و آن همچو مو
- Sofilerin, şeyhin huzurunda çok söz söyleyen sofiyi kınamaları
- تشنیع صوفیان بر آن صوفی که پیش شیخ بسیار میگوید
- Sofiler, bir sofiyi kınayıp tekke şeyhinin yanına gelerek,
- صوفیان بر صوفیی شنعت زدند ** پیش شیخ خانقاهی آمدند
- Şeyhe “Ey ulumuz, medet... Bu sofiden öcümüzü al” dediler.
- شیخ را گفتند داد جان ما ** تو از این صوفی بجو ای پیشوا
- Şeyh “Sofiler, şikâyetiniz neden” diye sorunca birisi “Bu sofinin üç kötü huyu var;
- گفت آخر چه گله ست ای صوفیان ** گفت این صوفی سه خو دارد گران
- Söze başladı mı çan gibi susmak bilmez, boyuna söyler. Yemeğe girişti mi yirmi kişinin öğününden fazla yemek yer.
- در سخن بسیار گو همچون جرس ** در خورش افزون خورد از بیست کس
- Yattı mı uyudu mu Eshabı Kehf’e benzer” dedi. Sofiler, bu üç huy, yol ehline yaraşmaz diye şeyhin huzurunda savaşa giriştiler. 3510
- ور بخسبد هست چون اصحاب کهف ** صوفیان کردند پیش شیخ زحف
- Şeyh o fakire yüz çevirip dedi ki: “Ne halin olursa olsan, o halde itidali koru.
- شیخ رو آورد سوی آن فقیر ** که ز هر حالی که هست اوساط گیر
- “İşlerin hayırlısı orta hallisidir” diye haberde bile var. Vücuttaki Ahlât itidal yüzünden faydalı.
- در خبر خیر الأمور أوساطها ** نافع آمد ز اعتدال أخلاطها
- Bunların biri herhangi bir ârızî sebeple fazlalaştı mı insanın bedeninde hastalık meydana gelir.
- گر یکی خلطی فزون شد از عرض ** در تن مردم پدید آید مرض
- Yoldaşına pek yüklenme, çok söz söyleme, onu pek övme, çünkü bu, nihayet ayrılığa sebep olur.
- بر قرین خویش مفزا در صفت ** کان فراق آرد یقین در عاقبت
- Musa’nın sözü, kendince haddindeydi ama o iyi dosta fazla geldi. 3515
- نطق موسی بد بر اندازه و لیک ** هم فزون آمد ز گفت یار نیک
- O fazlalık da Hızır’la arasının açılmasına sebep oldu. Musa’ya “Haydi, git... Sen çok söylüyorsun... Gayri ayrılık geldi, çattı!
- آن فزونی با خضر آمد شقاق ** گفت رو تو مکثری هذا فراق
- Musa, sen ne fazla konuşuyorsun, git, uzaklaş... Yahut da benimle olunca kör dilsiz kesil.
- موسیا بسیار گویی دور شو ** ور نه با من گنگ باش و کور شو
- Yok... Eğer gitmez, inadına oturursan hakikatte de bence gitmiş, benden ayrılmış sayılırsın” dedi.
- ور نرفتی وز ستیزه شستهای ** تو به معنی رفتهای بگسستهای
- Meselâ namazda ansızın yellensen, biriside sana git yeniden aptes al dese,
- چون حدث کردی تو ناگه در نماز ** گویدت سوی طهارت رو به تاز
- Gitmez, orada kakılır kalır namaz kılmaya devam edersen istediğin kadar eğil bükül, yat kalk.. be şaşkın, zaten namazın gitti! 3520
- ور نرفتی خشک جنبان میشوی ** خود نمازت رفت بنشین ای غوی
- Yürü, seninle eş olanların, sözünü sohbetini susamışçasına sevenlerin yanına var.
- رو بر آنها که هم جفت تواند ** عاشقان و تشنهی گفت تواند
- Bekçi, uyuyanlara göredir. Balıkların bekçiye ne ihtiyacı var?
- پاسبان بر خوابناکان بر فزود ** ماهیان را پاسبان حاجت نبود
- Çamaşırcıya elbise giyenler muhtaçtır. Çırçıplak canın ziyneti Allah tecellisidir.
- جامه پوشان را نظر بر گازر است ** جان عریان را تجلی زیور است