English    Türkçe    فارسی   

2
3649-3673

  • Senin gibi zeki ve temiz kişinin bu arayışında elbette bir esas var, hiç boş olur mu?” derler.
  • جستجوی چون تو زیرک سینه صاف ** کی تهی باشد کجا باشد گزاف‏

  • Ona alay yollu ettikleri bu riayet de ayrı bir tokat hatta bu enikonu tokattan da beter! 3650
  • وین مراعاتش یکی صفعی دگر ** وین ز صفع آشکارا سخت‏تر

  • Bazıları alaya alıp “ Ey ulu kişi pek korkunç, pek geniş bir iklim olan filân iklimde,
  • می‏ستودندش به تسخر کای بزرگ ** در فلان اقلیم بس هول و سترگ‏

  • Falan ormanda yemyeşil bir ağaç vardır. Pek yüce, pek korkunç... Her dalı koskocaman” derler.
  • در فلان بیشه درختی هست سبز ** بس بلند و پهن و هر شاخیش گبز

  • Padişah adamı, kimden ne duyarsa aramak için gayret kemerini kuşanır.
  • قاصد شه بسته در جستن کمر ** می‏شنید از هر کسی نوعی خبر

  • Orada nice yıllar gezip tozar. Padişah da ona mallar yollar durur.
  • بس سیاحت کرد آن جا سالها ** می‏فرستادش شهنشه مالها

  • Gurbet diyarında bir hayli zahmetlere uğrar, nihayet âciz kalır. 3655
  • چون بسی دید اندر آن غربت تعب ** عاجز آمد آخر الامر از طلب‏

  • Ne maksudundan bir eser görünür, ne de sözden başka bir şey!
  • هیچ از مقصود اثر پیدا نشد ** ز آن غرض غیر خبر پیدا نشد

  • Ümit ipi üzülür, aradığını aramaz olur, usanır.
  • رشته‏ی امید او بگسسته شد ** جسته‏ی او عاقبت ناجسته شد

  • Padişah yanına dönmeye niyet eder, ağlaya, ağlaya yola düşer.
  • کرد عزم باز گشتن سوی شاه ** اشک می‏بارید و می‏برید راه‏

  • Şeyhin o mukallit talibe, o ağacın sırrını anlatması
  • شرح کردن شیخ سر آن درخت را با آن طالب مقلد

  • Meğerse o nedimin ye’se kapılıp geriye döndüğü memlekette kerem sahibi, kutuplardan âlim bir şeyh varmış.
  • بود شیخی عالمی قطبی کریم ** اندر آن منزل که آیس شد ندیم‏

  • Nedim ümitsiz bir halde “Önce onun tekkesine gideyim de oradan yola düşeyim. 3660
  • گفت من نومید پیش او روم ** ز آستان او به راه اندر شوم‏

  • İstediğimi bulamadım, ümidim kesildi. Bâri duası yoldaşım olsun” der;
  • تا دعای او بود همراه من ** چون که نومیدم من از دل خواه من‏

  • Gözleri yaşlı bulut gibi yaş döke, döke Şeyhin huzuruna varır.
  • رفت پیش شیخ با چشم پر آب ** اشک می‏بارید مانند سحاب‏

  • “Şeyhim, acımanın, esirgemenin tam zamanı. Ümidim kesildi... Lütfedecek an, bu an!” der.
  • گفت شیخا وقت رحم و رقت است ** ناامیدم وقت لطف این ساعت است‏

  • Şeyh, “Ümitsizsen bile söyle. Matlûbun ne? Neye yüz tutun?” diye sorar.
  • گفت وا گو کز چه نومیدیستت ** چیست مطلوب تو رو با چیستت‏

  • Nedim, “Bir padişahım var, beni bir ağaç aramak üzere gönderdi. 3665
  • گفت شاهنشاه کردم اختیار ** از برای جستن یک شاخسار

  • Ama nasıl ağaç? Âlemde bulunmaz bir şey. Meyvesi, Âbıhayatın aslı.
  • که درختی هست نادر در جهات ** میوه‏ی او مایه‏ی آب حیات‏

  • Yıllardır aradım bir nişanesini bile bulamadım, ancak bu sarhoşlar, benimle eğlendiler, beni alaya aldılar... İşte o kadar!” der.
  • سالها جستم ندیدم یک نشان ** جز که طنز و تسخر این سر خوشان‏

  • Şeyh gülümser de der ki: “Ey saf adam, bu ağaç, ilim sahibindeki ilimdir.
  • شیخ خندید و بگفتش ای سلیم ** این درخت علم باشد در علیم‏

  • Pek yüce, pek büyük ve etrafa yayılmış bir ağaçtır o! Hatta ağaç da ne demek her tarafı kaplayan deniz gibi Âbıhayattır!
  • بس بلند و بس شگرف و بس بسیط ** آب حیوانی ز دریای محیط

  • Sen surete kapılmış yolunu yitirmişsin. Manayı elden bıraktığın için onu bulamıyorsun. 3670
  • تو به صورت رفته‏ای ای بی‏خبر ** ز آن ز شاخ معنیی بی‏بار و بر

  • Ona gâh ağaç derler, gâh güneş. Gâh deniz adını takarlar, gâh bulut!
  • گه درختش نام شد گه آفتاب ** گاه بحرش نام گشت و گه سحاب‏

  • Hulâsa o öyle şeydir ki yüz binlerce eseri var. En aşağılık hassası, sahibine ebedî bir hayat bağışlamasıdır.
  • آن یکی کش صد هزار آثار خاست ** کمترین آثار او عمر بقاست‏

  • Tektir ama binlerce eseri, nişanesi var. O bire sayısız adlar gerek.
  • گر چه فرد است او اثر دارد هزار ** این یکی را نام شاید بی‏شمار