- Nice kişiler vardır ki, o kükremiş aslan gibi avını yemeden dünyadan gitmiştir.
- ای بسا کس همچو آن شیر ژیان ** صید خود ناخورده رفته از جهان
- Kısmeti bir saman çöpü bile değilken hırsı dağ kadar. Allah’a yüzü yok. Âlem yanında kadir kıymet kazanmış! 465
- قسمتش کاهی نه و حرصش چو کوه ** وجه نه و کرده تحصیل وجوه
- Ey bize güç şeyleri kolaylaştıran Allah! Bizi abes ve boş şeylerden kurtar.
- ای میسر کرده بر ما در جهان ** سخره و بیگار ما را وارهان
- Bize rızık diye gösterdin, hâlbuki tuzakmış. Bize her şeyi olduğu gibi göster.
- طعمه بنموده به ما و آن بوده شست ** آن چنان بنما به ما آن را که هست
- O aslan ,”Ey Mesih, bu avlanma ancak ibret içindi.
- گفت آن شیر ای مسیحا این شکار ** بود خالص از برای اعتبار
- Eğer benim dünyada rızkım olsaydı ölülerle ne işim vardı, nasıl olurdu da ölürdüm?
- گر مرا روزی بدی اندر جهان ** خود چه کاراستی مرا با مردگان
- Fakat berrak suyu bulup da eşek gibi içine işeyenin lâyığı budur. 470
- این سزای آن که یابد آب صاف ** همچو خر در جو بمیزد از گزاف
- Eşek o ırmağın kadrini bilse ayağını sokacağı yerde başını kaldırırdı.
- گر بداند قیمت آن جوی خر ** او بجای پا نهد در جوی سر
- Hayat veren bir suya sahip öyle bir peygamber bulur da,
- او بیابد آن چنان پیغمبری ** میر آبی زندگانی پروری
- “Ey Âbıhayat sahibi, bizi, ol, emriyle dirilt.” Deyip nasıl ölmez?” dedi.
- چون نمیرد پیش او کز امر کن ** ای امیر آب ما را زنده کن
- Sen de kendine gel, köpek nefsini diriltmeyi isteme. Çünkü o nice zamandır senin düşmanındır.
- هین سگ نفس ترا زنده مخواه ** کاو عدوی جان تست از دیرگاه
- Bu köpeği can avından alıkoyan kemiğin başına toprak! 475
- خاک بر سر استخوانی را که آن ** مانع این سگ بود از صید جان
- Köpek değilsen neden kemiğe âşıksın, sülük gibi neden kanı seviyorsun?
- سگ نهای بر استخوان چون عاشقی ** دیوچهوار از چه بر خون عاشقی
- O ne biçim gözdür ki görmez, sınamalarda ancak rüsvay olur!
- آن چه چشم است آن که بیناییش نیست ** ز امتحانها جز که رسواییش نیست
- Zanlarda bazen hata olur; fakat bu ne biçim zandır ki yoldan kör olarak gelmektedir!
- سهو باشد ظنها را گاه گاه ** این چه ظن است این که کور آمد ز راه
- Ey başkalarına ağlayan göz, gel, bir müddetçik otur da kendine ağla!
- دیده آ بر دیگران نوحهگری ** مدتی بنشین و بر خود میگری
- Dal, ağlayan buluttan yeşerir, tazeleşir. Çünkü mum, ağlamakla daha aydın bir hale gelir. 480
- ز ابر گریان شاخ سبز و تر شود ** ز آنکه شمع از گریه روشنتر شود
- Nerde ağlıyorlarsa orda otur, çünkü sen, ağlamaya daha lâyıksın!
- هر کجا نوحه کنند آن جا نشین ** ز آنکه تو اولیتری اندر حنین
- EKSIK
- ز آن که ایشان در فراق فانیاند ** غافل از لعل بقای کانیاند
- Çünkü gönülde taklit nakşı var; yürü bendini gözyaşıyla yık!
- ز آن که بر دل نقش تقلید است بند ** رو به آب چشم بندش را برند
- Taklit, her iyiliğin afetidir. Sağlam bir dağ bile hakikatte samandan ibarettir.
- ز آن که تقلید آفت هر نیکویی است ** که بود تقلید اگر کوه قوی است
- Köre; kuvvetli ve tez kızar olsa bile bir et parçasıdır, gözü yok! 485
- گر ضریری لمترست و تیز خشم ** گوشت پارهش دان چو او را نیست چشم
- Kıldan ince söz söylese bile gönlünün, o sözden haberi olmaz.
- گر سخن گوید ز مو باریکتر ** آن سرش را ز آن سخن نبود خبر
- Kendi sözüyle sarhoş olur ama onunla şarap arasında ne kadar yol var!
- مستیی دارد ز گفت خود و لیک ** از بر وی تا به می راهی است نیک
- Irmağa benzer, su içemez ki. Su, arktan su içecekler için akıp gider.
- همچو جوی است او نه او آبی خورد ** آب از او بر آب خواران بگذرد