English    Türkçe    فارسی   

2
471-495

  • Eşek o ırmağın kadrini bilse ayağını sokacağı yerde başını kaldırırdı.
  • گر بداند قیمت آن جوی خر ** او بجای پا نهد در جوی سر

  • Hayat veren bir suya sahip öyle bir peygamber bulur da,
  • او بیابد آن چنان پیغمبری ** میر آبی زندگانی پروری‏

  • “Ey Âbıhayat sahibi, bizi, ol, emriyle dirilt.” Deyip nasıl ölmez?” dedi.
  • چون نمیرد پیش او کز امر کن ** ای امیر آب ما را زنده کن‏

  • Sen de kendine gel, köpek nefsini diriltmeyi isteme. Çünkü o nice zamandır senin düşmanındır.
  • هین سگ نفس ترا زنده مخواه ** کاو عدوی جان تست از دیرگاه‏

  • Bu köpeği can avından alıkoyan kemiğin başına toprak! 475
  • خاک بر سر استخوانی را که آن ** مانع این سگ بود از صید جان‏

  • Köpek değilsen neden kemiğe âşıksın, sülük gibi neden kanı seviyorsun?
  • سگ نه‏ای بر استخوان چون عاشقی ** دیوچه‏وار از چه بر خون عاشقی‏

  • O ne biçim gözdür ki görmez, sınamalarda ancak rüsvay olur!
  • آن چه چشم است آن که بیناییش نیست ** ز امتحانها جز که رسواییش نیست‏

  • Zanlarda bazen hata olur; fakat bu ne biçim zandır ki yoldan kör olarak gelmektedir!
  • سهو باشد ظنها را گاه گاه ** این چه ظن است این که کور آمد ز راه‏

  • Ey başkalarına ağlayan göz, gel, bir müddetçik otur da kendine ağla!
  • دیده آ بر دیگران نوحه‏گری ** مدتی بنشین و بر خود می‏گری‏

  • Dal, ağlayan buluttan yeşerir, tazeleşir. Çünkü mum, ağlamakla daha aydın bir hale gelir. 480
  • ز ابر گریان شاخ سبز و تر شود ** ز آنکه شمع از گریه روشن‏تر شود

  • Nerde ağlıyorlarsa orda otur, çünkü sen, ağlamaya daha lâyıksın!
  • هر کجا نوحه کنند آن جا نشین ** ز آنکه تو اولیتری اندر حنین‏

  • EKSIK
  • ز آن که ایشان در فراق فانی‏اند ** غافل از لعل بقای کانی‏اند

  • Çünkü gönülde taklit nakşı var; yürü bendini gözyaşıyla yık!
  • ز آن که بر دل نقش تقلید است بند ** رو به آب چشم بندش را برند

  • Taklit, her iyiliğin afetidir. Sağlam bir dağ bile hakikatte samandan ibarettir.
  • ز آن که تقلید آفت هر نیکویی است ** که بود تقلید اگر کوه قوی است‏

  • Köre; kuvvetli ve tez kızar olsa bile bir et parçasıdır, gözü yok! 485
  • گر ضریری لمترست و تیز خشم ** گوشت پاره‏ش دان چو او را نیست چشم‏

  • Kıldan ince söz söylese bile gönlünün, o sözden haberi olmaz.
  • گر سخن گوید ز مو باریکتر ** آن سرش را ز آن سخن نبود خبر

  • Kendi sözüyle sarhoş olur ama onunla şarap arasında ne kadar yol var!
  • مستیی دارد ز گفت خود و لیک ** از بر وی تا به می راهی است نیک‏

  • Irmağa benzer, su içemez ki. Su, arktan su içecekler için akıp gider.
  • همچو جوی است او نه او آبی خورد ** آب از او بر آب خواران بگذرد

  • Onun içindir ki su, arkta durmaz; su susamış değildir ki, su içemez ki!
  • آب در جو ز آن نمی‏گیرد قرار ** ز آن که آن جو نیست تشنه و آب خوار

  • Taklide düşen ney gibi feryat eder ama ancak o feryadı dinlemek isteyen için. 490
  • همچو نایی ناله‏ی زاری کند ** لیک بیگار خریداری کند

  • Mukallit, söz söylerken ağlasa bile habîsin maksadı, ancak tamahtır.
  • نوحه‏گر باشد مقلد در حدیث ** جز طمع نبود مراد آن خبیث‏

  • Ağlar da yanık sözler söyler. Fakat kendisinde yanan yürek nerde, yırtılan etek nerde?
  • نوحه‏گر گوید حدیث سوزناک ** لیک کو سوز دل و دامان چاک‏

  • Muhakkikle mukallit arasında çok fark vardır. Bu Davut gibidir, öbürü ses gibi!
  • از محقق تا مقلد فرق‏هاست ** کاین چو داود است و آن دیگر صداست‏

  • Bunun sözleri yanıklıktan doğar, öbürüyse söylenmiş köhne sözleri belleyip nakleder.
  • منبع گفتار این سوزی بود ** و آن مقلد کهنه آموزی بود

  • Kendine gel, kendine! O hüzünlü sözlere kapılma. Öküzün üstünde yük var, kağnı da feryat edip ağlıyor! 495
  • هین مشو غره بدان گفت حزین ** بار بر گاو است و بر گردون حنین‏